Μας αρέσει να αυτομαστιγωνόμαστε στη χώρα μας, για τα πάντα. Σε τόσο υπερβολικό βαθμό που στο τέλος χάνουμε την ουσία και αρκετές φορές, ακόμα και τη βάση των επιχειρημάτων μας. Δύο σημεία που δε θα πρέπει να λησμονούμε, πριν από αυτήν την ψυχοβόρα διαδικασία, είναι το από πού ξεκινήσαμε μετά την πτώχευση της ελληνικής οικονομίας και το πού βρισκόμαστε σήμερα συγκριτικά με τους υπόλοιπους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το πρώτο και πιο δημοφιλές ζήτημα για το οποίο διαμαρτυρόμαστε και κλαίμε τη μοίρα μας, είναι αυτό της φορολογίας. Και η αλήθεια είναι ότι όταν μιλάμε για φορολογία στην Ελλάδα, δεν αναφερόμαστε μόνο στους φορολογικούς συντελεστές, αλλά σε ολόκληρο το φορολογικό οικοσύστημα, που δεν είναι ιδιαίτερα φιλικό απέναντι στους πολίτες και στις επιχειρήσεις. Η απλοποίηση των διαδικασιών μαζί με τη διαυγή και κατανοητή καταγραφή τους, καθώς και τη μη συχνή μεταβολή τους, είναι κάτι το ζητούμενο εδώ και χρόνια.
Η συνολική φορολόγηση των επιχειρήσεων, των επενδυτών και των μετόχων στη χώρα μας είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι παλαιότεροι εξ ημών, θυμούνται τους φορολογικούς συντελεστές των επιχειρήσεων να βρίσκονται στη δεκαετία 1980 - 1990 στο 45% και στο 50%. Βέβαια, τότε σε παγκόσμιο επίπεδο η φορολόγηση των εταιρικών κερδών βρισκόταν ανάμεσα στο 35% και στο 45%.
Σήμερα, η φορολόγηση των κερδών των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκεται στο 22%, χαμηλότερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο που βρίσκεται στο 24% Το 22% ασφαλώς και δεν είναι υψηλό, εάν αναλογιστούμε ότι στη Γερμανία είναι 30% και στην Ιταλία 28%. Ωστόσο, χώρες με τις οποίες συγκρινόμαστε με βάση γεωγραφικά και οικονομικά κριτήρια και χαρακτηριστικά, έχουν υιοθετήσει σημαντικά χαμηλότερη φορολογία. Σύμφωνα με την έκθεση του 2024 του Tax Foundation για τη «statutory corporate taxation», η Βουλγαρία φορολογεί τα εταιρική κέρδη με 10%, η Κύπρος με 13%, η Ουγγαρία με 9%, η Ρουμανία με 16% και η Τσεχία με 19%.
Η φορολόγηση των μερισμάτων των μετόχων και των επενδυτών βρίσκεται στο 5%, όντας η χαμηλότερη στην Ευρώπη μαζί με τη Βουλγαρία. Οι φορολογικοί συντελεστές των μερισμάτων είναι χαμηλοί κυρίως στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, που προσπαθούν και αυτές να προσελκύσουν επενδύσεις. Αντίθετα, σε χώρες όπως είναι η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, οι συντελεστές βρίσκονται στο 42%, στο 39% και στο 34% αντιστοίχως.
Χαμηλή είναι και η φορολογία των κεφαλαιακών κερδών, η οποία και αυτή απευθύνεται στους επενδυτές. Ο συντελεστής που στη χώρα μας βρίσκεται στο 15%, είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη, με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία να βρίσκονται στο 10% και τις περισσότερες χώρες να βρίσκονται από το 20% της Πολωνίας και της Κύπρου, μέχρι το 42% της Δανίας.
Εκεί που η φορολόγηση «ξεφεύγει» αρκετά για τους επενδυτές, αλλά και τους απλούς πολίτες, είναι πάνω στην ακίνητη περιουσία. Σύμφωνα και πάλι με το Tax Foundation, η Ελλάδα φορολογεί την ακίνητη περιουσία με 1,1% το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη, με το Ηνωμένο Βασίλειο να κατέχει τα σκήπτρα με 1,9%. Οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες φορολογούν με ποσοστά που έχουν μπροστά το μηδέν και βρίσκονται από το ένα τρίτο και χαμηλότερα, σε σχέση με το εγχώριο σύνολο του ΕΝΦΙΑ και του συμπληρωματικού φόρου, μη συνυπολογιζόμενου του ΤΑΠ που επίσης ζει και βασιλεύει, κρυμμένο στα τιμολόγια της ηλεκτρικής ενέργειας.
Πάμε τώρα να δούμε τους φόρους που καταβάλουν οι ιδιώτες φορολογούμενοι, ιδιωτικοί υπάλληλοι και ελεύθεροι επαγγελματίες. Η φορολογία ξεκινάει από το 9% για εισοδήματα από 0 έως 10.000 ευρώ, συνεχίζει με 22% για τα εισοδήματα από 10.001 ευρώ έως και 20.000 ευρώ, συνεχίζει με 28% από 20.001 ευρώ έως και 30.000 ευρώ, ανεβαίνει στο 36% από 30.001 ευρώ έως και 40.000 ευρώ, για να καταλήξει στο 44% πάνω από τα 40.001 ευρώ.
O ανώτατος συντελεστής του 44% κινείται στον ευρωπαϊκό μέσο όρο που ξεπερνά το 50% σε χώρες όπως η Ολλανδία, η Γαλλία, η Αυστρία και άλλες και βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα του 30% στις πρώην ανατολικές χώρες, με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία να είναι στο 10%. Βέβαια, στην Ελλάδα το υψηλό μη μισθολογικό κόστος, αποτελεί μια επιπλέον τροχοπέδη.
Τα εισοδήματα από ενοίκια φορολογούνται ακόμα περισσότερο με τους συντελεστές να ξεκινούν από 15% για εισοδήματα μέχρι 12.000 ευρώ, συνεχίζουν με 35% για εισοδήματα από 12.001 ευρώ μέχρι 35.000 ευρώ και 45% από 35.001 ευρώ και πάνω.
Βλέπουμε ότι η φορολόγηση των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων, είναι υψηλή, με αποτέλεσμα να λειτουργεί ανασταλτικά, στη συνολική προσπάθεια για ανάπτυξη της χώρας.
Τέλος, όσον αφορά τον συντελεστή του ΦΠΑ, για τον οποίο γίνεται ιδιαίτερος λόγος τον τελευταίο καιρό, αυτός βρίσκεται στο 24%. Ο ΦΠΑ 24% είναι ο τρίτος υψηλότερος στην Ευρώπη, μετά το 27% στην Ουγγαρία και το 25% στη Δανία και στη Νορβηγία.
Οι περισσότερες υπόλοιπες χώρες βρίσκονται από το 22% έως το 20%. Ακόμα και οι γειτονικές μας Ρουμανία και Βουλγαρία, έχουν τον ΦΠΑ στο 19% και 20% αντιστοίχως. Η εγχώρια φοροδιαφυγή έχει ως βασικό συστατικό ευδοκίμησης, την αποφυγή της καταβολής μέρους του 24% από την πλευρά του πελάτη και αντίστοιχα την αποφυγή του φόρου επί των κερδών από την πλευρά της επιχείρησης ή του ελεύθερου επαγγελματία.