Ούτε μια, ούτε δύο, αλλά ούτε 10 φορές. Σχεδόν 30 φορές τον ετήσιο κύκλο εργασιών στοίχισαν στον Έλληνα φορολογούμενο τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Σύμφωνα με τον αν. υπουργό Οικονομικών (ανΥΠΟΙΚ) Θόδωρο Σκυλακάκη, από τον Οκτώβριο του 2016 μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2020, το Ελληνικό Δημόσιο έχει δαπανήσει για τα ΕΑΣ πάνω από 800 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες αυτές έγιναν κυρίως με αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και ως κεφαλαιακές ενέσεις προκειμένου, η εταιρεία να συνεχίζει τη λειτουργία της.
Την ίδια περίοδο τα έσοδα των ΕΑΣ δεν ξεπέρασαν τα 70 εκατ. ευρώ. Την τελευταία διετία 2018-2019, τα έσοδα ήταν αυξημένα και ανήλθαν σε 43 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα 13 εκατ. ευρώ αφορούσαν την οικονομική χρήση του 2018 και τα 30 εκατ. ευρώ τη χρήση του 2019.
«Αθροιστικά το κράτος, έχει βάλει ως ποσά αύξησης μετοχικού κεφαλαίου σε ευρώ, 832 εκατομμύρια», είπε την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή ο ανΥΠΟΙΚ κ. Σκυλακάκης. «Είναι ένα τρομακτικό ποσό», πρόσθεσε, «αν υπολογίσετε ότι η Εταιρεία αυτή έχει έναν κύκλο πωλήσεων 30 εκατομμύρια το 2019 και 13 εκατομμύρια ευρώ το 2018. Συνεπώς», κατέληξε ο κ. Σκυλακάκης, απαντώντας στην ερώτηση του Βουλευτή του ΚΙΝΑΛ, Βασίλη Κεγκέρογλου, «μιλάμε για ένα τεράστιο ποσό που έχει δοθεί στα ΕΑΣ τα τελευταία χρόνια, για να κεφαλαιοποιήσει παλαιά χρέη και δάνεια και για να συνεχίσει να λειτουργεί, το οποίο είναι, αν βάλετε τον μέσο όρο των δύο ετών, γύρω στα 25 εκατομμύρια. Είναι τριάντα φορές ο κύκλος των εργασιών αυτής της Εταιρείας».
Παρά όμως τις γενναίες ενέσεις, ακόμη η εταιρεία δεν έχει ορθοποδήσει. Ακόμη και φέτος, σύμφωνα με τον ανΥΠΟΙΚ, η εταιρεία θα κοστίσει στο Ελληνα φορολογούμενο πάνω από 30 εκατ. ευρώ. Ήδη η κυβέρνηση έχει πραγματοποιήσει κεφαλαιακή ένεση ύψους 14 εκατ. ευρώ, κυρίως για να καλύψει ανάγκες διοίκησης της επιχείρησης, δηλαδή κόστη μισθοδοσίας. Επίσης υπάρχουν καταπτώσεις εγγυήσεων ύψους 19 εκατ. ευρώ.
«Σας είπα αυτά που δώσαμε», είπε ο κ. Σκυλακάκης στον κ. Κεγκέκρογλου που ζητούσε να δώσει περισσότερα, «τα 14 εκατομμύρια, (ήταν) σε μετρητά. Δεν σας είπα ότι το Υπουργείο Οικονομικών πλήρωσε φέτος -μιλώ μόνο για φέτος- 19 εκατομμύρια (ευρώ) καταπτώσεις εγγυήσεων από δάνεια των ΕΑΣ».
3 εκατ. ζημία το μήνα
Στο μεταξύ οι οικονομικές καταστάσεις του 2019 του ομίλου των ΕΑΣ, ανακαλύπτουν ακόμη μια πιο βορβορώδη κατάσταση. Η εταιρεία ναι μεν αύξησε το τζίρο της στα 30,5 εκατ. ευρώ (από 13,4 εκατ. ευρώ το 2018) αλλά ταυτόχρονα παρουσίασε καθαρές ζημιές ύψους 33,7 εκατ. ευρώ. Δηλαδή ο όμιλος δημιουργούσε κάθε μήνα έλλειμμα σχεδόν 3 εκατ. ευρώ. Και όλα αυτά χωρίς να ληφθούν υπόψιν οι σημειώσεις των ορκωτών λογιστών. Αν συμπεριληφθούν η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη.
Οι ορκωτοί λογιστές σημειώνουν ότι η εταιρεία δεν έχει λάβει πρόβλεψη για την κάλυψη ζημιάς ύψους 2,7 εκατ. ευρώ από την κατάπτωση ποινικών ρητρών συμβατικών υποχρεώσεων (βαρύνουν τα ίδια κεφάλαια). Επίσης αναφέρουν ότι δεν επιβεβαιώθηκαν υπόλοιπα τραπεζικών δανείων ύψους 12,4 εκατ. ευρώ, υπόλοιπα ενεχυριασμένων καταθέσεων ύψους 1,2 εκατ. ευρώ. Ακόμη δεν είχαν επιβεβαιωθεί απαιτήσεις ύψους 30 εκατ. ευρώ και οφειλές ύψους 19,7 εκατ. ευρώ.
Η εταιρεία επίσης δεν είχε προβεί σε έλεγχο των αποθεμάτων, ενώ επιπλέον στους λογαριασμούς των απαιτήσεων περιέλαβε προεξοφλήσεις 74 εκατ. ευρώ εκατ. έναντι κύριας οφειλής ύψους 126 εκατ. δολ. ΗΠΑ, η οποία σύμφωνα με το ν.4160/2013 έπρεπε να αποπληρώνεται σε 44 ισόποσες και διαδοχικές εξαμηνιαίες δόσεις ποσού 2,8 εκατ. δολ. ΗΠΑ εκάστη, αρχής γενόμενης από 1η Μαρτίου 2019. «Έως την ημερομηνία χορήγησης της παρούσας Έκθεσης Ελέγχου, ουδεμία πληρωμή δεν είχε πραγματοποιηθεί», αναφέρουν οι ορκωτοί λογιστές.
Επίσης η οικονομική κατάσταση του 2019 αποκαλύπτει ότι η εταιρεία έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια ύψους 80 εκατ. ευρώ, υποχρεώσεις που ξεπερνούν τα 440 εκατ. ευρώ, εκ των οποίω πάνω από 180 εκατ. ευρώ συνιστούν δανεισμό, κυρίως με εγγύηση του Ελληνικού δημοσίου. Η εταιρεία έχει «κάψει» πάνω από 1,5 δις. ευρώ και τα έσοδά της κατά την τελευταία δεκαετία είναι ζήτημα αν ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ.
Έρχεται εξυγίανση
Οι δηλώσεις του κ. Σκυλακάκη που έγιναν την περασμένη Τετάρτη στην Βουλή και πέρασαν μάλλον απαρτήρητες. Ο ανΥΠΟΙΚ μιλώντας στην δευτερολογία ανέφερε ότι για το μέλλον των ΕΑΣ η κυβέρνηση έχει σχέδιο εξυγίανσης, αντίστοιχο εκείνου της ΕΛΒΟ και του Σκαραμαγκά, το οποίο ωστόσο καθυστέρησε κυρίως λόγω της πανδημικής κρίσης. «Υπάρχει μία συγκροτημένη προσπάθεια της Κυβέρνησης και θα έρθει πολύ σύντομα και ο χρόνος για να παρουσιάσει το σχέδιό της για την ΕΑΣ. Δεν μπορούμε να το κάνουμε σήμερα αυτό», είπε ο κ. Σκυλακάκης.
Το σχέδιο θα παρουσιαστεί μέσα στην ερχόμενη Άνοιξη προκειμένου να δώσει οριστικά τέλος στην απαράδεκτη αυτή κατάσταση της αμυντικής βιομηχανίας. «Είναι σαφές ότι θα χρειαστεί μια διαφορετική αντίληψη», είπε ο ανΥΠΟΙΚ, σημειώνοντας ότι «το ελληνικό κράτος δεν μπορεί να ξαναπληρώσει 800 εκατομμύρια ευρώ για την ΕΑΣ».
Ο κ. Σκυλακάκης ακόμα σημείωσε ότι όσον αφορά στο επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, παρότι τυπικά απαγορεύεται καταβάλλεται παρανόμως από… την σημαία. «Η δική μου άποψη είναι πως όσοι κάνουν ανθυγιεινή εργασία πρέπει να λαμβάνουν αυτό το επίδομα», είπε ο κ. Σκυλακάκης. «Υπάρχει μία μνημονιακή δέσμευση της προηγούμενης κυβέρνησης», πρόσθεσε, «η οποία λέει ότι πρέπει μία επιτροπή να εξετάσει με αντικειμενικούς όρους όλα τα επιδόματα ανθυγιεινής εργασίας. Λόγω κορωνοϊού αυτό έχει αναβληθεί μέχρι τον Απρίλιο. Τα ΕΑΣ, εξ όσων γνωρίζω, δίνουν επιδόματα ανθυγιεινής εργασίας τρόπον τινά “από τη σημαία”, όπως ξέρετε καλύτερα από εμένα».
Τέλος ο ανΥΠΟΙΚ σημείωσε ότι οποίοι κάνουν πράγματι επικίνδυνη και ανθυγιεινή εργασία πρέπει πάντα να λαμβάνουν το σχετικό επίδομα αλλά αυτό δεν να αφορά εξ αντανακλάσεως όλο το προσωπικό, όπως π.χ. διοικητικοί υπάλληλοι.