Του Γιώργου Φιντικάκη
Σαν ένα παιχνίδι εντυπώσεων προκειμένου να προκληθούν όσο το δυνατόν περισσότερες καθυστερήσεις, ερμηνεύεται το μπαράζ προσφυγών των τελευταίων 48 ωρών από κατοίκους, φορείς και οικολογικές οργανώσεις κατά του έργου στο Ελληνικό.
Δεδομένου ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας, μόλις δύο μήνες πριν, είχε κρίνει συνταγματικό το Προεδρικό Διάταγμα σχετικά με το master plan της επένδυσης, εκτιμάται ότι οι προσφυγές δεν πρόκειται να ανατρέψουν τη δρομολογημένη πορεία των πραγμάτων, δίχως φυσικά αυτό να σημαίνει ότι δεν συντηρούν μια μόνιμη εστία αβεβαιότητας.
Η χρονική συγκυρία των προσφυγών προφανώς και δεν είναι τυχαία, καθώς προέρχονται ούτε λίγο ούτε πολύ από την ίδια "ομάδα". Ούτε ένα 24ωρο μετά την χθεσινή προσφυγή των 507 κατοίκων της περιοχής του Ελληνικού (Κάτω και Άνω Ελληνικό, Άγιος Κοσμάς, Αργυρούπολης και όμοροι Δήμοι), όπως και τεσσάρων νομικών προσώπων, σήμερα την σκυτάλη πήραν δυο οικολογικές οργανώσεις, ζητώντας όχι μόνο ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος, αλλά και εγείροντας εκ νέου "δασικό" ζήτημα.
Και αν η πρώτη προσφυγή ζητά να κηρυχθεί αντισυνταγματικό όλο το ΠΔ, η δεύτερη εστιάζει στο περίφημο "δάσος" του Ελληνικού. Και θεωρεί ότι τον περασμένο Φεβρουάριο το ΣτΕ πλανήθηκε ως προς την κρίση του, καθώς ένα τμήμα 243 στρεμμάτων της έκτασης του πρώην αεροδρομίου είναι δασικό, προσθέτοντας ότι η σχετική μελέτη, "προβλέπει τη διατήρηση ή τη μεταφύτευση τμήματος της δασικής έκτασης", ενώ χαρακτηρίζει την επίμαχη δασική έκταση ως "τεχνητή δασική φυτεία".
Ο αποχαρακτηρισμός ωστόσο του πρώην αεροδρομίου ως δασική έκταση έχει κλείσει ως θέμα από τον Οκτώβριο του 2017. Τότε, με απόφαση που είχε λάβει κατά πλειοψηφία, το Συμβούλιο Ενστάσεων της Περιφέρειας Πειραιά είχε ταχθεί υπέρ του αποχαρακτηρισμού έκτασης 37 στρεμμάτων εντός του ακινήτου ως δασικής.
Είχαν προηγηθεί αυτοψίες στο ακίνητο του Ελληνικού για την εξακρίβωση της ύπαρξης ή μη δάσους, οι οποίες και είχαν οδηγήσει στο συμπέρασμα πως δεν υφίσταται τέτοιο θέμα. Τώρα η προσφυγή επιχειρεί να ανοίξει ξανά το "δασικό" ζήτημα, όχι για 37 αλλά για 243 στρέμματα.
Από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας…
Η αλήθεια είναι ότι με ή χωρίς προσφυγές, το σίριαλ του Ελληνικού θα έχει ακόμη αρκετά επεισόδια. Για αυτό και αποτελεί μια από τις μόνιμες εκκρεμότητες όλων των τελευταίων αξιολογήσεων, φυσικά και της τελευταίας του ελληνικού προγράμματος.
Ένας ισχυρός πυρήνας ατόμων με πολιτικές προσβάσεις στο ΣΥΡΙΖΑ, που φέρει την ονομασία "Πολιτιστικό Κέντρο Εργαζομένων Ολυμπιακής Αεροπορίας" εναντίον των οποίων έχει εκδοθεί διαταγή αποβολής από το ακίνητο, η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας όπως και η ΟΣΥ που υπάγονται στο χαρτοφυλάκιο του υπ. Μεταφορών Χρ.Σπίρτζη, είναι ανάμεσα σε όσους συνεχίζουν να "καθυστερούν" την αξιοποίηση του Ελληνικού. Κάδρο που συμπληρώνουν οι εκκρεμότητες με την αποχώρηση του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, όπως και του ΚΤΕΟ Ελληνικού, αρμοδιότητας της Περιφερειάρχου Αττικής, Ρένας Δούρου.
Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω, οι πάντες συμφωνούν ως προς το εξής: Το χρονοδιάγραμμα του μνημονίου για τη μετεγκατάσταση έως το τέλος Ιουνίου, όλων όσων παραμένουν στο πρώην αεροδρόμιο, έχει χαθεί οριστικά. Καλώς εχόντων των πραγμάτων αυτό θα καταστεί δυνατό στα τέλη του έτους, χρονοδιάγραμμα φυσικά που εξαρτάται από τις "διαθέσεις" όσων παραμένουν στο χώρο.
Στην ουσία, και παρότι η ανάγκη εκκένωσης του Ελληνικού ήταν σε όλους γνωστή από το 2014, οι βασικοί χρήστες της έκτασης έχουν κάνει ως σήμερα ελάχιστα βήματα. Όπως η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) που μόλις προ μερικών εβδομάδων απηύθυνε δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος για την εξεύρεση ακινήτου, το οποίο θα φιλοξενήσει τις εγκαταστάσεις της, έκτασης 180 στρεμμάτων. Διαδικασία που σύμφωνα με τους γνωρίζοντες, μπορεί να τραβήξει μήνες, καθώς μιλάμε για εύρεση του ακινήτου, μετά για μεταφορά βαρέων μηχανημάτων από έκταση 90 στρεμμάτων (συνεργεία, αποθήκες), για μετεγκατάσταση όλων των διοικητικών υπηρεσιών από χώρο επίσης 90 στρεμμάτων του πρώην Αμερικανικού Κολεγίου Πιρς, κ.ο.κ.
…έως το ΠΟΛΚΕΟΑ
Έτερη περίπτωση που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι αυτή του "Πολιτιστικού Κέντρου Εργαζομένων Ολυμπιακής Αεροπορίας" (ΠΟΛΚΕΟΑ), παρότι καταλαμβάνει πολύ μικρότερη έκταση σε σχέση με την ΥΠΑ και την ΟΣΥ. Αν και η κτηματική υπηρεσία του Δημοσίου έχει εκδώσει σε βάρος του πρωτόκολλο αποβολής από το πρώην αεροδρόμιο, εντούτοις το ΠΟΛΚΕΟΑ, διεκδικεί να παραμείνει εκεί.
Έχει προφανώς πολιτικές προσβάσεις σε επίπεδο κυβέρνησης, καθώς το Δεκέμβριο 2016, με τροπολογία που είχε φέρει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μάκης Μπαλαούρας, πέτυχε τη διαγραφή προστίμου ύψους 250.000 ευρώ, το οποίο του είχε επιβληθεί από την κτηματική υπηρεσία του Δημοσίου για αυθαίρετη κατοχή έκτασης. Το εν λόγω σωματείο καταλαμβάνει τρία γήπεδα τένις μέσα στο Ελληνικό, και τμήμα του Δυτικού Αερολιμένα όπου και διεκδικεί να ανεγείρει Μουσείο, ενώ συχνά πραγματοποιεί εκδηλώσεις.
Δείγμα των ισχυρών διασυνδέσεων σε κυβερνητικό επίπεδο, είναι και το γεγονός ότι άνθρωποι του ΠΟΛΚΕΟΑ βρίσκονταν πίσω από τις πιέσεις προς το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείο του υπ. Πολιτισμού, το οποίο τον Οκτώβριο 2016, είχε επιχειρήσει να κηρύξει ως διατηρητέα σειρά κτισμάτων στο Ελληνικό. Τελικά, και κατόπιν των αντιδράσεων, κηρύχθηκε διατηρητέο μόνο το υπόστεγο της Ολυμπιακής Αεροπλοΐας στο Ελληνικό, γνωστό ως "Παγόδα".
Η περίπτωση του ΠΟΛΚΕΟΑ δεν είναι προφανώς η πιο δύσκολη. Είναι ωστόσο ενδεικτική της απουσίας ενός κεντρικού συντονιστή που έχοντας πολιτικό βάρος, θα "τρέξει" τις διαδικασίες εκκένωσης.
Και το αμαξοστάσιο της ΟΣΥ
Στη περίπτωση του αμαξοστασίου της ΟΣΥ, τα 150 από 400 περίπου λεωφορεία, είναι σε ακινησία, και άρα θα μετακινηθούν στο Θριάσιο, ενώ τα υπόλοιπα 250 θα διαμοιραστούν σε εν ενεργεία αμαξοστάσια. Τίποτα απ'' αυτά δεν έχει ακόμη συμβεί.
Στη περίπτωση του ΕΛΚΕΘΕ, που κατέχει έκταση 8 στρεμμάτων πάνω στη παραλία, υπάρχει ΠΔ (2004), ότι σε οκτώ χρόνια, δηλαδή το 2012, έπρεπε να είχε μετεγκατασταθεί στην Ανάβυσσο.
Σχετικά με το ΚΤΕΟ Ελληνικού (κατέχει έκταση 30 στρεμμάτων), παρ'' ότι έχει πάψει να λειτουργεί προ τριετίας, καθώς δεν έχει πιστοποίηση, επίσημη απόφαση μετεγκατάστασης από την Περιφέρεια Αττικής δεν έχει ληφθεί. Τέλος υπάρχει και το Συγκρότημα Εξυπηρέτησης Πολεμικής Αεροπορίας, όπου από τα 700 στρέμματα της έκτασης, έχουν απελευθερωθεί τα 600.
Στα παραπάνω θα πρέπει κανείς να προσθέσει και τις υπηρεσίες που φιλοξενεί στο ακίνητο ο Δήμος Ελληνικού- Αργυρούπολης, όπως το παλιό δημαρχείο (σήμερα στεγάζει υπηρεσίες), το Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου, καθώς και το Σταθμό Μεταφόρτωσης απορριμμάτων.