Φωτογραφία Αρχείου
Δημογραφική κρίση: Χτίζεται η Ελλάδα των… 90άρηδων
Φωτογραφία Αρχείου

Δημογραφική κρίση: Χτίζεται η Ελλάδα των… 90άρηδων

Ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης στο πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο ήταν και το δημογραφικό.

Εκεί, η αρμόδια υπουργός Οικογένειας είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει τους 5 άξονες, τους 20 στόχους και τις δεκάδες δράσεις του Εθνικού Σχεδίου για το Δημογραφικό με στόχο την αναστροφή (αν είναι δυνατόν, καθώς το πρόβλημα είναι πολυσύνθετο) της πτωτικής τάσης των γεννήσεων, την ενίσχυση της απασχόλησης, αλλά και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανακύπτουν από την ταχύτατη γήρανση του πληθυσμού.

Αναμφίβολα, μια από τις διαφάνειες που προβλήθηκαν, αποσπά την προσοχή: Το 2070 οι γυναίκες άνω των 90 ετών θα είναι η πολυπληθέστερη ομάδα του πληθυσμού και τα παιδιά ηλικίας 0 έως 4 ετών η μικρότερη ομάδα τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια.

Είναι τέτοιο το νούμερο που δεν μπορεί να το ξεπεράσει κανείς με τη φράση «μέχρι το 2070 ποιος ζει, ποιος πεθαίνει». Διότι οι επιπτώσεις από τη γήρανση θα γίνονται ολοένα και εντονότερα αισθητές. Δεν μιλάμε μόνο για γήρανση. Μιλάμε για αύξηση της μέσης ηλικίας του πληθυσμού σε μια χώρα, της οποίας ο πληθυσμός ήδη συρρικνώνεται με ρυθμό της τάξεως των 56.000 ατόμων σε ετήσια βάση.

Ποιο 2070; Να δούμε τις προβλέψεις για το 2030 που δεν είναι καθόλου μακρινό; Το ποσοστό του πληθυσμού ηλικίας έως και 19 ετών, θα έχει συρρικνωθεί στο 17%, όταν στην αρχή του αιώνα ήταν 21,5%. Μέχρι δε το 2040, οι ανήλικοι θα είναι λιγότεροι από 16 στους 100. Το μερίδιό τους θα το υπερκαλύψουν οι άνω των 80. Αυτοί που το 2000 αντιπροσώπευαν το 3,5% του πληθυσμού, θα φτάσουν το 2030 στο 8,2% και το 2040 στο 10,2%. Αντίστοιχα, θα αυξηθεί το ποσοστό και των ατόμων ηλικίας 65-79 ετών (από 13,4% το 2000 σε 20,4% το 2040) όπως επίσης και αυτών που έχουν υπερβεί τον μισό αιώνα ζωής (από 16,8% σε 20,5%).

Το μεγάλο στοίχημα είναι όχι να αντιστραφεί η τάση (αυτό είναι αδύνατον) αλλά να περιοριστούν οι συνέπειες. Είναι ένα ερώτημα, αν τα μέτρα οικονομικής ενίσχυσης (όσο γενναία και αν είναι) αρκούν για να αυξήσουν τον αριθμό των γεννήσεων. Διότι το φαινόμενο της ταχείας μείωσης, παρατηρείται και σε χώρες με πολύ υψηλότερο κατά κεφαλή εισόδημα.

Το επόμενο χρονικό διάστημα θα δρομολογηθούν τα προωθούμενα μέτρα: οι αυξήσεις στα επιδόματα τέκνων, τα κίνητρα παραμονής στην εργασία για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, η ενίσχυση της μακροχρόνιας και ανακουφιστικής φροντίδας, οι πολιτικές brain gain τα μέτρα στήριξης για την ισορροπία οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής. Κανείς δεν περιμένει άμεση απόδοση. Όμως πρέπει να την εύχεται, διότι σε διαφορετική περίπτωση οι συνέπειες θα είναι πολύ μεγάλες.