Σε μία έκθεση κόλαφο για την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επί ημερών Mario Draghi, η Deutsche Bank αναλύει τις... πέντε σκοτεινές πλευρές του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), εκτιμώντας παράλληλα ότι η κατάσταση στην Ευρωζώνη είναι σε ορισμένα πεδία χειρότερη ακόμη και από τη Μεγάλη Ύφεση.
Χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα, η έκθεση που υπογράφει ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας David Folkerts-Landau, αναφέρει ότι από το «whatever it takes» του Draghi το 2012, η Ευρωζώνη εμφανίζει οριακή ανάπτυξη, τις χειρότερες επιδόσεις στην αγορά εργασίας μεταξύ των βιομηχανοποιημένων χωρών, διψήφια ποσοστά ανεργίας, πάνω από 20% ποσοστό ανεργίας στους νέους, μη βιώσιμα επίπεδα χρέους και πληθωρισμό πολύ χαμηλότερο από τον βασικό στόχο της κεντρικής τράπεζας.
Η DB δεν σταματά εδώ, επισημαίνοντας ότι η ανεργία στη Γαλλία και στην περιφέρεια της Ευρωζώνης διαμορφώνεται περί το 13%, υψηλότερα από το 10% που εμφάνισε κατά μέσο όρο η Γαλλία την περίοδο 1930-1938. Και χωρίς μία ισχυρή γερμανική οικονομία τα νούμερα θα ήταν ακόμη χειρότερα. Δεδομένης της επιθετικότητας και της αντισυμβατικότητας της νομισματικής πολιτικής από το 2012 και μετά, δείχνει εύλογο να αναρωτηθεί κανείς για το κατά πόσο η πολιτική της ΕΚΤ ευθύνεται για κάποια από τα δεινά της Ευρώπης.
Ενώ η ECB θα πρέπει να επαινεθεί για την άμεση δράση της σε περιόδους έκτακτης ανάγκης τα τελευταία χρόνια, η αυτοπεποίθηση με την οποία ο Draghi τόνισε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Bundestag στις 28 Σεπτεμβρίου, ότι η ΕΚΤ απέτρεψε τον κίνδυνο μίας νέας μεγάλης ύφεσης, δεν είναι δικαιολογημένη, σύμφωνα με την Deutsche Bank.
Επίσης, ο Draghi ανέφερε στην Bundestag ότι τα μέτρα της ΕΚΤ είναι αποτελεσματικά καθώς συμβάλλουν στη διατήρηση της ευρωπαϊκής οικονομίας σε τροχιά ανάκαμψης. Η Deutsche Bank «απαντά» ότι αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος. Η άλλη είναι ότι οι αρνητικές επιπτώσεις των μέτρων της ΕΚΤ είναι σήμερα μεγαλύτερες από τα οφέλη.
Η πρώτη αρνητική επίπτωση είναι ότι ενώ οι αγορές ομολόγων της ΕΚΤ μείωσαν τον κίνδυνο του να επενδύσει κανείς σε τίτλους της περιφέρειας, εντέλει η επιτυχία αυτή έχει περιορίσει την προοπτική εφαρμογής μεταρρυθμίσεων. Δεύτερον, από τη στιγμή που οι επενδυτές άρχισαν να περιμένουν τις αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ στα τέλη του 2014, οι αποδόσεις των ομολόγων των χωρών-μελών έχουν «κλειδώσει» μεταξύ τους.
Τρίτον, ίσως η πιο σκοτεινή πλευρά του QE είναι η αυξανόμενη συγκέντρωση κινδύνου στον ισολογισμό του ευρωσυστήματος, ο οποίος αναμένεται να φτάσει τα 2 τρισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2018. Στην περίπτωση αναδιάρθρωσης του χρέους μίας χώρας-μέλους της Ευρωζώνης, οι υποχρεώσεις της εθνικής κεντρικής τράπεζας ενδέχεται να αναληφθούν από τους φορολογούμενους των υπόλοιπων χωρών-μελών, ακόμη και αν οι ζημιές εξαπλωθούν σε μεγάλη χρονική περίοδο. Ουσιαστικά, όμως, το χρέος θα έχει «κοινωνικοποιηθεί».
Τέταρτον, η παρέμβαση της ΕΚΤ δεν ήταν εντελώς θετική για τους αποταμιευτές της Ευρωζώνης. Τέλος, η κακή κατανομή κεφαλαίων εξαιτίας της πολιτικής της ΕΚΤ αποτρέπει τη «δημιουργική καταστροφή» και προκαλεί φούσκες στις τιμές. Η αύξηση των δανειοδοτήσεων πήγε κυρίως σε «χαμηλής ποιότητας» υφιστάμενους πιστούχους ενώ... γλίτωσε τις προβληματικές τράπεζες από την ανάγκη να διαγράψουν δάνεια. Χωρίς δημιουργική καταστροφή στους προβληματικούς κλάδους, οι επενδυτές των χωρών με υψηλά εισοδήματα ωθούν σε αύξηση τις τιμές των υγιών τίτλων.
