Τις αντοχές όλης της αγοράς «τσεκάρει» η μακράς διαρκείας φετινή Black Friday, που φέτος θα πραγματοποιηθεί κυρίως διαδικτυακά, συνιστώντας στην πράξη ένα μεγάλο τεστ για τις δυνατότητες του λιανεμπορίου, των μεταφορικών εταιρειών, αλλά και των ίδιων των καταναλωτών. Στην πράξη η Black Friday του 2020 θα αποτελέσει μια γενική δοκιμή για την μετάβαση του εμπορίου στην “covid era” στην οποία ο φόβος του κορωνοιού μεταφέρει αναγκαστικά τις αγορές από τη συμβατική επίσκεψη σε κατάστημα, στα συστήματα διανομής μέσω ταχυμεταφορέων. Παράλληλα επιφυλάσσει και αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες, καθώς το κοινό εστιάζει σε συγκριμένα προϊόντα, ενώ και για μεγάλη μερίδα του η αγοραστική δύναμη δεν είναι πλέον η ίδια.
Η φετινή Black Friday, δεν θα έχει καμία σχέση με τις προηγούμενες. Κατ’ αρχήν θα είναι ηλεκτρονική, με την έννοια, ότι θα πραγματοποιηθεί εν μέσω του δεύτερου lockdown, προπέμποντας περισσότερο στη διαδικτυακή γιορτή του καταναλωτή, τη Cyber Monday. Η διάρκειά της θα είναι επίσης διαφορετική, μια και ενώ θα κορυφωθεί στα τέλη του μήνα οι προσφορές, έχουν ήδη ξεκινήσει.
Δεν είναι τυχαίο, ότι πολλές μεγάλες εμπορικές αλυσίδες, εκμεταλλευόμενες τις δυνατότητες του marketing που ενσωματώνουν, αξιοποίησαν την τελευταία μέρα πριν το lockdown (την περασμένη Παρασκευή) για να διαφημίσουν εντυπωσιακές προσφορές, και να επιτύχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Με βάση αρχικά στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν, οι προσφορές αυτές οδήγησαν σε αύξηση άνω του 100% τις πωλήσεις του δικτύου της Κωστσόβολος και των Αττικών Πολυκαταστημάτων, ενώ τα δίκτυα του Fais Group και της Notos πλησίασαν σε διπλασιασμό των πωλήσεων.
Οι επιδόσεις αυτές βέβαια, σημειώθηκαν κυρίως σε περιβάλλον κανονικών αγορών, με την παρουσία των αγοραστών στα καταστήματα, αν και ίσχυσαν και για διαδικτυακές αγορές σε ένα βαθμό. Το ερώτημα για την αγορά, είναι τι θα συμβεί από την εβδομάδα αυτή και μετά, οπότε οι αγορές θα είναι σχεδόν αποκλειστικά «ηλεκτρονικές». Και βέβαια, πως οι συνθήκες του lockdown θα διαφοροποιήσουν τις περυσινές επιδόσεις του λιανεμπορίου, όταν σε διάστημα λίγων μόνο ημερών (από 29 Νοεμβρίου έως και 2 Δεκεμβρίου που ήταν η περίοδος της Black Friday και της Cyber Monday) πέτυχε τζίρο 3 δις. ευρώ. Δηλαδή ποσό που αναλογεί περίπου στο 8% του ετήσιου τζίρου της λιανικής του 2019.
Στην αγορά, οι μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις, που είναι κατάλληλα προετοιμασμένες, αισιοδοξούν πως μπορούν να επιτύχουν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.
Οι περισσότερες έχουν προετοιμαστεί για τη διάθεση των προϊόντων τους μέσω των e-shops που διατηρούν ενώ έχουν διευρύνει τις συνεργασίες τους με περισσότερες από μία εταιρείες ταχυμεταφορών, ώστε να αμβλύνουν φαινόμενα καθυστερήσεων που είχαν παρατηρηθεί την περίοδο του πρώτου lockdown.
Από την πλευρά τους και οι εταιρείες ταχυμεταφορών, έχουν και αυτές προετοιμαστεί για την καλύτερη διαχείριση της διανομής, με βελτιώσεις στις υποδομές των κέντρων διαλογής, αλλά και με επιπλέον προσωπικό και μέσα στη διανομή. Οι μεγαλύτερες εξ αυτών, είναι προετοιμασμένες (αναλόγως του όγκου τους) για διαχείριση της τάξης των 100.000 ως 150.000 δεμάτων ημερησίως.
Όπως επισημαίνουν, ωστόσο στελέχη τους, το πώς ακριβώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, δεν μπορεί να προβλεφθεί, μια και αυτό θα εξαρτηθεί από τον όγκο των παραγγελιών προς διανομή σε δεδομένο χρόνο. Για παράδειγμα, σημειώνουν, την περίοδο του πρώτου lockdown πέρυσι την άνοιξη σημειώθηκε αύξηση 75% ως και 100% στα πακέτα προς διανομή για ένα διάστημα μηνός, η οποία αργότερα περιορίστηκε στο 25%. Μεταβολές, που όπως επισημαίνουν, δεν δίνουν δυνατότητα για σταθερή διαχείριση. Στο ίδιο πλαίσιο, οι μεγάλοι όμιλοι λιανικής ενισχύουν και τα ιδιόκτητα δίκτυα διανομής, ώστε να μπορούν να ενισχύσουν τη σχετική τους δυνατότητα σε παραδόσεις κατ’ οίκον.
Στον αντίποδα, τους «μεγάλους» της λιανικής, που επωφελούνται (λόγω δυνατοτήτων) από την ψηφιοποίηση των πωλήσεων, ανησυχούν δύο παράγοντες:
Ο πρώτος αφορά την επάρκεια σε ορισμένα είδη (όπως π.χ. τα laptops, printers και σχετικά) που έχουν γίνει ανάρπαστα λόγω της τηλεργασίας. Για τα ίδια είδη, η ζήτηση έχει αυξηθεί δραματικά, μετά και την επιβολή του καθεστώτος τηλεπαρακολούθησης των μαθημάτων στα γυμνάσια και τα λύκεια της χώρας. Η ζήτηση για τα ίδια είδη, είναι υψηλή σε παγκόσμιο επίπεδο, μια και σε πολλές χώρες εφαρμόζονται αντίστοιχα πρωτόκολλα τηλεεργασίας και τηλεκπαίδευσης, ενώ την ίδια στιγμή, τα εργοστάσια παραγωγής, δεν έχουν «πιάσει» αντίστοιχους ρυθμούς παραγωγής.
Ο δεύτερος αφορά τις αντοχές των ίδιων των καταναλωτών, μια και σε πολλές περιπτώσεις, η αγοραστική δυνατότητα έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με πέρυσι, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας.
Σύμφωνα με τα αισιόδοξα σενάρια, το «μεγάλος Νοέμβριος» της Black Friday, μπορεί να φέρει για την αγορά ως και το 25% των ετήσιων πωλήσεων. Για α συμβεί βέβαια αυτό, όλοι οι παράγοντες θα πρέπει να λειτουργήσουν θετικά.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι προσφορές από τους μεγάλους ομίλους αναμένονται εντυπωσιακές, όπως έδειξε και η «πρόβα νυφικού» της περασμένης Παρασκευής…
