Η τελευταία κίνηση της Τουρκίας, η γιγαντιαία αύξηση επιτοκίων, δεν πέρασε απαρατήρητη από τα ραντάρ των διεθνών επενδυτών. Αν πεισθούν για την επιστροφή σε πιο ορθόδοξη νομισματική πολιτική ο σκεπτικισμός των ξένων επενδυτών θα υποχωρήσει.
Η αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου κατά 7,5 ποσοστιαίες μονάδες στο 25% ήταν μεγάλη έκπληξη για τις αγορές. Ήταν τριπλάσια των προσδοκιών και ενίσχυσε τη λίρα κατά 7%. Οι τουρκικές αρχές σχεδιάζουν τώρα άλλες δύο σημαντικές κινήσεις για να αντιστρέψουν την πολυετή έξοδο των διεθνών επενδυτών: Ένα περιεκτικό οικονομικό πρόγραμμα που θα μειώνει τις αβεβαιότητες και συναντήσεις με επενδυτές στο εξωτερικό.
Τα roadshows της Τουρκίας στο εξωτερικό θα αρχίσουν στις 19 Σεπτεμβρίου με τον υπουργό Οικονομικών Mehmet Simsek να επισκέπτεται το αρχηγείο της Goldman Sachs στη Νέα Υόρκη. Δεν θα είναι εύκολο εγχείρημα να πειστούν οι ξένοι επενδυτές που εγκατέλειψαν την Τουρκία την τελευταία πενταετία λόγω των ασταθών και ανορθόδοξων πολιτικών του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, όπως για παράδειγμα τις μειώσεις επιτοκίων παρά την έκρηξη του πληθωρισμού.
Η ελπίδα είναι ότι η αύξηση επιτοκίων της τουρκικής κεντρικής τράπεζας θα σηματοδοτήσει μια νέα ανεξαρτησία του οικονομικού επιτελείου που θέλει να αντιμετωπίσει την αδιάκοπη πίεση στο νόμισμα και να «δαμάσει» τις επίμονες πληθωριστικές προσδοκίες, διορθώνοντας τα λάθη του παρελθόντος.
Αντιμέτωπος με εξαντλημένα συναλλαγματικά αποθέματα και άλλες οικονομικές πιέσεις, μετά την επικράτηση του στις προεδρικές εκλογές του Μαίου ο Erdogan διόρισε υπουργό Οικονομικών τον Simsek. Τοποθέτησε νέα διοικητή στην κεντρική τράπεζα ένα πρώην τραπεζικό στέλεχος από τη Wall Street, την Hafize Gaye Erkan, την πρώτη γυναίκα διοικητή της κεντρικής τράπεζας.
Ο υπουργός Οικονομικών τονίζει ότι η ομάδα του έχει την πολιτική στήριξη του Τούρκου προέδρου για το σχέδιο που προβλέπει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού από τον Μάιο του επόμενου έτους. Μέχρι τώρα ο Ερντογάν που έχει καρατομήσει τέσσερεις διοικητές της κεντρικής τράπεζας την τελευταία τετραετία δεν έχει πει τίποτε για τις αυξήσεις επιτοκίων.
Η δυσκολία είναι ότι θα πρέπει να αυξηθούν τα παρεμβατικά επιτόκια περισσότερο στον κύκλο αυτόν για να υπάρξει διατηρήσιμη επίπτωση στην αντίληψη των ξένων επενδυτών. Και το ερώτημα είναι αν πράγματι έχουν το «πράσινο φως» από τον Ερντογάν για να συνεχίσουν.
Η κεντρική τράπεζα διεμήνυσε ότι τα επιτόκια θα αυξηθούν περισσότερο, όπως κρίνει ότι θα είναι αναγκαίο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της JP Morgan, θα φτάσουν το 35% μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς.
Με τον πληθωρισμό να αναμένεται να επιταχυνθεί στο 60% μέχρι το τέλος του 2023 από 48% τον Ιούλιο, οι αυξήσεις επιτοκίων καλύπτουν το κενό, μερικώς μόνο. Παρόλο που τα διεθνή ομόλογα της Τουρκίας σε ξένο νόμισμα διακρατούνται από ξένους επενδυτές, η χώρα δυσκολεύεται να τους προσελκύσει στην εγχώρια αγορά ομολόγων μετά από τις απανωτές κρίσεις της λίρας και των capital controls που πρακτικά επιβλήθηκαν.
Οι ξένοι επενδυτές διακρατούν λιγότερο από το 1% των τουρκικών ομολόγων από 10% το 2019 και 20% το 2015, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Το τελευταίο τρίμηνο υπήρξαν εισροές μόνο $110 εκατ. σε τουρκικά ομόλογα από το εξωτερικό σε σύγκριση με $1,7 δισ. που τοποθετήθηκε σε τουρκικές μετοχές.
Οι μετοχές, τα ευρωομόλογα και τα CDS της Τουρκίας είναι πιο ελκυστικοί στόχοι για τους ξένους επενδυτές φέτος, ιδιαίτερα μετά την αύξηση επιτοκίων.
Πέρα από τη συνολική αύξηση επιτοκίων κατά 1.650 μονάδες βάσης από τον Ιούνιο, υπάρχουν και άλλες ενδείξεις διατηρήσιμης αλλαγής. Οι τουρκικές αρχές έχουν αυξήσει τους φόρους για να μειώσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα και προσπαθούν να αποσύρουν ένα κοστοβόρο πρόγραμμα προστασίας των καταθέσεων από την υποτίμηση της λίρας.
Μετά το roadshow στη Νέα Υόρκη και στα Ηνωμένα Έθνη, θα υπάρξουν άλλα στο Λονδίνο, στη σύνοδο του ΔΝΤ στο Μαρόκο, στην Ιαπωνία, τη Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ μέχρι το τέλος της χρονιάς.
