Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν οι ελληνικές τράπεζες είχαν μη εξυπηρετούμενα δάνεια τα οποία ξεπερνούσαν τα 100 δισ. ευρώ, ήτοι το 50% των χορηγήσεων. Το 2019 κατάφεραν να τα μειώσουν οριακά κάτω από τα 70 δισ. ευρώ και ο στόχος μαζί με το σχέδιο «Ηρακλής» ήταν το 2021 να μειωθούν πέριξ των 30 δισ. ευρώ. (σ.σ.: Ακόμη και αν επιτευχθεί αυτός ο στόχος, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα έχει τα υψηλότερα κόκκινα δάνεια στην Ευρώπη, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία).
Η πανδημία όμως έχει παγώσει τη διάθεση των επενδυτών για ρίσκο και εκ των πραγμάτων και το σχέδιο «Ηρακλής», μεταθέτοντας τις τιτλοποιήσεις, ενώ αυξάνονται οι εκτιμήσεις για νέα γενιά κόκκινων δανείων.
Βλέπετε, στην οικονομία όλα είναι μια αλυσίδα. Για παράδειγμα, οι ασθενέστερες καταναλωτικές δαπάνες λόγω της πανδημίας αναγκάζουν τις μικρές επιχειρήσεις να διαπραγματευτούν χαμηλότερα ποσοστά μίσθωσης. Με τη σειρά τους, οι ιδιοκτήτες εμπορικών ακινήτων θα διαπραγματευτούν με τις τράπεζες. Θα μπορούσαμε να δώσουμε άπειρα τέτοια παραδείγματα όπου στο τέλος της ημέρας... οι τράπεζες θα σηκώσουν το βάρος της ευθύνης.
Επομένως, είναι ζωτικής σημασίας να προχωρήσει, έστω με καθυστερήσεις, το σχέδιο των τιτλοποιήσεων, όμως μια επιβράδυνση τουλάχιστον προσωρινά θα πρέπει να την περιμένουμε.
Δείτε τις εκτιμήσεις της Scope Ratings για τη γειτονική Ιταλία, από την οποία εμπνευστήκαμε και το ελληνικό σχέδιο «Ηρακλής». Ο ρυθμός των τιτλοποιήσεων στην Ιταλία αναμένεται να μειωθεί από 50% έως 70% το 2020, καθώς οι τράπεζες έχουν αναστείλει τα σχέδια απομόχλευσης μέχρι να βελτιωθούν οι συνθήκες στην αγορά.
Θα ανατρέψει η Eurobank το τοπίο;
Η ελληνική κυβέρνηση θέσπισε το σχέδιο «Ηρακλής» στα πρότυπα του ιταλικού GACS, τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Βάση αυτού του σχεδίου, οι τράπεζες κάνουν χρήση της υποστηριζόμενης από το κράτος εγγύησης για το λιγότερο επικίνδυνο τμήμα του τιτλοποιημένου χρέους τους.
Αρκετές τράπεζες είχαν ήδη ξεκινήσει σημαντικές τιτλοποιήσεις όταν χτύπησε η πανδημία. H Τράπεζα Πειραιώς, για παράδειγμα, σχεδίαζε να τιτλοποιήσει περίπου 7 δισ. ευρώ κόκκινων δανείων φέτος, ενώ η Eurobank ήταν στην τελική ευθεία για την τιτλοποίηση του Project Cairο, ύψους 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα είχε ήδη υπογράψει δεσμευτική συμφωνία με έναν αγοραστή, τη DoValue. Θα επαληθευθεί ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, Φωκίων Καραβίας, όσον αφορά την εκτίμησή του τον Μάρτιο ότι η πανδημία δεν θα εκτροχιάσει το project; Ηδη, πάντως, στα πηγαδάκια της αγοράς ακούγεται ότι το deal μεταξύ της Eurobank και της DoValue θα κλείσει έως τις 5 Ιουνίου. Αν όντως γίνει αυτό, θα είναι μια τεράστια επιτυχία
Ενας μεγάλος παράγοντας που θα κρίνει την επιτυχία των τιτλοποιήσεων είναι πώς θα επηρεαστεί η αξία των collaterals που συνοδεύουν τα δάνεια που θα τιτλοποιηθούν.
Η Τράπεζα της Ελλάδος προφανώς και δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη, γι' αυτό εξετάζει και άλλες επιλογές, τύπου μιας εθνικής bad bank που θα αγοράσει τα NPEs των τραπεζών.
Αν προχωρήσουμε σε μια τέτοια λύση, οι τελευταίες θα αναγκαστούν να εγγράψουν σημαντικές ζημίες, γιατί απλούστατα η μεταφορά των ΝPEs δεν θα γίνει στο ύψος των προβλέψεων που έχουν διενεργηθεί. Κάτι τέτοιο, άλλωστε, θα ήταν σαν να επιδοτεί το κράτος τους ιδιώτες μετόχους και πολύ δύσκολα θα γινόταν δεκτό από την Κομισιόν και την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Βέβαια, υπάρχει και το ερώτημα πού θα βρεθούν από το ελληνικό Δημόσιο τα 15 δισεκατομμύρια που θα πρέπει να εισφέρει σε μια τέτοια bad bank.
SMALL FISH
Και, ναι... το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον
Πριν από περίπου δύο μήνες, το Small Fish είχε υποστηρίξει ότι είναι θέμα χρόνου η επιλογή του ευρωομολόγου, καθώς στο τέλος της ημέρας οι Ευρωπαίοι δεν θα έχουν επιλογή. Το ποσό των 500 δισ. ευρώ της γαλλογερμανικής πρότασης μπορεί να φαίνεται μικρό σε σχέση με τα τρισ. δολάρια από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, παρά ταύτα η κοινή πρόταση Μέρκελ - Μακρόν για τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης της Ε.Ε. είναι το πρώτο βήμα για μια θεμελιώδη αλλαγή στην αρχιτεκτονική της ευρωζώνης.
Αν η πρόταση Μέρκελ - Μακρόν καταφέρει να περάσει από τα κοινοβούλια των χωρών-μελών, τότε ο κορμός του σχεδίου έχει ως εξής: 500 δισ. από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό θα χορηγηθούν στις περιφέρειες που έχουν πληγεί από την πανδημία, τόσο για υποδομές όσο και για στήριξη των επιχειρήσεων στους τομείς που έχουν χτυπηθεί ιδιαίτερα.
Το σημαντικό είναι ότι τα κεφάλαια αυτά θα δίδονται ως επιδοτήσεις και όχι ως δάνεια, αν φυσικά πειστούν οι Αυστριακοί και οι Ολλανδοί για κάτι τέτοιο.
Σύμφωνα με τη μέχρι στιγμής διαμορφωμένη πρόταση, τα κεφάλαια θα προκύψουν από δανεισμό της Κομισιόν με ομόλογα, τα οποία θα εξοφλούνται από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Μπίνγκο! Ένας ευρωπαϊκός θεσμός όπως η Κομισιόν -και όχι διακρατικός, όπως ο ESM- θα αναλάβει τη διαχείριση ενός δικού της ταμείου, το οποίο όμως θα αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Και ποιοι συμβάλλουν στον προϋπολογισμό; Οι χώρες-μέλη κατά καθορισμένο ποσοστό. Και από ποιον ελέγχεται; Από το Ευρωκοινοβούλιο. Σε απλά ελληνικά, η χρηματοδότηση του ταμείου θα γίνει επί της ουσίας με έκδοση ευρωομολόγων.
Βέβαια, κάπου στην πορεία θα πρέπει να αυξηθεί η συμμετοχή των χωρών-μελών στον προϋπολογισμό (εμπλοκή 1).
Μια πολύ σημαντική λεπτομέρεια επίσης, που έχει πολλές ερμηνείες, αφορά την κατανομή των πόρων στις χώρες-μέλη (εμπλοκή 2). Λόγω της πανδημίας, προφανώς, και δεν γίνεται να είναι ούτε ισόποση, αλλά ούτε και ανάλογη της τρέχουσας ποσόστωσης κάθε χώρας στον προϋπολογισμό. Πώς θα γίνεται λοιπόν η κατανομή; Μήπως βάσει διαπραγματεύσεων στο πεδίο της Ε.Ε.; Kαι ποιος κερδίζει συνήθως στις διαπραγματεύσεις; Προφανώς, όχι ο πιο αδύναμος.
Το «πού θα κάτσει η μπίλια» είναι σημαντικό για όλο τον ευρωπαϊκό Νότο, καθώς το τουριστικό προϊόν αποτελεί μία εκ των βασικών πηγών των εσόδων του. Ως εκ τούτου, τόσο η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, αλλά και η χώρα μας θα έχουν απόλυτη ανάγκη από τη στήριξη του νέου ταμείου.
* * *
Αποποίηση Ευθύνης:
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δεν δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
