Σε τρείς βασικές ενότητες που άπτονται σημαντικών θεμάτων του σχεδιασμού και της εκτέλεσης του προϋπολογισμού ήταν κατανεμημένη η θεματολογία της συζήτησης που ακολούθησε την παρουσίαση του Προϋπολογισμού των Πολιτών, κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Το πρώτο «πάνελ» που ακολούθησε την τοποθέτηση των συνδιοργανωτών, της κυρίας Κατερίνας Σαββαΐδου, καθηγήτριας του ΑΠΘ και επιστημονικής υπεύθυνης της ομάδας «Διαφάνεια του Προϋπολογισμού και του κ. Τάσου Αβραντίνη, προέδρου του ΙΝ.ΔΗ.ΜΕ συζήτησε το θέμα «Κρατικός Προϋπολογισμός ως “εργαλείο” άσκησης της δημοσιονομικής πολιτικής και ο ρόλος των ανεξάρτητων δημοσιονομικών θεσμών».
O συντονιστής του πάνελ κ. Κωνσταντίνος Χαροκόπος σύμβουλος έκδοσης και αρθρογράφος του Liberal, ανοίγοντας τη συζήτηση αναφέρθηκε στην έλλειψη ενημέρωσης και κατανόησης από πλευράς των πολιτών σε θέματα του προϋπολογισμού τονίζοντας ότι πρόκειται για μια σχέση «μίσους» - «αγάπης» ανάλογα με το κατά πόσο επηρεάζει την οικονομική τους κατάσταση. «Μίσος» όταν αυξάνονται οι φόροι ή μειώνονται κάποιες παροχές ή επιδόματα και «αγάπη» όταν μειώνονται κάποιες φορολογίες ή αυξάνονται κάποιες επιδοτήσεις.
Η κυρία Παυλίνα Καρασιώτου, γενική γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών επεσήμανε ότι τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχουν γίνει σημαντικές καινοτομίες τόσο σε ό,τι αφορά την κατάρτιση, όσο και την παρουσίαση του προϋπολογισμού.
Ακόμη αναφέρθηκε και στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη διαφάνεια και στο ρόλο των ανεξάρτητων αρχών, όπως το δημοσιονομικό συμβούλιο που θα παρακολουθούν την εκτέλεση προϋπολογισμού. Μάλιστα, χαρακτήρισε τον ρόλο του δημοσιονομικού συμβουλίου ως αναβαθμσμένο.
Η κυρία Μιράντα Ξαφά, μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του Κέντρου Φιλελευθέρων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) και CEO της EF Consulting αναφέρθηκε στο δημόσιο χρέος και ιδιαίτερα στα θετικά χαρακτηριστικά που μετριάζουν το ύψος του αλλά και στα αρνητικά που αναμένεται να δημιουργήσουν πρόβλημα από το 2032 και μετά όταν θα κεφαλιαοποιηθούν οι τόκοι από το δάνειο του EFSF. Στα αρνητικά στοιχεία συγκαταλέγεται η διακράτηση του χρέους από μη κατοίκους της χώρας. Όπως δε, ανέφερε η περαιτέρω μείωση του χρέους θα πρπεέι να στηριχθεί στη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων πάνω από 2% του ΑΕΠ.
Ο βουλευτής κ. Στέλιος Πέτσας, μέλος της Διαρκούς επιρροής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής και πρώην αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε στην έλλειψη χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, η οποία συμβάλει στην μη κατανόηση του προϋπολογισμού από τον μέσο πολίτη. Ο έλεγχος του προϋπολογισμού είναι αυστηρός, ειδικά ο κοινοβουλευτικός έλεγχος, ενώ , όπως τόνισε, η συζήτηση για τον προϋπολογισμό θα πρέπει να υπερβαίνει τις μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Η κυρία Αναστασία Μιαούλη, πρόεδρος του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου και καθηγήτρια στο τμήμα οικονομικής επιστήμης στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, αναφέρθηκε με τη σειρά της στην σπουδαιότητα της γνώσης δημοσιονομικών από τους πολίτες, ενώ ανέδειξε και τον ρόλο των ανεξάρτητων δημοσιονομικών θεσμών που συμβαδίζει με την εξέλιξη των δημοσιονομικών κανόνων.
Ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή κ. Ιωάννης Τσουκαλάς αναφέρθηκε στην αμερόληπτη και εμπεριστατωμένη ανάλυση των προβλέψεων κάθε υπουργείου που συμμετέχει στην κατάρτιση του προϋπολογισμού. Ο ίδιος τοποθετήθηκε και για την κατάσταση του δημόσιου χρέους, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ως απόλυτο μέγεθος αλλά να δίνεται βαρύτητα στην ικανότητα αποπληρωμής του.
Το επόμενο πάνελ, στο οποίο συμμετείχαν οι κ.κ. Γκίκας Χαρδούβελης, πρόεδρος του δ.σ. της Εθνικής Τράπεζα της Ελλάδος και της ΕΕΤ και πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Παναγιώτης Λιαργκόβας πρόεδρος του ΚΕΠΕ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Ορέστης Καβαλάκης Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης, Δημήτριος Σκιαδάς καθηγητής και πρόεδρος του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και Μαρία Μπούζιου, Δικηγόρος, ΜΔΕ Δικαίου Περιβάλλοντος ΕΚΠΑ, με συντονιστή τον δημοσιογράφο κ. Νίκο Υποφάντη, ασχολήθηκε με το θέμα της επίδρασης των ενωσιακού δικαίου στη διαδικασία κατάρτισης των εθνικών κρατικών προϋπολογισμών των κρατών - μελών της Ε.Ε.
Ο κ. Χαρδούβελης τόνισε ότι το γνωσιακό δίκαιο με τους στόχους που θέτει δίνει μια ευελιξία στην κατάρτιση του προϋπολογισμού. Παρ΄όλα αυτά τόνισε πρέπει να «είμαστε πιό αυστηροί με τον εαυτό μας». Όχι, δηλαδή, να ακολουθούμε, απλώς του κανόνες, αλλά να κάνουμε και το κάτι παραπάνω.
Ο κ. Λιαργκόβας επεσήμανε την ανάγκη για μίας ενδιάμεσης συζήτησης για τον προϋπολογισμό στη Βουλή. Παράλληλα, πρόσθεσε ο προϋπολογισμός θα πρέπει να είναι αναπτυξιακός , να προάγει τη σταθεροποίηση της οικονομίας να μειωνει το ποσοστό της φτώχειας και να προάγει την άριστη κατανομή των πόρων.
Η φορολογική πολιτική και η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ήταν το θέμα του τρίτου πάνελ με συντονίστρια την κυρία Ασπασία Μάλλιου, δικηγόρο και οικονομολόγο. Στο πάνελ εξέφρασαν τις απόψεις τους η κυρία Μαίρη Ψύλλα, γενική γραμματέας φορολογικής πολιτικής του ΥΠΕΘΟ, ο κ. Βασίλης Βύζας, της PwC, η κυρία Γεωργία Σταματέλου, από την EY, η Έφη Αδαμίδου από την KPMG και Στάθης Μπακάλης, μέλος της Delloite Legal Network και partner της KBVL.
Η κυρία Ψύλλα αναφέρθηκε στην προσπάθεια της πάταξης της φοροδιαφυγής με οποιονδήποτε τρόπο και ανέφερε χαρακτηριστικά ότι αν τα συστήματα mydata και διασύνδεσης των POS λειτουργήσουν σωστά θα εισφέρουν στο δημόσιο φόρους ύψους 2-3 δισ.ευρώ.
Ο κ. Βρύζας αναφέρθηκε στο μεγάλο κενό του ΦΠΑ και στα μεγάλα ποσοστά έμμεσης φορολογίας, ενώ η κυρία Σταματέλου μίλησε για το θέμα της εφαρμογής της τεχνητής νοημοσύνης και του data mining στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
