Του Γιώργου Δασκαλόπουλου
Ενάμιση χρόνο μετά το ξέσπασμα του μεγαλύτερου επιχειρηματικού και χρηματιστηριακού σκανδάλου στην ιστορία των τελευταίων δεκαετιών, η ώρα της κρίσεως έφτασε για την Folli Follie. Κυρίως, δε, για τα μέλη της οικογένειας Κουτσολιούτσου που φέρουν και την ευθύνη του. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, με τροπολογία που κατατέθηκε χθες, εξοπλίζεται πλέον με τη δυνατότητα να παρέμβει στη διοίκηση του ομίλου, που επί σειρά μηνών «κρύβει» τα έργα και τις ημέρες των ιδιοκτητών, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες, πολύ σύντομα έρχονται «νέα» και στο δικαστικό μέτωπο για τις ευθύνες της οικογένειας απέναντι σε επενδυτές και μετόχους. Οι δραματικές εξελίξεις έρχονται μόλις μερικές ώρες μετά το κλείσιμο της κατ'' αρχήν συμφωνίας της Folli με μια μεγάλη ομάδα πιστωτών της και η οποία πλέον μπαίνει (και αυτή) στο μικροσκόπιο.
Για τις μεγάλες καθυστερήσεις τόσο στο θεσμικό όσο και στο νομικό φάσμα του σκανδάλου, μεγάλες ευθύνες φέρουν βέβαια τόσο η προηγούμενη κυβέρνηση όσο και η παλαιότερη διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, που επί σειρά μηνών άφησαν τη μεγάλη απάτη με την «τρύπα» του 1 δισ. ευρώ να «σέρνεται» παρά τα συντριπτικά στοιχεία που είχαν ήδη αποκαλυφθεί. Πλέον, όμως τα πράγματα αλλάζουν...
Η τροπολογία δίνει στην ΕΚ τη δυνατότητα σε έκτακτες περιπτώσεις να συγκαλεί έκτακτη γενική συνέλευση για την αλλαγή διοικητικών συμβουλίων και τοποθέτηση υπηρεσιακής διοίκησης. Ως έκτακτες περιπτώσεις λογίζονται η αδυναμία διοίκησης, η παρακώλυση ελέγχου, και οι βάσιμες υπόνοιες ότι η παραμονή μέλους του ΔΣ στην εταιρία συνιστά απειλή για την ομαλή λειτουργία και αξιοπιστία της αγοράς ή και τα συμφέροντα των επενδυτών. Και η περίπτωση της Folli εμπίπτει τουλάχιστον σε δύο από τις τρεις προϋποθέσεις της τροπολογίας...
Το «παράδειγμα» είχε δώσει τους προηγούμενους μήνες η υπόθεση της Creta Farms όπου η διαμάχη των αδελφών Δομαζάκη, άφησε χωρίς διοίκηση επί μήνες την εταιρεία. Με αποτέλεσμα οι πιστώτριες τράπεζες να αποταθούν στη δικαιοσύνη για να μην καταρρεύσει η βιομηχανία.
Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, τη δυνατότητα αυτή αποκτά πλέον η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς υπό τη Βασιλική Λαζαράκου. Η νέα διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έδειξε εξ αρχής τα αντανακλαστικά της επιβάλλοντας πρόστιμα στην εταιρεία και τον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο για χειραγώγηση της αγοράς το καλοκαίρι του 2018. Και τώρα, μετά την ψήφιση της τροπολογίας, αναμένεται να προχωρήσει σε «βαθειές τομές» στην διοίκηση του επιχειρηματικού ομίλου.
Κάτι τέτοιο «έδειξε» και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, που παρουσιάζοντας την τροπολογία δεν έκρυψε ότι η Folli βρίσκεται στο επίκεντρο: «Οι προβλέψεις δεν αποτελούν παρέμβαση στην λειτουργία της ανώνυμης εταιρείας ή στην διαχείριση εταιρικών υποθέσεων αλλά ενέργεια για την αντιμετώπιση ειδικών περιστάσεων, όπως είναι η Follie Follie, προς τον σκοπό της προστασίας της ομαλής λειτουργίας της Κεφαλαιαγοράς, που αποτελεί λόγο δημόσιου συμφέροντος». Όπως πρόσθεσε μάλιστα η Folli Follie και η διοίκησή της αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα διαστρέβλωσης και εμπαιγμού του θεσμικού πλαισίου για την ορθή λειτουργία των εισηγμένων.
Σημειώνεται ότι το έργο μιας υπηρεσιακής διοίκησης που τοποθετείται στη βάση της νέας τροπολογίας συνίσταται αποκλειστικά στη διενέργεια των αναγκαίων διαχειριστικών πράξεων για την ομαλή συνέχιση της λειτουργίας της εταιρείας μέχρι την εκλογή διοικητικού συμβουλίου από τη γενική συνέλευση και (ή) την επίτευξη συμφωνίας εξυγίανσής της με βάση το δίκαιο που τη διέπει.
Με την ψήφιση του νέου θεσμικού πλαισίου, η σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης και η τοποθέτηση υπηρεσιακής διοίκησης στην Folli Folli είναι κατά τις ενδείξεις αυτονόητη.
Όπως αντίστοιχα δεδομένο θα πρέπει να θεωρείται και το «σκανάρισμα» όλων των κινήσεων της τελευταίας διετίας. Ανάμεσά τους και η καταρχήν συμφωνία με τη μεγάλη ομάδα πιστωτών που διαμορφώθηκε ως προϋπόθεση για την υποβολή αιτήματος υπαγωγής στον Πτωχευτικό Κώδικα. Η συμφωνία αυτή, δίνει εγγυήσεις στους πιστωτές προκειμένου να συμφωνήσουν στη διαγραφή των απαιτήσεών τους, αλλά διατηρεί τον έλεγχο της νέας εταιρείας στην οποία θα υπαχθούν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες (της λεγόμενης OpsCo) με 51% στον έλεγχο της οικογένειας Κουτσολιούτσου.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μια υπηρεσιακή διοίκηση μπορεί να επιταχύνει και την υπόθεση του διαχειριστικού ελέγχου που καθυστέρησε συστηματικά τους προηγούμενους μήνες, με ευθύνη του ομίλου, υπό το πρόσχημα ότι δεν υπήρχαν τα απαιτούμενα κονδύλια. Η υπόθεση του διαχειριστικού ελέγχου, ίσως δε να συνιστά και μια από τις αφορμές για την παρέμβαση της ΕΚ στην εταιρεία, μια και όπως αναφέρει η τροπολογία, ένας λόγος για αυτό μπορεί να είναι η «παρακώλυση, από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, διενεργούμενου διαχειριστικού ή άλλου ελέγχου».
Σημειωτέον ότι ένας διαχειριστικός έλεγχος σε Ανώνυμο Εταιρεία αποτελεί μια εξονυχιστική διαδικασία, από την οποία θα πρέπει να διαπιστωθεί εάν οι διαχειριστικές πράξεις ωφέλησαν ή ζημίωσαν την εταιρεία. Παράλληλα, και με την ολοκλήρωσή του, οι ελεγκτές υποβάλουν το πόρισμα στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ενώ σε περίπτωση που προκύψουν παραβάσεις που έχουν ποινικές συνέπειες, το πόρισμα υποβάλλεται και στις εισαγγελικές αρχές.
Για την περίσταση, ο διαχειριστικός έλεγχος έχει ανατεθεί στην PwC, η οποία συνέταξε και το πιστοποιητικό ελέγχου του αναθεωρημένου ισολογισμού του 2017 και εξέφρασε αρνητική γνώμη. Μια αναφορά που εκφράζει τη διαφωνία του ελεγκτή ως προς την αξιοπιστία στοιχείων που του παρασχέθηκαν και ήταν (προφανώς) ο λόγος για τον οποίο η Γενική Συνέλευση της Folli δεν απάλλαξε των ευθυνών του τα μέλη του Δ.Σ. της συγκεκριμένης περιόδου. Νομοτελειακά, ο διαχειριστικός έλεγχος θα εστιάσει και στα «ευρήματα» που η ίδια εταιρεία (η PwC) εντόπισε ελέγχοντας τον αρχικό και τον αναθεωρημένο ισολογισμό του 2017. Και ανάμεσά τους το αίτημα του ίδιου του Δημήτρη Κουτσολιούτσου για την «επιστροφή» του δανείου των 40 εκατ. ευρώ προς τη θυγατρική FFG Sourcing Ltd, για το οποίο δεν υπήρχαν επαρκή παραστατικά. Άλλωστε, ο συγκεκριμένος ισολογισμός φέρει και την υπογραφή του.
Στο μεταξύ εξελίξεις αναμένονται και στο δικαστικό επίπεδο, καθώς πληροφορίες αναφέρουν ότι (μετά από ένα χρόνο) ολοκληρώνεται το ανακριτικό έργο για την έρευνα που διενεργήθηκε μετά το πόρισμα Δραγάτση. Υπενθυμίζεται ότι οι κατηγορίες (για τις οποίες μεταξύ άλλων έχουν κληθεί ως ύποπτα τα μέλη της οικογένειας Κουτσολιούτσου των οποίων έχει απαγορευθεί η έξοδος από τη χώρα) αφορούν τη σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, την ηθική αυτουργία σε πλαστογραφία, τη νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, και τη χειραγώγηση της αγοράς.
Πάντως σε σχέση με την ποινική διερεύνηση του σκανδάλου, δεν πέρασε απαρατήρητη και η παρέμβαση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Βασίλη Πλιώτα που με εγκύκλιό του προς τους εισαγγελείς έστειλε «μήνυμα» για τις καθυστερήσεις και τις συνέπειές τους. Ο κ Πλιώτας σημείωσε: «Διαπιστώνεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις καθυστερεί η περαίωση της ανάκρισης, προανάκρισης και προκαταρκτικής εξέτασης, μάλιστα δε τούτο συμβαίνει και επί σοβαρών υποθέσεων, ενώ ενίοτε η καθυστέρηση αυτή αγγίζει τα όρια της παραγραφής».
Το μήνυμα αυτό, δεν αφορά συγκεκριμένα την υπόθεση της Folli Follie, είναι όμως ενδεικτικό και για την περίπτωσή της, μια και η καθυστέρηση της διαδικασίες είχε προκαλέσει εύλογα ερωτήματα...
