Ξεκίνησε από τα μέσα Ιουλίου η ανοδική κίνηση στα επιτόκια των δανείων στεγαστικών, καταναλωτικών αλλά και επιχειρηματικών που φέρνει η άνοδος των επιτοκίων της ΕΚΤ. Οι πρώτες επιβαρύνσεις είναι ορατές στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, καθώς βασίζονται στο επιτόκιο Εuribor τριμήνου, το οποίο κινούμενο ανοδικά προεξοφλεί τις αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ έχοντας ήδη φθάσει στο 0,712%.
Στα στεγαστικά δάνεια και για μέσο δάνειο ποσού 100.000 ευρώ, οι επιβαρύνσεις μπορούν να ξεκινούν από περίπου 20-30 ευρώ το μήνα μετά την πρώτη αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, αλλά αναμένοντας τις ερχόμενες ημέρες τη δεύτερη αύξηση των επιτοκίων κι εφόσον αυτή προσθέσει επίσης μισή ποσοστιαία μονάδα, η επιβάρυνση σταδιακά θα αυξηθεί και μπορεί να διπλασιαστεί, μέχρι την επόμενη τρίτη στη σειρά, αύξηση επιτοκίων.
Η πορεία των επιτοκίων από πλευράς ΕΚΤ εξαρτάται από την πορεία του πληθωρισμού και από την εκτίμηση των αγορών αν η αύξηση της ΕΚΤ είναι αρκετή ή όχι, με τους επιθετικότερους αναλυτές να καλλιεργούν προσδοκίες για αύξηση 0,75% που αντίστοιχα θα πιέσει τα Euribor και συνεπώς θα αυξήσει περαιτέρω τις δόσεις των δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με το παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο μηδέν, το Euribor τριμήνου επί του οποίου βασίζονται τα δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια, ήταν πάνω από 0,25% από την αρχή του Αυγούστου και ξεπέρασε τη μισή ποσοστιαία μονάδα από την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου.
Πώς το Εuribor βαραίνει στα κυμαινόμενα επιτόκια
Φυσικά οι επιβαρύνσεις στις δόσεις μπορεί να είναι μεγαλύτερες ή μικρότερες, ανάλογα με το ποσό του δανείου, τη διάρκεια του δανεισμού, κυρίως όμως τη χρονική διάρκεια που απομένει για να λήξει το δάνειο. Οι τόκοι υπολογίζονται εμπροσθοβαρώς και αν για παράδειγμα ο δανειολήπτης ενός δεκαετούς δανείου έχει μπει στον έβδομο χρόνο και δεν χρειάζεται να ανησυχεί.
Μετά τη μέση της χρονικής διάρκειας του δανεισμού, ειδικότερα όμως οδεύοντας προς τη λήξη, οι τόκοι βαρύνουν όλο και λιγότερο έχοντας εξοφληθεί στα πρώτα χρόνια και η δόση του δανείου εξοφλεί πλέον το κεφάλαιο.
Αυτός είναι και ο λόγος που κάνει δύσκολο τον υπολογισμό της πιθανής επιβάρυνσης. Ο χρόνος του δανεισμού και η διάρκεια του δανείου παίζουν σημαίνοντα ρόλο και το Euribor παρακολουθεί τα επιτόκια της ΕΚΤ. Επίσης αυτός είναι και ο λόγος που οι περισσότεροι προτιμούν τα σταθερά επιτόκια: Θέλουν να ξέρουν τι δόση θα πληρώνουν κάθε μήνα.
Διότι οι επιβαρύνσεις των 20-30 ευρώ ανά δόση, για ένα υπόλοιπο δανείου 100.000 ευρώ που θα λήξει σε 7-10 χρόνια, είναι ήδη περίπου 50 ευρώ για ένα δάνειο με υπόλοιπο 200.000 ευρώ που θα λήξει σε περίπου 20 χρόνια και με επιτόκια της ΕΚΤ στο 1% ενδέχεται να φθάσουν πάνω από τα 70 ευρώ, ανάλογα με το πώς θα κινηθεί το Εuribor.
Σημειώνεται, ότι το Euribor παρακολουθεί το επιτόκιο της ΕΚΤ, αλλά δεν ταυτίζεται κι έχει την τάση να προεξοφλεί την επόμενη κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας. Συνεπώς με μηδενικό επιτόκιο της ΕΚΤ, είναι ήδη πάνω από τη μισή ποσοστιαία μονάδα με ανοδική τάση…
Έτσι αν το euribor «βιαστεί» και προσεγγίσει το 1,5% ανεξάρτητα από το επιτόκιο της ΕΚΤ που μπορεί να είναι στο 0,50% ,τότε η δόση για το ίδιο δάνειο των 200.000 ευρώ με διάρκεια περί τα 20 χρόνια, μπορεί να αυξηθεί περίπου 100 ευρώ.
Ποια δάνεια επηρεάζονται
Τα δάνεια που επηρεάζονται περισσότερο είναι αυτά που έχουν μεγαλύτερη διάρκεια και έχουν μεγάλο διάστημα πριν τη λήξη, άρα είναι στην περίοδο κατά την οποία υπολογίζονται οι τόκοι στη δόση. Περιλαμβάνει όλα τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο που δόθηκαν κυρίως μεταξύ 2017-2021 που ήταν η χρονιά που άρχισαν να δίνονται δάνεια με σταθερό επιτόκιο.
Στη συνέχεια όλες οι τράπεζες έδωσαν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να «κλειδώσουν» το δανεισμό τους σε σταθερά επιτόκια και στους δανειολήπτες στεγαστικών να μετατρέψουν το δάνειό τους σε σταθερό επιτόκιο. Και τα επιτόκια αυτά έχουν με τη σειρά τους ακριβύνει, καθώς αναμένεται αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ.
Η μετατροπή των κυμαινόμενων επιτοκίων δεν γίνεται με ζημία της Τράπεζας, καθώς και αυτές αναμένουν τις αποφάσεις της ΕΚΤ. Η άνοδος των επιτοκίων επηρεάζει και τις ίδιες, όπως και τα ελληνικά ομόλογα στα οποία βασίζοντα τα σταθερά επιτόκια των δανείων. Η άνοδος των αποδόσεων στα ελληνικά ομόλογα, δημιουργεί την τάση ανόδου στα δάνεια με σταθερά επιτόκια αντίστοιχα.
Υπενθυμίζεται ότι τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο, είναι τύπου zero floor. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι τις 14 Ιουλίου και όσο το Euribor τριμήνου ήταν σε αρνητικό έδαφος, οι δανειολήπτες πλήρωναν ουσιαστικά μόνο το επιπλέον του Εuribor, χωρίς επιβάρυνση σαν οι δόσεις τους να ήταν σταθερές. Μετά την άνοδο του Euribor η δόση τους άλλαξε και εξαρτάται από την πορεία του που είναι ανοδική.
