Η κυβέρνηση λανσάρει το πρόγραμμα «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω» με στόχο να επαναφέρει στην αγορά περίπου 12.500 ακίνητα, να αυξήσει την προσφορά διαμερισμάτων και να συγκρατήσει το ράλι των ακινήτων. Ουσιαστικά, προσφέρει 4.000 ευρώ επιδότηση σε όσους πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια: να διαθέτουν ένα κλειστό ακίνητο με επιφάνεια που δεν ξεπερνά τα 100 τετραγωνικά, να είναι διατεθειμένοι να υπογράψουν συμβόλαιο μίσθωσης για τρία χρόνια προκειμένου να λάβουν την επιδότηση, να μην έχουν οικογενειακό εισόδημα μεγαλύτερο από 30.000 ευρώ και η αξία της περιουσίας τους με βάση τις αντικειμενικές αξίες να μην ξεπερνά τις 300.000 ευρώ.
Είναι ένα πρόγραμμα «στοίχημα» σχετικά με το κατά πόσο θα υπάρξει ανταπόκριση ή όχι. Ο ιδιοκτήτης θα τα βάλει κάτω και θα σκεφτεί. Τι του ζητάει το πρόγραμμα. Να κάνει ανακαίνιση για να λάβει μια επιδότηση που δεν θα είναι μεγαλύτερη από 4.000 ευρώ σε καμία περίπτωση. Και για να λάβει αυτά τα 4.000 ευρώ, θα πρέπει να δαπανήσει τουλάχιστον 10.000 ευρώ με όλα τα τιμολόγια και τις ηλεκτρονικές πληρωμές σε έναν κλάδο που έχει… αλλεργία στο να του ζητούν παραστατικά. Θα εγερθούν λοιπόν τα ακόλουθα ερωτήματα:
- Υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης της ανακαίνισης; Με την αύξηση των οικοδομικών υλικών να ξεπερνά το 20% τα τελευταία δύο χρόνια, είναι ζήτημα αν αρκεί ένα ποσό της τάξεως των 100 ευρώ ανά τετραγωνικό για ένα διαμέρισμα 100 τετραγωνικών μέτρων. Οι εταιρείες που αναλαμβάνουν ανακαινίσεις, ζητούν πάνω από 20-25.000 ευρώ για διαμερίσματα 80 τετραγωνικών. Τα 10.000 ευρώ αρκούν για ήπιες παρεμβάσεις.
- Ακόμη και να υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησης, είναι ένα ζήτημα το αν το ποσό των 4.000 ευρώ (δηλαδή του 40% της δαπάνης) προσφέρει ικανοποιητικό κίνητρο δεδομένου ότι θα πρέπει να ζητηθούν τιμολόγια άρα να πληρωθεί και ο ΦΠΑ. Με τον φόρο προστιθέμενης αξίας στο 24% αλλά και τους επαγγελματίες να είναι πολύ πιθανό ότι θα αξιώσουν και ένα μέρος από το φόρο εισοδήματος, το πραγματικό όφελος από αυτή την έκπτωση των 4000 ευρώ περιορίζεται δραστικά.
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων δια της ομοσπονδίας τους, έχουν εισηγηθεί στο υπουργείο Οικονομικών να υιοθετήσει ένα πιο «γενικευμένο» μέτρο χωρίς αποκλεισμούς. Ουσιαστικά, ζητούν τα αποδεδειγμένα κλειστά ακίνητα να απαλλαγούν από τον φόρο εισοδήματος εφόσον ξαναμπούν στην αγορά για μια τριετία.
Το επιχείρημα είναι ότι το δημόσιο δεν πρόκειται να χάσει από αυτό το μέτρο. Ούτως ή άλλως, τα κλειστά ακίνητα δεν αποδίδουν φόρο εισοδήματος. Από την άλλη, ο ιδιοκτήτης θα κερδίσει σημαντικά ποσά. Αν υποτεθεί ότι το ακίνητο ενοικιαστεί για 500 ευρώ τον μήνα, τότε το όφελος θα είναι:
- 900 ευρώ τον χρόνο (ή 2.700 ευρώ στην 3ετία) αν το εισόδημα φορολογηθεί με 15%
- 2.100 ευρώ τον χρόνο (ή 6.300 ευρώ στην 3ετία) αν το εισόδημα φορολογηθεί με 35% και
- 2.700 ευρώ τον χρόνο (ή 8.100 ευρώ συνολικά) αν το εισόδημα φορολογηθεί με 45%.
Είναι προφανές ότι η λύση που προτείνει η ΠΟΜΙΔΑ ευνοεί περισσότερο αυτούς που έχουν υψηλά εισοδήματα από ενοίκια. Επίσης, το κράτος χάνει την ευκαιρία να αποκαλύψει εισοδήματα από τον χώρο της οικοδομής. Από την άλλη, το μέτρο «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω» ναι μεν έχει μια εκταμίευση για τις επιδοτήσεις, αλλά από την άλλη προσθέτει σημαντικά φορολογικά έσοδα και από τον ΦΠΑ αλλά και από τα ενοίκια. Το θέμα είναι αν θα βρεθούν οι 12.500 ιδιοκτήτες που θα είναι διατεθειμένοι να ανακαινίσουν τα ακίνητά τους.
