Η επενδυτική στρατηγική νομοτελειακά πρέπει να λαμβάνει υπόψιν τον πληθωρισμό, ο οποίος μειώνει τις πραγματικές αποδόσεις των τοποθετήσεων και διαβρώνει την αγοραστική δύναμη. Από την άλλη, οι σωστές επενδύσεις μπορεί να προστατεύσουν αυτή τη δύσκολη περίοδο την αγοραστική μας δύναμη, προσφέροντας μας αποδόσεις πάνω από το επίπεδο του πληθωρισμού.
Δεδομένου όμως ότι ο πληθωρισμός επηρεάζει τα διάφορα είδη χρηματοπιστωτικών μέσων αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο, η επιλογή πολλές φορές της σωστής επένδυσης είναι μια πρόκληση που απαιτεί εμπειρία, μελέτη και φυσικά χρόνο.
Για παράδειγμα, οι επιπτώσεις του πληθωρισμού και της αύξησης των επιτοκίων στη χρηματιστηριακή αγορά δεν είναι εύκολα προσδιορίσιμες, καθώς η γενική αύξηση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών έχει σοβαρό αντίκτυπο στην κερδοφορία κάποιων επιχειρήσεων, αλλά δεν επηρεάζει το ίδιο όσες διαθέτουν τιμολογιακή δύναμη και ισχυρό brand name.
Δεν είναι λοιπόν πάντα εύκολα προβλέψιμο πώς θα επηρεάσει ο πληθωρισμός τις τιμές των μετοχών, ενώ ας μην ξεχνάμε ότι οι μετοχές υπόκεινται σε υψηλότερους κινδύνους και μεταβλητότητα σε σύγκριση με τα ομόλογα. Δεδομένου όμως ότι παρέχουν συνήθως υψηλότερες αποδόσεις και οι επιπτώσεις του πληθωρισμού δεν είναι οι ίδιες για όλες, είναι ένα χρηματοπιστωτικό μέσο που με την κατάλληλη διαλογή, έχει θέση σε ένα χαρτοφυλάκιο ακόμα και σε καιρούς πληθωριστικών πιέσεων.
Δεν πρέπει όμως να είναι και το μόνο. Η διαφοροποίηση των ειδών των μέσων που επενδύονται σε ένα χαρτοφυλάκιο μπορεί να δημιουργήσει μια απόδοση αρκετά υψηλή ώστε να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις του πληθωρισμού.
Τουτέστιν, αυτές τις περιόδους είναι προτιμότερα τα ισορροπημένα χαρτοφυλάκια που περιλαμβάνουν μετοχές αλλά και ομόλογα και επενδυτικά κεφάλαια –ΟΣΕΚΑ- που μπορούν να συμβάλουν στην αντιστάθμιση του κινδύνου πληθωρισμού.
Και σε αυτά τα χρηματοπιστωτικά μέσα όμως χρειάζεται κατάλληλη διαλογή. Τα ομόλογα καταρχάς και παρά το γεγονός ότι η τιμή τους είναι λιγότερο ευμετάβλητη από την τιμή των μετοχών, εντούτοις επηρεάζονται πιο άμεσα από τον πληθωρισμό και τις επακόλουθες αυξήσεις των επιτοκίων, ειδικά εκείνα με τοκομερίδιο σταθερού επιτοκίου.
Τα επενδυτικά κεφάλαια είναι μια εξαιρετική επιλογή που θα μας βοηθήσει να διαφοροποιήσουμε ικανοποιητικά το χαρτοφυλάκιο μας, εξασφαλίζοντας μας έκθεση σε διάφορες μεγάλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και οικονομικούς τομείς, αλλά και πάλι απαιτείται η σωστή και μελετημένη διαλογή όσον αφορά σε ποιες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων επενδύουν,τη γεωγραφική διασπορά τους, τον τομέα δραστηριότητας, κ.λπ. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πληθωρισμός πολύ συχνά «προστίθεται» στο σύνηθες κόστος των επενδύσεων όπως τέλη προσχώρησης και αποχώρησης, κόστη συναλλαγών, management fees, success fees κ.λπ.
Θα πρέπει λοιπόν να ζητάμε από τον χρηματοοικονομικό μας σύμβουλο ξεκάθαρες πληροφορίες σχετικά με τα κόστη και τις καθαρές πραγματικές αποδόσεις, ήτοι τις αποδόσεις μετά τα συνολικά κόστη και τον πληθωρισμό.
(Σ.Σ: H Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σε συνεργασία με την European Banking Authority (EBA), την European Securities and Markets Authority (ESMA) και την European Insurance and Occupational Pensions Authority (EIOPA) έχει δημοσιοποιήσει έναν εξαιρετικό οδηγό για το τι πρέπει να προσέχουν οι επενδυτές σε περιόδους υψηλών πληθωριστικών πιέσεων).
Οι σύμμαχοι στον αγώνα διατήρησης της αγοραστικής δύναμης εν μέσω έντονου πληθωρισμού
- Ακίνητα
Είναι ιδιαίτερα «βολικό» να έχεις ακίνητα σε περιόδους πληθωρισμού επειδή η αγορά τους είναι «εφάπαξ δαπάνη» για τον επενδυτή και έχει το πρόσθετο όφελος ότι μπορεί να μεταπωληθεί.
Ιστορικά, ο μέσος όρος στις τιμές ακινήτων σε ένα διάστημα 100 ετών συμβαδίζουν με τον πληθωρισμό και ενίοτε τον ξεπερνούν κατά 2% έως 3% στις ανεπτυγμένες οικονομίες.Οι υποδομές προσφέρουν επίσης μια εναλλακτική λύση.
Κατά τη διάρκεια του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του 1970, για παράδειγμα, ο αμερικανικός δείκτης ακινήτων FTSE Nareit είχε καλύτερες επιδόσεις από τον S&P 500.
Ας μην ξεχνάμε και τη χρυσή συμβουλή του γκουρού των αγορών, Γουόρεν Μπάφετ:
«Εάν έχετε κάτι που είναι χρήσιμο για κάποιον άλλο, τείνει να κοστολογείται ως αξία αντικατάστασης με την πάροδο του χρόνου, οπότε παίρνετε την επίδραση του πληθωρισμού».
Εννοείται ότι η γεωγραφική περιοχή μπορεί να κάνει τη διαφορά.
- Επιλεγμένα Ομόλογα
Τα ομόλογα μπορεί να δυσκολευτούν για λίγο καιρό ακόμη εάν ο πληθωρισμός παραμείνει επίμονος, αλλά εαν υπάρξει βαθιά ύφεση ή ο πληθωρισμός αρχίσει να μειώνεται μπορούν να σημειώσουν ενα εξαιρετικά εντυπωσιακό ράλι, οπότε οι τωρινές «ταλαιπωρίες» μπορεί να αποδειχθούν στο μέλλον ελκυστικά σημεία εισόδου, ενώ εν το μεταξύ τα κουπόνια είναι αρκετά ικανοποιητικά.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι από το 2022 και μετά, η άνοδος των επιτοκίων είχε σαν αποτέλεσμα το σταθερό εισόδημα από μια μη επενδύσιμη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων για όσους κυνηγούν αποδόσεις να μπει και πάλι στο παιχνίδι, παρά το γεγονός ότι το δίκτυ ασφαλείας από τις Κεντρικές Τράπεζες που στήριζε μέχρι πρότινος τις αγορές όταν υπήρχε πρόβλημα–ήτοι μειώσεις επιτοκίων και αγορές ομολόγων-είναι αδύνατον να ενεργοποιηθεί σε αυτή την εποχή του πληθωρισμού.
Βάση λοιπόν αυτών των αλλαγών και δεδομένου ότι η Ευρώπη φλερτάρει με την ύφεση ενώ οι ΗΠΑ δεν είναι απίθανο να πέσουν σε μια ήπια ύφεση τους επόμενους μήνες, οι επενδυτές μπορούν να βρουν εξαιρετικές επιλογές στην υψηλή επενδυτική βαθμίδα -IG- ενώ όσοι είναι διατεθειμένοι για μια μελετημένη διαλογή με έμφαση στο πιστωτικό προφίλ μπορούν να βρουν επιλογές και στα ομόλογα υψηλής απόδοσης – ΗΥ- αρκεί να υπάρχει ένας ικανοποιητικός χρονικός ορίζοντας.
Όπως και να έχει, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι το το σημείο αντιστροφής της επιτοκιακής πολιτικής θα πυροδοτήσει το ράλι στην ομολογιακή αγορά.
Όταν οι Κεντρικές Τράπεζες λοιπόν ανακοινώσουν ότι έχουν σχεδόν πετύχει τους στόχους τους, τότε η αγορά ομολόγων θα οδηγηθεί σε ράλι, δίνοντας εξαιρετικές αποδόσεις σε όσους θα έχουν τοποθετηθεί λίγο πριν. Μέχρι τότε, θα μπορούν να απολαμβάνουν αρκετά ικανοποιητικά κουπόνια.
Ήδη το τμήμα HY παρέχει αποδόσεις άνω του 10% με μικρότερες διάρκειες, ενώ για όσους θέλουν να κοιμούνται πιο ήρεμα τα βράδια, το χρέος IG δίνει καλές αποδόσεις.
Υπόψιν ότι οι αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων ομολόγων των ΗΠΑ-έως δύο έτη- οι οποίες επιβεβαιώσαν την άποψη μας στην αρχή της χρονιάς –περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ- ήδη ανέρχονται άνω του 5% .
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι οι αποδόσεις της αγοράς χρήματος-Μoney Markets- έχουν εδώ και καιρό αξιόλογα επίπεδα. Και αν για κάποιους εξακολουθούν να είναι μέτρια, ας σκεφτούν ότι αυτή τη στιγμή οι αγορές χρήματος προσφέρουν τη δυνατότητα για εισόδημα και ρευστότητα ταυτόχρονα.
Μια άλλη επιλογή είναι τα ομόλογα τα συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό -inflation linked bonds- μία επένδυση που υπάρχει στις ΗΠΑ από την δεκαετία του ‘70 και αποτελεί πρακτική πολλών ευρωπαϊκών κρατών επίσης.
Τα ομόλογα που είναι συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό, αποδίδουν μερικά bids πάνω από την απόδοση του πληθωρισμού με στόχο να μην χάνουν οι πελάτες από τις αποδόσεις τους.
Ειδικά στην Ευρώπη, η απροθυμία των τραπεζών να προχωρήσουν σε σημαντικές αυξήσεις στα επιτόκια καταθέσεων έχει στρέψει πολλούς αποταμιευτές που αναζητούν καλύτερες αποδόσεις για τα χρήματα τους στις αγορές κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης.
Το ύψος της ζήτησης μάλιστα αποτελεί έκπληξη για τους διαχειριστές χρέους και υπογραμμίζει την ταχεία επιστροφή των αποταμιευτών σε ειδικά προγράμματα χρέους για τα οποία είχαν δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον επί μια δεκαετία. Όταν ο υψηλός πληθωρισμός όμως οδήγησε την ΕΚΤ να δώσει τέλος στα αρνητικά επιτόκια και να αυξήσει σταθερά το κόστος δανεισμού, τότε οι αποταμιευτές επέστρεψαν στις αγορές χρέους, διευκολύνοντας την ΕΚΤ στην προσπάθεια της να πάψει να είναι ο «βασικός παίκτης» στην ευρωπαϊκή αγορά χρέους.
- Επιλεγμένα Αμοιβαία
Ειδικά για τους μικρότερους επενδυτές, ίσως ο καλύτερος τρόπος δράσης είναι να επενδύσουν σε χαμηλού κόστους αμοιβαία κεφάλαια, που ενέχουν λιγότερο ρίσκο.
Μια σχεδόν πάντα «λογική» επένδυση κατά πολλούς αναλυτές των αγορών είναι να τοποθετούνται χρήματα σε εκείνα τα κεφάλαια, τα οποία κατέχουν κάθε μετοχή σε έναν δείκτη, καθιστώντας τα αυτόματα διαφοροποιημένα. Ο S&P 500, για παράδειγμα, περιλαμβάνει μεγάλες εταιρείες όπως η Alphabet,η Apple και η Coca-Cola. Ένα αμοιβαίο κεφάλαιο λοιπόν χαμηλού κόστους του δείκτη S&P 500 το οποίο θα ενισχύουμε στις διορθώσεις της αγοράς, μπορεί να μας βοηθήσει να διατηρήσουμε μακροπρόθεσμα την αγοραστική μας δύναμη.
Τα αμοιβαία είναι επίσης μια καλή επιλογή για όσους θέλουν αποκτήσουν έκθεση και στην ομολογιακή αγορά. Για παράδειγμα υπάρχουν πολλά αμοιβαία διεθνών συνδεδεμένων με τον πληθωρισμό ομολόγων υψηλής ποιότητας, με αξιολόγηση δηλαδή AAA έως AA-τα οποία φυσικά μπορούν να επενδύουν και σε κανονικά ομόλογα με σταθερό τοκομερίδιο.
Όλες οι ταμειακές ροές, ήτοι πληρωμές τοκομεριδίων και κεφαλαίου των συνδεδεμένων με τον πληθωρισμό ομολόγων θα προσαρμοστούν στο ποσοστό πληθωρισμού και, ως εκ τούτου, θα προσφέρουν προστασία από τις μεταβολές του πληθωρισμού.
Τα αμοιβαία κεφάλαια επιπλέον εφαρμόζουν ενεργή διαχείριση για να προβλέψουν τις αλλαγές του επιπέδου απόδοσης των κρατικών ομολόγων, του ποσοστού πληθωρισμού, των συναλλαγματικών ισοτιμιών και των περιθωρίων κρατών εντός του επενδυτικού φάσματος με βάση θεμελιώδη και ποσοτική ανάλυση.
Αν οι προβλέψεις είναι επιτυχημένες, η τοποθέτηση του αμοιβαίου κεφαλαίου μπορεί να διαφέρει ουσιωδώς από τον δείκτη αναφοράς.
Επίσης, είναι σημαντικό ότι πολλά αμοιβαία προσφέρουν ουσιαστική αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους επενδυτές σε ευρώ που επιθυμούν έκθεση για παράδειγμα στον εξαιρετικά ενδιαφέροντα τεχνολογικό τομέα των ΗΠΑ.
- Επιλεγμένες Μετοχές
Στις πληθωριστικές περιόδους οι μετοχές αξίας με γενναιόδωρη μερισματική πολιτική αποτελούν ένα πραγματικό λιμάνι για τους επενδυτές. Οι λίστες των dividend aristocrats αποτελούν μια εξαιρετική πισίνα διαλογής για τους πιο συντηρητικούς.
Για όσους έχουν όρεξη για μια πιο «ψαγμένη» διαλογή, οι κλάδοι της Άμυνας, της κυβερνοασφάλειας, της ενέργειας, των ημιαγωγών, της αεροδιαστημικής και καίριων τεχνολογικών τομέων, της «έξυπνης» γεωργίας- η οποία θα μας βοηθήσει και στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού- της διαχείρισης υδάτων και απορριμμάτων, και της ιατρικής έρευνας με έμφαση την ανοσοθεραπεία είναι μια πολλά υποσχόμενη πισίνα.
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι σε πληθωριστικές περιόδους σαν αυτή που διανύουμε, οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας ή οι σιδηρόδρομοι δεν είναι τόσο κερδοφόρες αν η ροή των εσόδων τους δεν συνδέεται με τους δείκτες τιμών καταναλωτή, κάτι το οποίο πολλές φορές επηρεάζεται και από πολιτικές αποφάσεις, οπότε θέλει προσοχή ποιες μπαίνουν σε ένα χαρτοφυλάκιο και το χρονικό σημείο εισόδου.
Αντίθετα, όπως μας έχει μάθει και ο γκουρού των αγορών, Γουόρεν Μπάφετ, «είναι υπέροχο πράγμα και πρέπει να κατέχεις ένα brand κατά τη διάρκεια του πληθωρισμού».
Αρκεί να δει κανείς φέτος τις αποδόσεις των Luxury brand names.
Αλλά και γενικότερα, αυτό που παρατηρούμε είναι ότι τα μεγάλα brands των περισσότερων κλάδων διαθέτουν μεγαλύτερη τιμολογιακή ευελιξία που τους εξασφαλίζει με τη σειρά της σαφή παραμονή των περιθωρίων κέρδους σε βιώσιμα επίπεδα.
Όπως και να έχει, θα επαναλάβουμε ότι η είσοδος μας θα πρέπει να γίνεται σε εκείνες τις μετοχές που η συγκυρία αυξάνει τον κύκλο εργασιών τους, η φύση του προϊόντος/υπηρεσίας, το χρηματοπιστωτικό τους προφίλ και οι γραμμές εφοδιασμού τους επιτρέπουν ικανοποιητική διαχείριση του κόστους και τιμολογιακή ευελιξία.
Στις πρώτιστες προτεραιότητες μας πρέπει να είναι επίσης όχι μόνο η ύπαρξη χρηματικών διαθεσίμων, αλλά και η δυνατότητα της εκάστοτε επιχειρηματικής οντότητας να τα δημιουργεί από πρωτογενείς δραστηριότητες.
- Πετρέλαιο - Εμπορεύματα - Αναδυόμενες
Ιστορικά κατά τις πληθωριστικές περιόδους, το πετρέλαιο και κάποιες εκ των αναδυόμενων αγορών, όπως για παράδειγμα φέτος η αγορά της Ινδίας, αποτελούν μια καλή επιλογή. Θα πρέπει όμως κάθε φορά να αξιολογούνται οι τρέχουσες συνθήκες έτσι ώστε να γίνουν διακριτά τα χρονικά σημεία εισόδου.
Το πετρέλαιο προς το παρόν στηρίζεται στη σφιχτή προσφορά, η οποία είναι αυτή που διατηρεί υψηλά την τιμή, παρά τους φόβους για την ανάπτυξη.
Γενικά για τα εμπορεύματα μπορούμε να πούμε ότι έχουν ιστορικά καλή απόδοση κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλού πληθωρισμού και ιστορικά ο κλάδος της ενέργειας υπεραποδίδει όταν ο δείκτης καταναλωτή στις ΗΠΑ είναι πάνω από το 2% και ακολουθεί ανοδική πορεία.
Όσον αφορά τώρα τον χρυσό, παρά το γεγονός ότι θεωρείται ως βασικό μέσο προστασίας από τον πληθωρισμό, εντούτοις σημείωσε αρνητικές αποδόσεις για τους επενδυτές κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλού πληθωρισμού στις ΗΠΑ, όπως το 1980-84 (-10%) και 1988-91 (-7,6%), ενώ τα εμπορεύματα και τα ακίνητα είχαν πολύ καλύτερες αποδόσεις. Φέτος πάντως από την αρχή του έτους και κόντρα στην άνοδο των επιτοκίων και του δολαρίου, έχει θετική απόδοση της τάξης του 5,86%.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
