Η δυσκολία εύρεσης στέγης σε προσιτή τιμή αποτελούσε διαχρονικά πρόβλημα των μεγάλων πόλεων του εξωτερικού. Ποτέ, μέχρι πολύ πρόσφατα, δεν είχε αγγίξει την Ελλάδα. Ωστόσο, το στεγαστικό πρόβλημα έχει αρχίσει δειλά-δειλά να κάνει την εμφάνισή του και στη χώρα μας, κάτι που γνωρίζουν καλά όσοι, ίσως, έχουν προσπαθήσει να αναζητούν κατοικία να νοικιάσουν. Η «απορρόφηση» ενός μεγάλου αποθέματος κατοικιών λόγω Airbnb και επενδύσεων σε χρυσή βίζα, έχει συρρικνώσει σημαντικά την προσφορά κατοικιών με αποτέλεσμα οι τιμές ενοικίασης να έχουν εκτοξευθεί στη στρατόσφαιρα.
Σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, όπου οι κάτοικοι, πολλά χρόνια πριν την επέλαση του Airbnb αδυνατούσαν να βρουν σπίτι, οι κυβερνήσεις έχουν λάβει μέτρα για την εξασφάλιση σπιτιών σε χαμηλή τιμή. Εξάλλου, η «προσιτή στέγη για όλους» αποτελεί ένα θέμα που διαχρονικά βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των Ευρωπαϊκών θεσμών και των ευρωπαϊκών κομμάτων.
Στην ατζέντα το ζήτημα της προσιτής στέγης
Το ζήτημα λοιπόν, της προσιτής στέγης απασχολεί και την ελληνική κυβέρνηση, η οποία, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, θα διαθέσει ένα αριθμό κρατικών ακινήτων, διαμερισμάτων δηλαδή που ανήκουν στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου, σε νέα νοικοκυριά έναντι ενός συμβολικού τιμήματος. Θα πρέπει βέβαια, η πρωτοβουλία να στηριχθεί σε μελέτη από την οποία να προκύπτει η ποσότητα των προσφερόμενων κατοικιών, τα απαιτούμενα κριτήρια, το εκτιμώμενο (συμβολικό) ενοίκιο.
Στόχος είναι να διευκολυνθούν οι νέοι να κάνουν τα πρώτα τους βήματα και κυρίως να δημιουργήσουν νοικοκυριό, εγχείρημα ιδιαίτερα κοστοβόρο. Κι αυτό εάν σκεφτεί κανείς ότι η Ελλάδα ανήκει στο κλειστό κλαμπ των χωρών όπου οι δαπάνες για τη διατήρηση της κατοικίας (ΕΝΦΙΑ, κοινόχρηστα κτλ) ξεπερνούν τουλάχιστον κατά 40% το διαθέσιμο εισόδημα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον οργανισμό Housing Europe, με έδρα τις Βρυξέλλες και αντικείμενο την προώθηση της προσιτής κατοικίας, υπό την ομπρέλα του οποίου βρίσκονται 43.000 οργανώσεις ιδιοκτητών σε όλη την Ευρώπη, η Ελλάδα, ποτέ έως σήμερα, δεν είχε συγκροτημένη πολιτική προσιτής κατοικίας. Δεν διέθετε δηλαδή, ποτέ απόθεμα κατοικιών που προορίζεται για ενοικίαση από τις κατώτερες εισοδηματικές κατηγορίες του πληθυσμού, ενώ μέχρι το 2012, στη χώρα μας λειτουργούσε ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας που είχε ως αντικείμενο τον σχεδιασμό και την κατασκευή οικισμών οργανωμένης δόμησης.
Σύμφωνα με έκθεση του Housing Europe, στην Ελλάδα υπάρχει ένα απόθεμα περίπου 4 εκατ. κατοικιών, το ποσοστό ιδιοκατοίκησης είναι 75,4%, ενώ από τις ιδιοκτησίες αυτές μισθώνεται το 24,6%. Η ίδια έκθεση αναφέρει ότι το 20% των κατοικιών–διαμερισμάτων ενοικιάζεται στην τιμή αγοράς, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό αποτελεί προϊόν ελεύθερης διαπραγμάτευσης. Ωστόσο, παρότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για την προώθηση της κοινωνικής κατοικίας, το Housing Europe αναγνωρίζει ότι το πρόγραμμα εξοικονομώ για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών έχει σημαντική συμβολή στη βελτίωση της ποιότητας του real estate.
Πάντως, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σ? εγχώριο επίπεδο, η ανάγκη για διεύρυνση της κοινωνικής κατοικίας είναι αδήριτη λόγω και του κορονοϊού. Κι αυτό διότι, σύμφωνα με το Housing Europe, η στέγαση σε μικρής επιφάνειας χώρους ή σε ακίνητα που είναι σε κακή κατάσταση ενθαρρύνει την μετάδοση του ιού. Κι αν δεν συμβαίνει αυτό, προκαλούνται άλλου είδους προβλήματα, ψυχολογικής φύσεως.
