Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια φορολογούμενοι πλήρωσαν μεγαλύτερους φόρους καθώς έχασαν τις φοροαπαλλαγές που απολάμβαναν το 2016.
Σύμφωνα με τα στοιχεία το 2016 έκαναν χρήση των διαθέσιμων για τα νοικοκυριά φοροαπαλλαγών και ελαφρύνσεων 7.560.120 φορολογούμενοι. Το 2017 όμως ο αριθμός των δικαιούχων μειώθηκε ξαφνικά κατά 2.066.473.
Ωστόσο ο τόμος με τις φοροαπαλλαγές που συνοδεύει τον προϋπολογισμό εμφανίζει μία μαγική εικόνα, που χρήζει πολλών απαντήσεων από το οικονομικό επιτελείο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αριθμός των φοροαπαλλαγών όχι μόνο δεν έχει μειωθεί αλλά αυξήθηκε καθώς προστέθηκαν 59 νέες ενώ το δημοσιονομικό κόστος τους έχει υπερδιπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2015. Φούσκωσε κατά 4,67 δισ. ευρώ.
Οι φοροαπαλλαγές που είχε καταγράψει μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2018 η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ανέρχονταν σε 774 με το συνολικό κόστος τους για τον προϋπολογισμό να έχει εκτοξευτεί στα 7,7 δισ. ευρώ όταν το 2017 ο αριθμός τους έφθανε τις 768 και το κόστος τους τα 4,13 δισ. ευρώ.
Η λίστα των φοροαπαλλαγών:
1. Στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων ισχύουν 120 ρυθμίσεις που προβλέπουν φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις φόρου. Το δημοσιονομικό κόστος όσων από τις ρυθμίσεις αυτές φθάνει τα 1,062 δισ. ευρώ. Από τις ρυθμίσεις που προβλέπουν απαλλαγές ή εκπτώσεις από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και θα εξακολουθήσουν να ισχύουν και το 2019 ξεχωρίζουν:
- Η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για 827.515 φορολογούμενους οι οποίοι γλίτωσαν την πληρωμή φόρου ύψους 541,57 εκατ. ευρώ.
- Η έκπτωση φόρου εισοδήματος των 1.900 - 2.100 ευρώ για τους αγρότες από την οποία ωφελήθηκαν φέτος περίπου 293.773 κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, γλιτώνοντας φόρους ύψους 234,49 εκατ. ευρώ.
- Η έκπτωση φόρου των 200 ευρώ που παρέχεται στους φορολογούμενους με αναπηρία. Η έκπτωση αυτή χορηγήθηκε φέτος σε 203.302 φορολογούμενους οι οποίοι πλήρωσαν λιγότερους φόρους κατά 14,97 εκατ. ευρώ.
- Οι απαλλαγές από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και το τέλος επιτηδεύματος, οι οποίες ωφέλησαν φέτος 120.714 φορολογούμενους με απαλλαγή από την πληρωμή ποσού συνολικού ύψους 18,99 εκατ. ευρώ.
- Η απαλλαγή του ΕΚΑΣ από τον φόρο εισοδήματος, από την οποία ωφελήθηκαν 241.651 χαμηλοσυνταξιούχοι, γλιτώνοντας φόρους συνολικού ύψους 2,15 εκατ. ευρώ.
- Η απαλλαγή του επιδόματος ανεργίας του ΟΑΕΔ από τον φόρο εισοδήματος. Από την απαλλαγή αυτή ωφελήθηκαν φέτος 557.817 άνεργοι φορολογούμενοι, γλιτώνοντας από την πληρωμή φόρων συνολικού ύψους 15,74 εκατ. ευρώ.
2. Στη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων ισχύουν 121 φορολογικές απαλλαγές. Όσες από αυτές αποτιμήθηκαν διαπιστώθηκε ότι προκάλεσαν απώλειες φορολογικών εσόδων συνολικού ύψους 3,25 δισ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό του 2018.
3. Στη φορολογία πλοίων περιλαμβάνονται 34 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές ή εκπτώσεις από το φόρο εισοδήματος.
4. Στον ΕΝΦΙΑ και τους λοιπούς φόρους κεφαλαίου περιλαμβάνονται 19 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των απαλλαγών αυτών φθάνει τα 171,07 εκατ. ευρώ. Οι απαλλαγές από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. κόστισαν φέτος στον κρατικό προϋπολογισμό 112,39 εκατ. ευρώ. Μόνο η απαλλαγή από το 50% του ΕΝΦΙΑ που εφαρμόστηκε και φέτος στους οικονομικά αδύναμους ίσχυσε για 1.345.085 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων με πολύ χαμηλά ετήσια εισοδήματα και προκάλεσε απώλεια φορολογικών εσόδων ύψους 86,62 εκατ. ευρώ.
5. Στον ΦΠΑ περιλαμβάνονται 85 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές από τον φόρο ή εκπτώσεις φόρου. Οι 14 από αυτές έχουν ποσοτικοποιηθεί και έχει διαπιστωθεί ότι κοστίζουν στον κρατικό προϋπολογισμό πάνω από 1,27 δισ. ευρώ.
Σε αυτές περιλαμβάνονται:
- Η εφαρμογή υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% για τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα φάρμακα, τα εμβόλια και τα εισιτήρια των θεάτρων.
- Η απαλλαγή των ταχυδρομικών υπηρεσιών από τον ΦΠΑ.
- Η απαλλαγή του εισαγόμενου επενδυτικού χρυσού από τον ΦΠΑ.
6. Στους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης ισχύουν σήμερα 44 διατάξεις που προβλέπουν απαλλαγές ή μειωμένους συντελεστές ΕΦΚ (πετρέλαιο θέρμανσης, ναυτιλιακό πετρέλαιο κ.λπ.) Οι διατάξεις αυτές κοστίζουν στον κρατικό προϋπολογισμό 1,28 δισ. ευρώ.
7. Στα τέλη χαρτοσήμου, περιλαμβάνονται 76 διατάξεις απαλλαγών με κόστος 251,36 εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό.
8. Για τα τέλη ταξινόμησης οχημάτων περιλαμβάνονται 24 ρυθμίσεις που προβλέπουν απαλλαγές από τα τέλη ή μειώσεις τελών. Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των ρυθμίσεων αυτών έφθασε φέτος τα 32,26 εκατ. ευρώ.