Η συρρίκνωση των εσόδων και η διόγκωση των δαπανών φαίνεται να διευρύνουν το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού αναθεωρώντας μέσα σε δέκα ημέρες τις προβλέψεις της κυβέρνησης που καταγράφονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα το πρωτογενές έλλειμμα υπολογίζεται να διαμορφωθεί σε επίπεδα άνω του 6,23% ή πάνω από 10,64 δισ. ευρώ
Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις της Κομισιόν και του ΔΝΤ για βαθύτερη ύφεση το τελικό σχέδιο που θα κατατεθεί 21 Νοεμβρίου στη Βουλή δε θα έχει καμία σχέση με το προσχέδιο του προϋπολογισμού καθώς το μέγεθος της ύφεσης και η πορεία των πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών θα έχουν αλλάξει επί τα χείρω.
Η μείωση της κατανάλωσης οδηγεί τα έσοδα του ΦΠΑ σε χαμηλά επίπεδα. Είναι ενδεικτικό ότι για την περίοδο του Ιανουαρίου - Αυγούστου 2020 η τρύπα στα έσοδα ανέρχεται στα 6,5 δισ. ευρώ. Τα έσοδα από φόρους είναι μειωμένα κατά 3,6 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 2,5 δισ. ευρώ προέρχονται από τον ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης σε σύγκριση με τους στόχους που είχαν τεθεί για το 2020. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να συνεχισθεί μέχρι το τέλος του έτους εκτιμούν πηγές του υπουργείου Οικονομικών, εξέλιξη που ενδεχομένως οδηγήσει σε βαθύτερη ύφεση
Η ψυχολογία των νοικοκυριών και η ανασφάλεια για την επόμενη μέρα τα κρατά μακριά από την κατανάλωση και στη δημιουργία αποθεμάτων. Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αποταμιεύσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων είτε λόγω μη δυνατότητας κατανάλωσης (λόγω lockdown ή/και περιορισμών, π.χ. ταξίδια) είτε για λόγους προληπτικούς. Όπως έχει αναφέρει ο Διοικητής της ΤτΕ Γ. Στουρνάρας η εξέλιξη αυτή δημιουργεί προϋποθέσεις μακροπρόθεσμης στασιμότητας
Πάντως η κυβέρνηση φαίνεται διατεθειμένη να στηρίξει μέχρι τελευταία στιγμή τους κλάδους πλήττονται από τον κορωνοιό με στόχο οι όποιες παρεμβάσεις να εγγραφούν στον τρέχοντα προϋπολογισμό. Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε αναμένεται στα τέλη του μήνα ή στις αρχές του επόμενου να βγει εκ νέου στις αγορές ζητώντας φθηνό χρήμα.
Την πολιτική στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων επικροτεί και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που προτρέπει όλες τις κυβερνήσεις να μην βιαστούν να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης από την οικονομία ενώ ειδικά για την Ελλάδα, πρόσφατα το Ταμείο είχε στείλει μήνυμα στην κυβέρνηση να μη βιαστεί να επιστρέψει στα πρωτογενή πλεονάσματα
Και οι συστάσεις αυτές αποτέλεσμα των εκτιμήσεων για συνέχιση της κρίσης και το 2021 με αύξηση της ανεργίας και συνθήκες ακραίες για τα νοικοκυριά. Σύμφωνα με την έκθεση υπολογίζεται πως περίπου 90 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο θα ζουν σε συνθήκες ακραίες φτώχειας το 2020, κερδίζοντας λιγότερα από 1,9 δολάρια την ημέρα.
Η ανεργία θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα σε όλο τον πλανήτη εκτιμώντας σημειώνοντας πως το δεύτερο τρίμηνο του 2020 η μείωση των ωρών εργασίας ισοδυναμεί με απώλεια 400 εκατομμυρίων θέσεων πλήρους απασχόλησης. Όσον αφορά στην Ελλάδα, το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση στο 19,9% φέτος και υποχώρηση της στο 18,3% το 2021, δηλαδή υψηλότερα από το 17,3% του 2019.
Το Ταμείο υπολογίζει ότι η ζημιά στη διετία 2020-2021 θα είναι περί τα 11 τρισ δολάρια, σε σχέση με τις προ κρίσης προβλέψεις ανάπτυξης, ενώ ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 28 τρισ δολάρια ως το 2025. Σύσταση λοιπόν του είναι να μην αποσυρθούν πρόωρα τα μέτρα στήριξης επιχειρήσεων, εργαζομένων και ανέργων προκειμένου να αντιμετωπισθούν σημαντικά ζητήματα που αφορούν κυρίως την επιβίωση των ανθρώπων.
