Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Τα δημόσια οικονομικά αποτελούν το τελευταίο «οχυρό» της τουρκικής οικονομίας απέναντι στη μανία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για εξουσία και τη τη συνεχώς αυξανόμενη επιρροή του σε όλους τους τομείς, ακόμη και στη νομισματική πολιτική.
Αυτό αναφέρει σε έκθεσή της η Capital Economics, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς η δημοσιονομική θέση της Τουρκίας επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια και στην περίπτωση που ο Τούρκος πρόεδρος αποφασίσει να προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, το δημόσιο χρέος θα βρεθεί ξανά σε ανοδική τροχιά.
«Κατά τη διάρκεια των αναταράξεων των τελευταίων πέντε ετών, τα δημόσια οικονομικά αποτέλεσαν το μοναδικό μέρος της οικονομίας στο οποίο οι επενδυτές ένιωθαν σιγουριά», αναφέρει ο οίκος. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Τουρκίας διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στο 2,3% του ΑΕΠ την τελευταία δεκαετία, ενώ εμφάνισε πρωτογενές πλεόνασμα στα 12 από τα 15 τελευταία χρόνια. Σήμερα το δημόσιο χρέος ανέρχεται σε 30% του ΑΕΠ της Τουρκίας.
Παρ'' όλα αυτά, η φήμη της τουρκικής κυβέρνησης αναφορικά με την δημοσιονομική της σύνεση και πειθαρχία «απειλείται» καθώς το έλλειμμα του προϋπολογισμού διευρύνθηκε το 2017 εξαιτίας των προσπαθειών του Ερντογάν να κερδίσει τη στήριξη του κόσμου στον απόηχο του αποτυχημένου πραξικοπήματος και ενόψει του δημοψηφίσματος για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Τα μέτρα στήριξης δεν αποσύρθηκαν μετά το δημοψήφισμα ενώ τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι υπήρξε νέα δημοσιονομική χαλάρωση πριν από τις εκλογές του Ιουνίου. Πρόσφατα, μάλιστα, ο Ερντογάν έδειξε ότι θα έχει τον απόλυτο έλεγχο της κεντρικής τράπεζας με τα επιτόκια να διατηρούνται αμετάβλητα τη στιγμή που οι αγορές είχαν προεξοφλήσει την αύξησή τους.
Επιπλέον, η Capital Economics στέκεται στο γεγονός ότι ο Ερντογάν τοποθέτησε τον γαμπρό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ στο υπουργείο Οικονομικών, τονίζοντας ότι οι συνταγματικές αλλαγές δείχνουν πως ο σουλτάνος είναι πλέον υπεύθυνος για την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Αν, λοιπόν, ο Ερντογάν αποφασίσει να χαλαρώσει περαιτέρω τη δημοσιονομική πολιτική – δεδομένης της επιθυμίας του να δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη – θα αναγκάσει το χρέος να αυξηθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Για παράδειγμα, αν το πρωτογενές έλλειμμα διευρυνθεί από το 1% που διαμορφώθηκε πέρσι στο 3% του ΑΕΠ, η Capital Economics εκτιμά ότι το χρέος θα φτάσει στο 50% του ΑΕΠ έως το 2025. Μπορεί από μόνο του το γεγονός αυτό να μην αποτελεί καταστροφή για την τουρκική οικονομία αλλά την κάνει πιο ευάλωτη στις αναταράξεις σε μία εποχή που τα προβλήματα αυξάνονται και δοκιμάζεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών στη χώρα.
Φωτογραφία AP
