Του Γιώργου Φιντικάκη
Σε συγκρουσιακή τροχιά φαίνεται ότι κινείται η διοίκηση της ΔΕΗ απέναντι στον ίδιο της τον βασικό μέτοχο, δηλαδή το Δημόσιο, εναντίον του οποίου, εξετάζει να προσφύγει ακόμη και στη Δικαιοσύνη με αφορμή τις επικείμενες αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος.
Το παράδοξο αυτό φαινόμενο αναμένεται να πυροδοτήσει η γνωμοδότηση της ΡΑΕ προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη, που ψαλιδίζει άνω του 50% τα διεκδικούμενα από την ΔΕΗ ποσά για τις λεγόμενες "Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας" παρελθόντων ετών, και συγκεκριμένα εκείνες που αφορούν την περίοδο 2012-2015.
Συγκεκριμένα από τα 735 εκατ. ευρώ που ζητούσε η ΔΕΗ για την επίμαχη περίοδο, η ΡΑΕ της ενέκρινε τελικά λιγότερα από τα μισά, δηλαδή 360 εκατ. ευρώ, προκειμένου να περιορίσει όσο το δυνατόν τις επιβαρύνσεις στους καταναλωτές.
Ανεξαρτήτως των αυξήσεων που θα προκύψουν για τους καταναλωτές, οι οποίες και θα επιχειρηθεί να επιμερισθούν στα τιμολόγια ρεύματος σε βάθος 5ετίας (2018-2022), ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο ήπιες, το πολιτικό ερώτημα είναι άλλο. Αραγε η διοίκηση της ΔΕΗ θα φτάσει να προσβάλει την εισήγηση της ΡΑΕ και κατ'' επέκταση την απόφαση του υπουργείου Ενέργειας, το οποίο και θα την εγκρίνει, εφόσον θεωρήσει ότι το τελικό ποσό δεν την ικανοποιεί ;
Οι πρώτες ανεπίσημες αντιδράσεις οδηγούν προς αυτή την εκτίμηση. Η διοίκηση της ΔΕΗ εμφανίζεται εξοργισμένη με την γνωμοδότηση της ΡΑΕ με την οποία άλλωστε και βρίσκεται πολλούς μήνες τώρα σε μια διελκυστίνδα, τόσο για το συγκεκριμένο θέμα, όσο και για άλλες της αποφάσεις.
Στην πραγματικότητα η ΔΕΗ βασιζόταν και στην ανάκτηση των παραπάνω ποσών, προκειμένου η διοίκηση της να επιδείξει στους μετόχους της επιχείρησης καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα στο μέλλον. Το πρώτο άλλωστε τρίμηνο είχε εμφανίσει ζημιές 67,5 εκατ ευρώ, εξαιτίας επιβαρύνσεων που δεν ελέγχονται από την ίδια όπως οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ, ενώ και η υπόλοιπη χρονιά προμηνύεται δύσκολη.
Την ίδια όμως στιγμή η κυβέρνηση πιέζεται από τους θεσμούς να κλείσει την εκκρεμότητα με τον λογαριασμό των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Η εκκαθάριση άλλωστε του λογαριασμού ΥΚΩ αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση όπως προβλέπει η συμφωνία της 2ης αξιολόγησης.
Το πρόβλημα δεν θα είχε αποκτήσει τέτοιες διαστάσεις, εφόσον όλα τα προηγούμενα χρόνια οι εκτάστοτε υπουργοί Ενέργειας δεν μετακύληαν συστηματικά τις ετήσιες αυξήσεις των ΥΚΩ για την επόμενη χρονιά, προκειμένου να αποφύγουν το πολιτικό κόστος από τις επιβαρύνσεις στα τιμολόγια. Σαν αποτέλεσμα το πρόβλημα φούσκωσε, και συσσωρεύθηκε ένας λογαριασμός πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος τώρα εκκαθαρίζεται υπό την πίεση του μνημονίου.
Τυχόν ωστόσο απόφαση της διοίκησης της ΔΕΗ να προσφύγει νομικά κατά της ΡΑΕ, και εναντίον της απόφασης του υπουργείου Ενέργειας, θα προσθέσει ένα ακόμη "σύννεφο" στις σχέσεις του κ. Μανώλη Παναγιωτάκη με τον πολιτικό του προϊστάμενο Γ.Σταθάκη.
Είναι άγνωστο τι θα μπορούσε αυτό να πυροδοτήσει σε μια στιγμή που οι σχέσεις των δύο ανδρών έχουν ήδη υποστεί αρκετά ρήγματα. Οι πρώτοι κλυδωνισμοί στις σχέσεις τους είχαν εμφανιστεί στις αρχές του περασμένου Απριλίου, όταν ο κ. Σταθάκης είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να ακυρώσει τον διαγωνισμό για την παραχώρηση του λιγνιτικού κοιτάσματος της Βεύης που αποτελούσε βασικό στοιχείο του "project Mελίτη", το οποίο και η ΔΕΗ προωθούσε εκείνη την περίοδο σε συνεργασία με την κινεζική CMEC.
Ακολούθησε τον Μάιο η συνέντευξη Παναγιωτάκη στην "Καθημερινή", όπου ο επικεφαλής της ΔΕΗ διαφοροποιήθηκε ανοικτά από τα μέτρα που συμφωνήθηκαν με τους θεσμούς για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού και την μείωση των μεριδίων της ΔΕΗ. Τότε ο κ. Παναγιωτάκης είχε αποκαλύψει ότι προωθεί σχέδιο για δημιουργία δύο ακόμη νέων λιγνιτικών μονάδων, πέραν εκείνων της Πτολεμαΐδας V που βρίσκεται υπό κατασκευή και της Μελίτης ΙΙ, προκαλώντας τη μήνιν του κ. Σταθάκη, καθώς αυτό κινούνταν σε κατεύθυνση αντίθετη από τις μνημοναικές υποχρεώσεις.
Ακολούθησε η δημόσια αμφισβήτηση των σχεδιασμών Παναγιωτάκη, πρώτα από τον υφυπ. Οικονομίας Στέργιο Πιτσιόρλα, το αποκορύφωμα ωστόσο ήταν το άδειασμα του επικεφαλής της ΔΕΗ από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Στα τέλη Μαΐου και κατά την κοινή συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο κ. Τσίπρας με τον κ. Σταθάκη, με αφορμή την επίσκεψη του πρώτου στο ΥΠΕΝ, είχε συστήσει στον επικεφαλής της ΔΕΗ "να συμφιλιωθεί με την πραγματικότητα της συμφωνίας με τους θεσμούς".