Της Μαίρης Βενέτη
Το πρόβλημα της ΔΕΗ το γνωρίζουμε εδώ και καιρό. Είναι σοβαρό και η αντιμετώπισή του δεν αποτελεί μια εύκολη υπόθεση. Χθες έκαναν τον γύρο του διαδικτύου ανεπίσημες πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες θα είναι άκρως ανησυχητική η εικόνα των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου της ΔΕΗ, των οποίων η ανακοίνωση έχει προγραμματιστεί στις 25 Ιουνίου.
Aτύπως διέρρευσε ότι οι ζημιές της ΔΕΗ θα ξεπερνούν τα 250 εκατ. ευρώ και εάν δεν υπάρξει αντιστροφή της πορείας έγκαιρα, θα οδηγήσουν εκ των πραγμάτων σε ακόμη χειρότερα αποτελέσματα από τις ζημιές περίπου 1 δισ. που έγραψε η εταιρεία το 2018.
Το λειτουργικό περιθώριο της Επιχείρησης αναμένεται αρνητικό, ενώ η εταιρεία σύμφωνα με πλήθος δημοσιευμάτων θα έχει άμεση ανάγκη από ρευστότητα ύψους 300 εκατ. ευρώ, έναντι να μην να μην ενεργοποιηθούν ρήτρες για άμεση επιστροφή δανείων.
Η ΔΕΗ σε ανακοίνωση της μετά τη λήξη της συνεδρίασης του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ενημέρωσε το επενδυτικό κοινό ότι τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2019 δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί καθώς υφίστανται σημαντικές εκκρεμότητες που τα επηρεάζουν.
Αν και δύσκολα η στήλη πιστεύει ότι οι ζημιές δεν θα ξεπεράσουν τα άνωθεν νούμερα , εντούτοις θα περιμένει την επίσημη ενημέρωση μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, όσον αφορά την άμεση ανάγκη της ΔΕΗ για ρευστότητα.
Στο δελτίο Τύπου πάντως η εταιρεία ισχυρίζεται ότι «δεν έχουν καμία βάση στοιχεία και εκτιμήσεις ότι αναζητεί επειγόντως 300 εκατ. ευρώ ή ότι κινδυνεύει η ασφάλεια εφοδιασμού των νησιών ή γενικότερα».
Σε ότι αφορά στο θέμα της ρευστότητας, η Διοίκηση αναφέρθηκε στην τιτλοποίηση των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων που βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον προσεχή Αύγουστο.
Στο σημείο αυτό, να υπενθυμίσουμε ότι οι διαδικασίες της τιτλοποίησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών της ΔΕΗ πάγωσαν εξαιτίας των πρόωρων εκλογών.
Για το αν θα προλάβει η τιτλοποίηση να γίνει τον Αύγουστο, η στήλη διατηρεί μικρό καλάθι, αλλά σίγουρα ενστερνίζεται το γεγονός ότι το σχέδιο αυτό πρέπει να προχωρήσει ταχύτατα μετά τις εκλογές, καθώς απαιτείται ισχυρή κυβερνητική κάλυψη των αναγκαίων αποφάσεων της διοίκησης και είναι κομβικής σημασίας για τη ρευστότητα της ΔΕΗ.
Η τιτλοποίηση αναμένεται να προσφέρει τεράστια οικονομική ανάσα στην εταιρεία, η οποία υπολογίζεται στα 350 με 400 εκατ. ευρώ.
Όπως είχε κάνει γνωστό ο πρόεδρος της εταιρείας Μ. Παναγιωτάκης, τον περασμένο Μάιο, εντός του καλοκαιριού επρόκειτο να συσταθούν δύο εταιρίες ειδικού σκοπού (SPV) στις οποίες θα μεταφέρονταν ληξιπρόθεσμες οφειλές της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ. Στη μία εταιρεία θα τιτλοποιούνταν λογαριασμοί σε καθυστέρηση άνω των 60 και στη δεύτερη άνω των 90 ημερών. Με τον τρόπο αυτό, η ΔEH, μέσω των δύο θυγατρικών της, θα αναζητούσε χρηματοδότηση από funds.
Για να επιτευχθεί όμως χρηματοδότηση από τα funds, απαιτείται μεθοδική και σωστή υλοποίηση ενός άρτια εκπονημένου σχεδίου τιτλοποίησης και φυσικά το κατάλληλο κλίμα που θα εξασφαλίσει και την επενδυτική ψυχολογία.
Μέσω δημοσιευμάτων για χρεοκοπία της ΔΕΗ, που θα οδηγήσει ακόμα και σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού των νησιών –υπόψιν ότι αυτά γράφονται εν μέσω τουριστικής περιόδου- το σίγουρο είναι ότι κανένα fund δεν θα βάλει τον οβολόν του, όσο και φιλικά προσκείμενο στο ρίσκο και να είναι.
Οι άνθρωποι κυνηγάνε αποδόσεις με ρίσκο, δεν έχουν τάσεις αυτοκτονίας.
Είναι κρίμα πραγματικά, μια ανάσα πριν την παράδοση του τιμονιού της χώρας σε έναν πολιτικό που πραγματικά πιστεύει στις μεταρρυθμίσεις και για αυτό μπορεί να τις υλοποιήσει, να ναρκοθετείται η επενδυτική ψυχολογία, η οποία είναι η απαρραίτητη σύμμαχος της νέας κυβέρνησης, όχι μόνο για την επίλυση του προβλήματος της ΔΕΗ, αλλά και για τη ευρύτερη αναστήλωση της χώρας.
Οι αναφορές στις ΥΚΩ και ΑΔΜΗΕ
Στα χτεσινά δημοσιεύματα παρουσιάστηκαν δύο λύσεις για την πολυπόθητη ένεση ρευστότητας στη ΔΕΗ.
Η μια είναι τα ΥΚΩ της περιόδου 2011, τα οποία ανέρχονται στα 270 εκατ. ευρώ, και θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη ένεση ρευστότητας.
Όμως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αν και αποπειράθηκε να φέρει τροπολογία στη Βουλή προκειμένου η ΡΑΕ να διενεργήσει αναλυτικό έλεγχο των οφειλών που πρέπει να εισπράξει η εταιρεία, εντούτοις αυτό δεν κατέστη εφικτό(;).
Η ηγεσία του ΥΠΕΝ φαίνεται να αναζητά λύση για τη χορήγηση των προαναφερόμενων ΥΚΩ, ενώ η ΔEH επιμένει πως υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης και χωρίς τροπολογία.
Η άλλη λύση που αναφέρθηκε ήταν η προσπάθεια να μην υπάρξει εγγραφή πρόβλεψης ύψους 109 εκατ. ευρώ για τόκους υπερημερίας που διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ για παρακρατήσεις ποσών προς την αγορά ηλεκτρισμού.
Μια τέτοια εξέλιξη καταρχήν προϋποθέτει παραίτηση του ΑΔΜΗΕ από τη σχετική απαίτηση.
Δεύτερον, σύμφωνα με το δελτίο τύπου της ΔΕΗ, όσον αφορά τις απαιτήσεις τόκων από τον ΑΔΜΗΕ και άλλους φορείς, η ΔΕΗ έχει ήδη κάνει πρόβλεψη περίπου €200 εκατ., στο πλαίσιο της αρχής της συντηρητικότητας που ακολουθεί αυστηρά στη σύνταξη των οικονομικών της καταστάσεων.
Παρά ταύτα, η επιχείρηση επιδιώκει εξωδικαστικούς συμβιβασμούς για τα άνω ποσά, ενώ αναμένει και δικαστικές αποφάσεις, για τις οποίες εκφράζεται αισιοδοξία.
Yπάρχει τελικά φως;
Ανεξαρτήτως αν όντως χρειάζεται ή όχι η ΔΕΗ άμεσα τα 300 εκατ. ευρώ, το πρώτο ερώτημα είναι: Γιατί αφήσαμε να φτάσει ο κόμπος στο χτένι για μια από τις μεγαλύτερες και κομβικότερες επιχειρήσεις της χώρας;
Τις παθογένειες της ΔΕΗ όλοι τις ξέρουμε, όπως ξέραμε εδώ και χρόνια την απώλεια του μεριδίου αγοράς στο μισό.
Το κίνημα –η καλύτερα η επώαση της κουλτούρας- «δεν πληρώνω» ήρθε και εκτόξευσε τα χρέη προς τη ΔΕΗ πέριξ των 2,5 δισ. ευρώ, αλλά κακά τα ψέματα, η δύσκολη κατάσταση της ΔΕΗ είναι κύημα διαχρονικών πολιτικών πρακτικών και ασυδοσίας.
(σ.σ Δυστυχώς η στήλη δεν βρήκε πιο ήπια λέξη που να μπορεί να αποδόσει το «φαγοπότι» και τις «χορηγίες» που είναι ως έναν σοβαρό βαθμό υπεύθυνες για τη δεινή οικονομική θέση της επιχείρησης.)
Από τη στιγμή λοιπόν που ξέρουμε τα κακώς κείμενα, χρειαζόμαστε ένα ικανό management, αλλά και την συναίνεση και θέληση να τα διορθώσουμε.
Το δεύτερο ερώτημα είναι: Τι κάνουμε τώρα;
Οι τιτλοποιήσεις της ΔΕΗ, αλλά και πιθανότατα η χρήση των ΥΚΩ, πρέπει να προχωρήσουν, ώστε να προσφερθεί η απαραίτητη ανάσα ρευστότητας στην επιχείρηση και να εξασφαλισθεί ο πολύτιμος χρόνος ώστε να αρχίσει να υλοποιείται το πλάνο της επόμενης ημέρας που βασίζεται προφανώς στο σχέδιο McKinsey.
Η έμφαση στις επενδύσεις ΑΠΕ με στόχο ποσοστό 20-25% ως το 2030-35, η διεθνής επέκταση –που έπρεπε να έχει γίνει χρόνια πριν, αλλά κάλιο αργά παρά ποτέ- και οι νέες επιχειρήσεις και προϊόντα, είναι μερικά μόνο από τα βασικά σημεία του επιχειρησιακού πλάνου της McKinsey.
Δεδομένου ότι το συγκεκριμμένο επιχειρησιακό πλάνο αναφέρεται σε συνολικές επενδύσεις 3,9 δισ. ευρώ, η λογική επιλογή είναι να τμηματοποιηθεί σε μικρότερα, ρεαλιστικά business plan, με την υλοποίηση καθενός να προσφέρει πόρους για τα επόμενα.
Ένα παράδειγμα «επόμενης μέρας»
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, οι νέες επιχειρήσεις και προϊόντα, αποτελούν μια βασική συνισταμένη του πλάνου της McKinsey.
Η στήλη λοιπόν χαιρετίζει την απόφαση –ελπίζουμε και την αποφασιστικότητα υλοποίησης- του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΗ να ξεκινήσει η εταιρεία την επιχειρηματική της δραστηριοποίηση στην ηλεκτροκίνηση οχημάτων.
Δεδομένου ότι πρόκειται για μια αγορά που θα αναπτυχθεί με ταχύτατους ρυθμούς τα αμέσως επόμενα χρόνια, στόχος της ΔΕΗ είναι η εμπορική διείσδυση στις υπηρεσίες ηλεκτροκίνησης οχημάτων να γίνει έγκαιρα και σε μεγάλο βαθμό.
Βάση του business plan το οποίο έχει εκπονήσει, προβλέπονται τόσο υπηρεσίες υποστήριξης ηλεκτροκίνητων οχημάτων, όσο και παραχώρησης μέσω leasing εταιρικού στόλου. Τον Μάρτιο μάλιστα , η ΔΕΗ είχε παρουσιάσει σε συνάντηση εργασίας των διοικήσεων των δημόσιων επιχειρήσεων του χαρτοφυλακίου της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει ηλεκτροκίνητα οχήματα, δίκτυο φόρτισης, ηλεκτρική ενέργεια με εγγύηση προέλευσης ΑΠΕ και συντήρηση οχημάτων.
Ο βασικός πυλώνας για τις υπηρεσίες ηλεκτροκίνησης σε επιχειρήσεις και ιδιώτες που σχεδιάζει να παρέχει η ΔΕΗ είναι η ανάπτυξη ενός εκτεταμένου δικτύου εγκαταστάσεων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων δημόσιας πρόσβασης σε μεγάλα αστικά κέντρα.
Η ΔΕΗ έχει ήδη προχωρήσει για αυτό το λόγο τις συζητήσεις με αλυσίδες καταστημάτων, συμπεριλαμβανομένων και σούπερ-μάρκετ, στους χώρους των οποίων υπάρχουν κατάλληλοι χώροι για την εγκατάσταση των υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.
Κομβικό ρόλο στην υλοποίηση του business plan θα διαδραματίσει η συνεργασία της με την πολωνική εταιρεία Solaris, με την οποία έχει ήδη υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας από το 2017.
Το ενδιαφέρον της ΔΕΗ για την ηλεκτροκίνηση δεν είναι καινούργιο καθώς ήδη έχει κάνει δυο πιλοτικές προσπάθειες. Η πρώτη αφορούσε το σχέδιο για ενοικίαση με τη μορφή leasing 15 ηλεκτροκίνητων οχημάτων και η δεύτερη το πιλοτικό πρόγραμμα για την εγκατάσταση 15 σταθμών φόρτισης στην Αττική και Κοζάνη.
Παρόλο που οι πιλοτικές προσπάθειες δεν ευοδόθηκαν, το εγχείρημα τη δεδομένη χρονική στιγμή φέρει αρκετά στοιχεία ωρίμανσης.
Οι δήμοι πρώτοι υποψήφιοι
Η ΔΕΗ έχει ήδη εδώ και μήνες καταθέσει σε αρκετούς δήμους την πρόταση της για ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών, το οποίο περιλαμβάνει:
-Την προμήθεια ηλεκτροκίνητων λεωφορείων κατασκευής Solaris και τη συντήρηση τους.
-Τη διαχείριση ανακύκλωσης υλικών (μπαταρίες κ.α.)
-Την εγκατάσταση υποδομών φόρτισης
-Την προμήθεια του απαιτούμενου ρεύματος
-Τα συνεργεία άμεσης βοήθειας για έκτακτες βλάβες.
Επίσης στα σχέδια της επιχείρησης περιλαμβάνεται η εγκατάσταση, όπου είναι εφικτό, σταθμών ΑΠΕ για τη φόρτιση των μπαταριών των δημοτικών συγκοινωνιών.
Ως προς την οικονομική διάσταση του εγχειρήματος, φιλοδοξία της ΔΕΗ είναι να προσφέρει ένα ποιοτικό και ανταγωνιστικό προϊόν, καλύπτοντας η ίδια το μεγαλύτερο μέρος του κόστους σε πρώτη φάση, με τους Δήμους να αποπληρώνουν τη ΔΕΗ σε βάθος χρόνου, μέσω των συμβάσεων που θα συναφθούν.
Η στήλη πιστεύει ότι η φιλοδοξία της ΔΕΗ να καλύψει η ίδια το κόστος, μπορεί πράγματι να βρει πόρους.
Με πρώτον και καλύτερο την αποφασιστικότητα διοίκησης και συνδικαλιστών –και όχι μόνο-να «σπάσουν αυγά» και να θέσουν τα θεμέλια της επόμενης ημέρας.
