Της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου
Σημείο τριβής, με ανεξέλεγκτες, πλέον, προεκτάσεις και συνέπειες, αναδεικνύεται τόσο η σύσταση και η μορφή της νέας εταιρίας που θα αποσχισθεί από τον ΑΔΜΗΕ, όσο και ο τρόπος αποζημίωσης της ΔΕΗ. Φωνές της ΔΕΗ μιλούν ξεκάθαρα πλέον για «κατάσχεση της περιουσίας της ΔΕΗ από το ίδιο το δημόσιο, με πρωτόγνωρες διαδικασίες», ενώ η μέθοδος αποζημίωσης της εταιρίας που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνος Σκουρλέτης, εκτός από τον προβληματισμό για το κατά πόσο μπορεί να εφαρμοσθεί τεχνικά, εγείρει και σοβαρά ζητήματα, λόγω του μεγάλου χρόνου αποπληρωμής που εμπεριέχει.
Η μετοχή της ΔΕΗ συνέχισε και χθες την πτωτική πορεία της και έκλεισε στο -4,01%, ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώνεται μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας με τους δανειστές για τον ΑΔΜΗΕ και την απώλεια που συνεπάγεται για την Επιχείρηση.
Χθες ο κ. Σκουρλέτης, μιλώντας στους «Ενεργειακούς Διαλόγους» ανακοίνωσε ότι η ΔΕΗ θα αποζημιωθεί 100% με βάση την ελληνική νομοθεσία. Για μεν το 49% των μετοχών της νέας εταιρίας που θα αποσχισθεί από τον ΑΔΜΗΕ, θα υπάρξει αποζημίωση προερχόμενη από την πώληση του 20% σε στρατηγικό επενδυτή, με διεθνή εμπειρία στη διαχείριση δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και του 29% μέσω του Χρηματιστηρίου. Για το υπόλοιπο 51% των μετοχών της νέας εταιρίας, που θα έχει πλέον τα πάγια της ΔΕΗ, και το οποίο θα ανήκει στο δημόσιο, η ΔΕΗ θα λαμβάνει σε ετήσια βάση το 10% του EBITDA της εταιρίας, σε βάθος χρόνου, έως ότου καλυφθεί το σχετικό τίμημα.
Ο λόγος που επικαλέστηκε ο κ. Σκουρλέτης για το συγκεκριμένο ποσοστό του EBITDA που θα αποδίδεται, όπως είπε, στη ΔΕΗ, είναι για να προστατευθούν οι επενδύσεις του νέου ΑΔΜΗΕ.
Παρά το γεγονός ότι ο κ. Σκουρλέτης έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να ρισκάρουμε τη βιωσιμότητα της ΔΕΗ», πηγές της Επιχείρησης διερωτώνται πώς θα διασφαλισθεί κάτι τέτοιο, με τη στέρηση μιας σημαντικής περιουσίας που θα υποστεί και το μεγάλο χρόνο αποπληρωμής που φαίνεται ότι θα υπάρξει, δεδομένων και των ταμιακών ανοιγμάτων που παρουσιάζει αυτή τη στιγμή, με τους ανεξόφλητους λογαριασμούς να υπερβαίνουν τα 2 δισ. ευρώ.
Κριτική δέχεται και ο τρόπος πληρωμής της ΔΕΗ για το 51% των μετοχών του νέου ΑΔΜΗΕ. Σύμφωνα με πηγές με εξειδικευμένες γνώσεις, που μίλησαν στο liberal.gr, το EBITDA δεν θεωρείται διανεμόμενο μέρισμα. Θα πρέπει να μετατραπεί σε μέρισμα, αφού αποφασισθεί από τη γενική συνέλευση της εταιρίας, τι ποσοστό κερδών θα διανεμηθεί σους μετόχους. Εκ του νόμου, πάντως, δεν διανέμεται το 100% των κερδών, αλλά το 35%.
Το πιο σημαντικό, όμως, θεωρείται το γεγονός ότι δικαίωμα διανομής κερδών έχουν αποκλειστικά οι μέτοχοι μιας εταιρίας. Η ΔΕΗ δεν θα είναι πλέον μέτοχος του νέου ΑΔΜΗΕ. Συνεπώς, πώς θα μπορεί να λαμβάνει το 10% του EBITDA ή και των διανεμόμενων κερδών, ως μη μέτοχος; Αυτό αντίκειται στο Εταιρικό Δίκαιο της χώρας και δεν μπορεί να ανατραπεί.
Βεβαίως, υπάρχει και άλλη άποψη, που λέει ότι για να μπορεί να πληρώνεται η ΔΕΗ από το EBITDA του νέου ΑΔΜΗΕ θα πρέπει να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση, για να αποσοβηθούν ενδεχόμενες νομικές εμπλοκές. Όμως, η συμφωνία με τους δανειστές δεν συμπεριλήφθηκε στο σχέδιο νόμου με τα προαπαιτούμενα του Δεκεμβρίου που κατατέθηκε στη Βουλή, γεγονός που δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά για την τύχη της.
Ανεξάρτητα, πάντως, με το τεχνικό μέρος της συγκεκριμένης πληρωμής, που δεν φαίνεται να έχει καμία βάση, σύμφωνα με τα νομικά ισχύοντα της χώρας, αντιδράσεις εγείρονται και για πρακτικούς λόγους. Το EBITDA του ΑΔΜΗΕ το 2014 ανήλθε σε 213 εκατ. ευρώ, έναντι 174 εκατ. ευρώ, του 2013.
Ακόμη και εάν υποτεθεί ότι θα συνεχίσει να έχει επιδόσεις στα ίδια επίπεδα με το 2014 και τα επόμενα χρόνια ο νέος ΑΔΜΗΕ, πόσος χρόνος θα απαιτηθεί για να πάρει αποζημίωση η ΔΕΗ για το 51% των μετοχών της, όταν η αξία των παγίων, κατ' εκτίμηση αποτίμησης που παρήγγειλε η εταιρία, πέρυσι, κινούνταν στο 1,2-1,3 δισ. ευρώ;
Άγνωστο παραμένει, επίσης, με ποια κριτήρια θα γίνει η αποτίμηση της αξίας των παγίων που θα χάσει η ΔΕΗ. Επ' αυτού, η άποψη πηγών καλά ενημερωμένων αναφέρει ότι δεν χρειάζεται να γίνει αποτίμηση για την αξία των παγίων της ΔΕΗ, γιατί υπάρχει ήδη, από το 2014. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι η μελλοντική αξία της νέας εταιρίας και της κερδοφορίας της, ενώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και η απόδοση του ΑΔΜΗΕ, σε συνδυασμό με το ρυθμιστικό πλαίσιο που ισχύει.
Με άλλα λόγια, μπορεί η αξία των παγίων της ΔΕΗ να αποτιμήθηκε στο 1,3 δισ. ευρώ, ωστόσο, το νούμερο αυτό μπορεί να εκτοξευθεί ή να απομειωθεί, ανάλογα με την αποτίμηση της ίδιας της αξίας της εταιρίας σε ένα μελλοντικό χρόνο, βάση της οποίας γίνονται και διεθνώς οι πωλήσεις εταιριών.
Σε κάθε περίπτωση, ήδη έχουν σημειωθεί οι πρώτες αντιδράσεις από πλευράς ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ, που «ακονίζει» την άμυνα της, τόσο με νομικές προσφυγές για την περιουσία της ΔΕΗ, στην οποία έχουν λόγο και οι εργαζόμενοι. Την ερχόμενη Πέμπτη η διοίκηση της ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ έχει κλείσει συνάντηση με τον κ. Σκουρλέτη, στις 2 μ.μ. στο ΥΠΕΝ, ενώ το πρωί της ίδιας ημέρας θα έχει συνάντηση και με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Επιχείρησης Μανώλη Παναγιωτάκη.
Ο τελευταίος σε δήλωσή του που έκανε χθες το βράδυ για τη συμφωνία του ΑΔΜΗΕ επιλέγει να τηρήσει χαμηλούς τόνους. «Είναι αυτονόητο», επισημαίνει, «ότι η διοίκηση της ΔΕΗ θα στηρίξει την προσπάθεια του βασικού μας μετόχου για την υλοποίηση της συμφωνίας με το πιο αποδοτικό τρόπο, τόσο για την επιχείρηση, όσο και για τους λοιπούς μετόχους». Ωστόσο, αφήνει ανοικτό το θέμα ενημέρωσης από την πολιτική ηγεσία, από την οποία θα κριθεί και η αποζημίωση της ΔΕΗ.
«Υπάρχουν αρκετά σημαντικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά τον πλέον ορθό τρόπο», υπογραμμίζει, «για να διασφαλισθεί, όπως δήλωσε και ο αρμόδιος υπουργός, πλήρως η κατά 100% αποζημίωση της ΔΕΗ και κατ' επέκταση το συμφέρον της Επιχείρησης, με απόλυτο σεβασμό έναντι των δικαιωμάτων όλων των μετόχων». Η διοίκηση της ΔΕΗ, διαμηνύει, θα συνεχίσει, μαζί με τα στελέχη και τους εργαζομένους στον όμιλο, με ακόμη μεγαλύτερη δέσμευση την προσπάθεια για την υλοποίηση των στόχων ενίσχυσης και ανάπτυξης του ομίλου.