Photo by Spencer Platt/Getty Images/Ideal Images
Του Κωστή Μονογιού*
Μετά από μια ενδιαφέρουσα χρονιά για τις διεθνείς αγορές, με αρκετή μεταβλητότητα και αναπάντεχα γεγονότα, το 2017 αναμένεται επίσης με απρόβλεπτα γεγονότα και διακυμάνσεις στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.
Οι αγορές το 2016 «πέρασαν» από δύο λανθασμένες εκτιμήσεις για πολιτικά γεγονότα (δημοψήφισμα για Brexit και εκλογή προέδρου ΗΠΑ), είδαν τους δείκτες στην Αμερική να κατακτούν νέα ιστορικά υψηλά προς το τέλος του έτους, είδαν το πετρέλαιο να βρίσκεται και κάτω από τα $30 στις αρχές του χρόνου με τις εκτιμήσεις τότε να δίνουν ακόμα χαμηλότερα νούμερα, ωστόσο στη συνέχεια οι τιμές ανέκαμψαν μειώνοντας και ένα μέρος της αβεβαιότητας για την παγκόσμια ανάπτυξη. Είδαν τη στερλίνα μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος να σημειώνει μεγάλες απώλειες έναντι των περισσοτέρων βασικών νομισμάτων και τις ιταλικές τράπεζες να σημειώνουν πτώση καθώς τα σύννεφα πύκνωναν, ειδικά το καλοκαίρι, για τις κεφαλαιακές τους ανάγκες.
Για το 2017 λοιπόν στις ΗΠΑ η βελτίωση στα μακροοικονομικά στοιχεία φαίνεται να συνεχίζει, η αγορά εργασίας βελτιώνεται ενώ και ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να αυξάνεται κινούμενος προς το στόχο που είχε θέσει η Κεντρική Τράπεζα, η οποία κατά την πρόσφατη αύξηση επιτοκίου έκανε λόγο για ενδεχόμενο τριών αυξήσεων εντός του έτους. Οι επενδυτές έχουν ήδη λάβει θέσεις στους κλάδους που εκτιμούν ότι θα επωφεληθούν από τη νέα κυβέρνηση, όπως οι φαρμακευτικές και οι χρηματοοικονομικές εταιρίες. Η επίτευξη ικανοποιητικών αποδόσεων αναμένεται να είναι πιο δύσκολη καθώς όσο οι αποτιμήσεις αυξάνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης κερδοφορίας και πωλήσεων πρέπει να ακολουθήσουν, οπότε είναι σημαντικό να παρακολουθεί κανείς τα μακροοικονομικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία -αν συνεχίσουν να κινούνται προς την θετική κατεύθυνση- οι ΗΠΑ παραμένουν βασική επιλογή για τις μετοχές με τους παράγοντες timing και σωστή επιλογή εταιριών να είναι πολύ σημαντικοί. Αναμένουμε να υπάρξει έντονο stock picking και ακόμα και αν οι δείκτες ανεβαίνουν σε επιμέρους κλάδους θα υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Είναι δεδομένο ότι μέσα στη χρονιά οι αγορές, με διαφορετικές αφορμές, θα κάνουν τις απαραίτητες παύσεις (διορθώσεις) προκειμένου να βεβαιωθούν ότι δεν τρέχουν πιο γρήγορα από τη σκιά τους (πραγματική οικονομία) προσφέροντας ευκαιρίες για τοποθετήσεις ή/και μειώσεις θέσεων.
Στην Ευρώπη η κατάσταση μοιάζει να κουβαλά μεγαλύτερη ενδογενή αβεβαιότητα με αρκετά σημαντικά πολιτικά γεγονότα μέσα στη χρονιά (εκλογές, κατά χρονική σειρά, σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία), μια πιθανή μείωση στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (από 80 σε 60 δισ. το μήνα), προκλήσεις τόσο στην Ιταλία όσο και στην διαδικασία εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. με πιθανές ενδεχόμενες συνέπειες που δεν έχουν ακόμα συνεκτιμηθεί από τις αγορές καθώς επίσης και μια οικονομική δραστηριότητα που φαίνεται να βελτιώνεται ωστόσο με πολύ χαμηλούς ρυθμούς. Δεν διαφαίνεται κάποια ιδιαίτερη ευκαιρία στην Ευρωζώνη καθώς και εδώ αναμένεται μεταβλητότητα με τις αγορές να κάνουν παύσεις προκειμένου να εκτιμήσουν αν οι αποτιμήσεις ανταποκρίνονται στα αποτελέσματα και στις εκτιμήσεις των εταιριών. Αναμένουμε επίσης μεταβλητότητα και στην αγορά ομολόγων με τις αποδόσεις εκεί να βρίσκονται κοντά στο 0-1,5% σε πολύ χαμηλά δηλαδή επίπεδα.
Οι κεντρικές τράπεζες, και σωστά κατά την άποψή μας, φαίνεται να βρίσκονται στο δρόμο της ήπιας απόσυρσης ρευστότητας από τις αγορές προσπαθώντας να μην επαναλάβουν βιαστικές κινήσεις του παρελθόντος που θα προκαλούσαν σημαντικές αναταράξεις και αυτό γιατί η όποια ανάκαμψη στα πρώτα στάδιά της είναι εύθραυστη. Ωστόσο, αναμένουμε ότι η μεταβλητότητα θα έρθει από επανεκτίμηση των αναμενόμενων αποδόσεων σε σχέση με το ρίσκο που αυτές εμπεριέχουν και οι επενδυτές δε θα διστάσουν να αναπροσαρμόσουν τις αποτιμήσεις σε ορθολογικά επίπεδα, ιδιαίτερα αν αυτό απαιτηθεί από τα σχετικά χρηματοοικονομικά δεδομένα.
Το περιβάλλον, όπως φαίνεται να διαμορφώνεται μέσα στο 2017, δεν δείχνει να είναι ευνοϊκό για τον χρυσό καθώς ο πληθωρισμός, το δυνατό δολάριο και μια ελαφρά καλύτερη ανάπτυξη αποτελούν ανασχετικούς παράγοντες για το πολύτιμο μέταλλο. Το πετρέλαιο θα επηρεάζεται από τις αποφάσεις για την παραγωγή από τις χώρες μέλη και μη μέλη του OPEC, ωστόσο πιο σημαντικός παράγοντας in the long run φαίνεται να είναι οι ρυθμοί παγκόσμιας ανάπτυξης και το ισοζύγιο προσφοράς ζήτησης όπως αυτό θα διαμορφωθεί τη νέα χρονιά.
Στην Ελλάδα η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι πολύ σημαντικό να κλείσει σύντομα, χωρίς πάντως να αποκλείεται το ενδεχόμενο πολιτικών εξελίξεων. Οι εταιρίες με καλά θεμελιώδη μεγέθη και εξαγωγικό προσανατολισμό παραμένουν κοντά στα ψηλά έτους αποδεικνύοντας πως ακόμα και σε ρηχές αγορές, όπως η δική μας, αναδεικνύονται οι αξίες που ενσωματώνουν οι μετοχές αυτών των εταιριών.
* O Κωστής Μονογιός είναι υπεύθυνος ανάλυσης της Λέων Δεπόλας Χρηματιστηριακή ΑΧΕΠΕΥ