Του Γιώργου Φιντικάκη
Ζούμε για να πληρώνουμε φόρους και εισφορές! Φέτος ο μέσος Έλληνας θα εργαστεί συνολικά 180 από τις 365 ημέρες του χρόνου μόνο για το κράτος, εκ των οποίων τις 73 για να πληρώσει έμμεσους φόρους, τις 46 για άμεσους φόρους και τις 62 ημέρες για να καταβάλει κοινωνικές εισφορές.
Και φυσικά την ίδια ώρα που πληρώνουμε φόρους Γερμανίας, και Γαλλίας, συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε βαλκανικές παροχές. Κατέχουμε το χαμηλότερο βαθμό ικανοποίησης στην Ευρώπη ως προς τις υπηρεσίες του κράτους, αλλά και μια στις πέντε υψηλότερες φορολογικές επιβαρύνσεις.
Τα παραπάνω είναι μερικά από τα ευρήματα της ετήσιας μελέτης του ΚΕΦίΜ σχετικά με την «Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας», την πρώτη δηλαδή ημέρα του χρόνου που αφού έχουμε «καθαρίσει» με τις υποχρεώσεις μας προς το κράτος, αρχίζουμε να κερδίζουμε πραγματικό εισόδημα, και η οποία ήταν για φέτος η 30η Ιουνίου, σύμφωνα πάντα με τους στόχους του προϋπολογισμού. Οριακά δηλαδή καλύτερη επίδοση απ' ότι την περυσινή χρονιά, όπου η αντίστοιχη ημέρα ήταν η 2α Ιουλίου, και στα ίδια ακριβώς επίπεδα με το 2017 (30 Ιουνίου), γεγονός που λέει πολλά για τον δρόμο που έχουμε ακόμη να διανύσουμε, προκειμένου να ανασάνουμε φορολογικά.
Εξάλλου μπορεί φέτος η κατάσταση να μην έχει χειροτερέψει όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο το κενό που πρέπει να καλύψουμε για να βρεθούμε στα προ κρίσης επίπεδα, είναι τεράστιο. Χαρακτηριστικό είναι ότι φέτος θα χρειαστεί να εργαστούμε για το κράτος 33 ημέρες παραπάνω απ' ότι το 2009 (τότε η αντίστοιχη ημέρα ημέρα ελευθερίας ήταν η 28η Μαΐου), καθώς στα χρόνια των μνημονίων, προστίθεντο κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο, επιπλέον 3,5 ημέρες εργασίας για το κράτος.
Την κατάσταση αποτυπώνει το γεγονός ότι η συνολική επιβάρυνση ύψους 78 δισ. ευρώ από φόρους και εισφορές στον φετινό προϋπολογισμό, είναι σχεδόν διπλάσια από το ποσό που καταβάλλουν τα νοικοκυριά (42 δισ., με στοιχεία 2017) για την κάλυψη των απολύτως βασικών αναγκών τους, δηλαδή για στέγαση, διατροφή, μεταφορές και ένδυση.
Ετήσιες δαπάνες νοικοκυριών για βασικές ανάγκες και συνολική φορολογική επιβάρυνση (σε δισ. ευρώ)
«Έρχομαι στη σημερινή εκδήλωση για την Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας όπως ερχόμουν και τα προηγούμενα χρόνια που βρισκόμασταν στην αντιπολίτευση», δήλωσε ο Άδωνις Γεωργιάδης. Και θα συνεχίσω να έρχομαι γιατί πιστεύω ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να ελέγχονται από τους πολίτες για την πραγματική επίπτωση των αποφάσεων τους στη ζωή τους και να επιτυγχάνουν μετρήσιμους στόχους, συμπλήρωσε. Τόνισε δε, ότι αποδέχεται την πρόκληση του ΚΕΦίΜ και θα παρευρίσκεται και τον επόμενο χρόνο καθώς στόχος της κυβέρνησης είναι να αρχίσει η αντίστροφη πορεία της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας προς τα πίσω. Πρέπει να φτάσουμε σε ένα επίπεδο που θα ομοιάζουμε με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και γιατί όχι να είμαστε και καλύτεροι σε βάθος χρόνου, υπογράμμισε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Από την πλευρά του, ο Θόδωρος Σκυλακάκης επισήμανε ότι η Ελλάδα είχε το χαμηλότερο επίπεδο επενδύσεων και την υψηλότερη ανεργία στην Ευρώπη, γεγονός που συνεπάγεται ότι τα φορολογικά κίνητρα ήταν προς τη λάθος κατεύθυνση. Υποστήριξε παράλληλα, ότι για να συγκριθεί το φορολογικό επίπεδο μεταξύ των χωρών θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος. «Πρέπει να σεβόμαστε τους φορολογούμενους», πρόσθεσε ο υφυπουργός Δημοσιονομικής Πολιτικής, σημειώνοντας ότι σκοπός της κυβέρνησης είναι να επιτευχθούν υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης μέσω ενός ενάρετου κύκλου αύξησης των επενδύσεων έτσι ώστε να πλησιάσουμε στο κέντρο της Ευρώπης και να βελτιώσουμε τον βαθμό ικανοποίησης των πολιτών.
Θα πρέπει να δοθεί απάντηση στο ερώτημα του ποιοι δηλώνουν δυσαρεστημένοι για τις υπηρεσίες έναντι των φόρων, το ποσοστό των οποίων φτάνει στο 82%, δήλωσε ο Παναγιώτης Καρκατσούλης. Θα πρέπει τα ερευνητικά φώτα να στραφούν και προς το γιατί οι πολίτες λαμβάνουν κακές υπηρεσίες. Παράλληλα, έδωσε χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτών που χάνονται στο λαβύρινθο της γραφειοκρατίας Χρειάζεται, πρόσθεσε, να δούμε το κομμάτι της βελτίωσης των υπηρεσιών μαζί με τα μέτρα που θα πάρουμε για να μειώσουμε τη φορολογία.
Στην 4η χειρότερη θέση πανευρωπαϊκά
Την απάντηση δε στο ερώτημα, ποια είναι η θέση της Ελλάδας πανευρωπαϊκά δίνει μια άλλη μεθοδολογία, όχι εκείνη που χρησιμοποιεί το ΚΕΦίΜ, αλλά αυτή του Οικονομικού Ινστιτούτου Molinari που ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση. Σύμφωνα με αυτήν, η φετινή ημέρα φορολογικής ελευθερίας ήταν η 10η Ιουλίου, και όχι η 30η Ιουνίου, γεγονός που μεταφράζεται για την Ελλάδα στην 4η χειρότερη επίδοση εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, ξεπερνώντας μόνο τους Γάλλους, τους Αυστριακούς και τους Βέλγους.
Η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία παραμένουν για τέταρτη συνεχή χρονιά στις τρεις καλύτερες θέσεις της κατάταξης της μελέτης του Molinari, ακολουθούμενες από τη Βρετανία, την Βουλγαρία, και την Εσθονία, ενώ την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν η Δανία, το Λουξεμβούργο, η Ισπανία και η Πορτογαλία. Με άλλα λόγια γειτονικές χώρες όπως η Βουλγαρία και η Κύπρος, καθώς και όσες βρέθηκαν σε πρόγραμμα διάσωσης όπως η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, βρίσκονται ανάμεσα στα κράτη με τη μικρότερη φορολογική επιβάρυνση πανευρωπαϊκά. Την ίδια στιγμή, η επιβάρυνση των Ελλήνων είναι μεγαλύτερη από αυτή των Σουηδών, των Φιλανδών, και των Δανών, κι αυτό φυσικά, χωρίς να απολαμβάνουν από το κράτος παροχές, ανάλογες των φόρων που πληρώνουν και αντίστοιχες με εκείνες των σκανδιναβικών χωρών.
Η εξέλιξη της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας ανά κυβέρνηση, 1999-2019
Η μεθοδολογία
Σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό του 2019, τα συνολικά φορολογικά έσοδα φέτος προβλέπεται να ανέλθουν στα 78 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 31,4 δισ. αφορούν έμμεσους φόρους, τα 19,7 δισ. άμεσους φόρους, ενώ τα 26,4 δισ. αντιστοιχούν σε κοινωνικές εισφορές. Οι φόροι επί του κεφαλαίου ανέρχονται σε 163 εκατ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, το διαθέσιμο καθαρό εθνικό εισόδημα για το 2018 προβλέπεται να ανέλθει στα 158 δισ. ευρώ. Διαιρώντας τα φορολογικά έσοδα με το καθαρό εθνικό εισόδημα και πολλαπλασιάζοντας το πηλίκο με τις 365 μέρες του χρόνου, προκύπτει ότι οι πολίτες αυτής της χώρας θα πρέπει φέτος να εργαστούν 180 ημέρες για το κράτος.