Το υπουργείο Οικονομικών δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα την υπουργική απόφαση για την «επιστρεπτέα προκαταβολή 4» και προέβλεψε ότι θα μοιραστούν στην αγορά 1,2 δισ. ευρώ, τα μισά υπό μορφή επιδοτήσεων και τα μισά υπό μορφή δανείων. Η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων ολοκληρώνεται την Δευτέρα 30 Νοεμβρίου. Και αν μέχρι τότε ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου μέτρου έχει συγκρατηθεί κάτω από τα 2-2,2 δισ. ευρώ, θα μοιάζει κάπως με «μικρό θαύμα» έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα.
Η επιστρεπτέα προκαταβολή αναδεικνύεται στο colpo grosso της κυβέρνησης στην μάχη κατά των επιπτώσεων του κορονοϊού. Μέχρι χθες το απόγευμα, πάνω από 320.000 επαγγελματίες ανά την ελληνική επικράτεια είχαν βάλει την ηλεκτρονική υπογραφή τους στο ηλεκτρονικό συμβόλαιο που προβλέπει ότι θα λάβουν μια σημαντική οικονομική ενίσχυση (από την οποία μάλιστα θα επιστρέψουν μόνο τη μισή) με αντάλλαγμα να μην απολύσουν κανέναν εργαζόμενο μέχρι και το τέλος Μαρτίου του 2021. Μάλιστα, μέχρι το τέλος της διαδικασίας, ο αριθμός των αιτήσεων αναμένεται ότι θα ξεπεράσει τις 400.000.
Με λίγα λόγια, περίπου ο... ένας στους δύο επαγγελματικούς ΑΦΜ της χώρας, πήρε το δάνειο και δεσμεύτηκε ότι δεν θα απολύσει μέχρι τέλος Μαρτίου. Μέχρι τότε, καλώς εχόντων των πραγμάτων θα έχουμε ξεπεράσει και το 3ο κύμα της πανδημίας, ενώ οι εμβολιασμοί θα έχουν αρχίσει να αποδίδουν. Αν δεν «στραβώσει» κάτι μέχρι τότε, το οικονομικό επιτελείο θα έχει καταφέρει να αποφύγει την «μόνιμη ζημιά» που είναι η απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Το να πέφτεις λοιπόν έξω στους υπολογισμούς σου κατά ένα ολόκληρο δισ. ευρώ φαντάζει εκ πρώτης όψεως ως «καταστροφή». Μήπως όμως υπάρχει άλλη ανάγνωση; Σαφώς και υπάρχει. Ακόμη και αν το οικονομικό επιτελείο χρειαστεί να πληρώσει πάνω από 2 δισ. ευρώ για την 4η φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής, θα εγγράψει στο έλλειμμα το ποσό του 1 δισ. ευρώ καθώς το άλλο ένα δισ ευρώ που δεν χαρίζεται αλλά είναι δανεικό, αντιμετωπίζεται ως «χρηματοδοτική διευκόλυνση» και όχι ως δαπάνη του κράτους. Επίσης, με μια ένεση ρευστότητας 2 δισ. ευρώ λίγο πριν από τις γιορτές (η οποία μπορεί να φτάσει και στα 3 δισ. ευρώ καθώς έρχεται και η επιστρεπτέα προκαταβολή νούμερο 5) είναι πιθανό να υπάρξει σημαντική τόνωση στην κατανάλωση τη στιγμή μάλιστα που είμαστε λίγες ημέρες πριν από τις γιορτές.
Ρίχνοντας δύο δισ. ευρώ στην αγορά στο τέλος Νοεμβρίου, είναι λογικό να περιμένεις ότι θα εισπράξεις τουλάχιστον 300-400 εκατ. ευρώ από τους φόρους κατανάλωσης μειώνοντας ακόμη περισσότερο το δημοσιονομικό κόστος. Το μεγαλύτερο κέρδος όμως, είναι ότι έχεις σώσει θέσεις εργασίας. Ο επαγγελματίας που βρήκε χθες ή θα βρει σήμερα στον λογαριασμό του δύο, πέντε ή και δέκα χιλιάδες ευρώ, θα σκεφτεί να απολύσει μέχρι το Μάρτιο καθώς σε αυτή την περίπτωση θα κληθεί να δώσει όλα τα χρήματα πίσω. Ούτε «χάρισμα» του 50% θα υπάρχει ούτε τίποτα.
Το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να ανακοινώσει εντός της ημέρας την αύξηση του προϋπολογισμού της επιστρεπτέας προκαταβολής 4. Άλλωστε, δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Μέχρι στιγμής, έχουν πληρωθεί περίπου 220.000 αιτούντες και έχει δοθεί ποσό της τάξεως των 1,1 δισ. ευρώ. Σήμερα, πρέπει να πληρωθούν πάνω από 100.000 και θα χρειαστούν τουλάχιστον 700-800 εκατ. ευρώ επιπλέον.
Και μέχρι τη Δευτέρα… βλέπουμε που θα φτάσουμε. Το «νέο» του ότι υπάρχει ανοικτό ένα πρόγραμμα που χαρίζει λεφτά έχει κυκλοφορήσει ανά την ελληνική επικράτεια και οι επαγγελματίες, αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, ιδιοκτήτες καταστημάτων, επιτηδευματίες, σπεύδουν να τηλεφωνήσουν στους λογιστές τους για να ζητήσουν την υποβολή της αίτησης.