Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ το 2020 σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο, αλλά αυτή τη φορά θα είναι στοχευμένη και όχι οριζόντια. Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας «υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, πριν εκδοθούν τα καινούργια εκκαθαριστικά, να προκύψει επιπλέον δημοσιονομικός χώρος που θα κατευθυνθεί στη μείωση του ΕΝΦΙΑ για τα νοικοκυριά που σταθερά πληρώνουν τα τελευταία χρόνια πολύ υψηλές υποχρεώσεις για την ακίνητη περιουσία τους».
Τα αυξημένα έσοδα ύψους 400-500 εκατ. ευρώ από την ένταξη 7.000 περιοχών στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων το 2020 παρέχουν τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να προχωρήσει στη δεύτερη μείωση του ΕΝΦΙΑ έπειτα από αυτή που πραγματοποιήθηκε φέτος. Σημειώνεται ότι στο προσχέδιο του προϋπολογισμού το οικονομικό επιτελείο έχει εγγράψει χαμηλότερα έσοδα από την επέκταση του συστήματος, καθώς σχεδιάζει τμήμα των εισπράξεων να διατεθούν για τη δεύτερη δόση μείωσης του ΕΝΦΙΑ. Με αυτό τον τρόπο η κυβέρνηση φέρνει νωρίτερα τις μειώσεις του ΕΝΦΙΑ, οι οποίες ήταν προγραμματισμένες για το 2020 και το 2021. Εφόσον, λοιπόν, δεν διαταραχθούν οι ισορροπίες στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους, ο ΕΝΦΙΑ θα μειωθεί κατά 10% αλλά όχι οριζόντια.
Όπως είπε ο υπουργός στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Real Fm «το πρώτο βήμα έγινε με τη μεσοσταθμική μείωση 22%, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Εκκρεμεί ένα ακόμη βήμα. Το επόμενο βήμα είναι μία ακόμα μείωση 10%, το οποίο δεν το έχουμε βάλει επί της παρούσης στον προϋπολογισμό του 2020 . Έχουμε ξεκινήσει μια άσκηση σχετικά πρόσφατα με σκοπό έως τον Μάιο του 2020 να την έχουμε ολοκληρώσει έτσι ώστε να αναμορφώσουμε το πλαίσιο προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών της ακίνητης περιουσίας στη χώρα μας. Με δυο βασικά στοιχεία: το ένα είναι η επέκταση και εξορθολογισμός του συστήματος των ζωνών προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων και το άλλο η τυποποίηση και η βελτίωση της διαδικασίας του συστήματος των ιδιωτών εκτιμητών. Στόχος μας να καταστεί η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας πιο αποτελεσματική και κοινωνικά πιο δίκαιη.
H εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές οδηγεί αναγκαστικά σε άλλες λύσεις και όχι στην οριζόντια μείωση του ΕΝΦΙΑ. Θα προσμετρηθεί το πόσο θα αυξηθεί η αξία των ακινήτων σε ορισμένες περιοχές αλλά και πόσο θα μειωθεί σε κάποιες άλλες. Για παράδειγμα, ήδη στο κέντρο της Αθήνας οι τιμές έχουν αυξηθεί σημαντικά, κάτι που θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Στις περιοχές αυτές θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες παρεμβάσεις στην κλίμακα του ΕΝΦΙΑ, έτσι ώστε να μη χαθούν οι μειώσεις του 2019 (κατά 22% μεσοσταθμικά), αλλά και να προκύψει κάποιο αλλά μικρότερο όφελος από τη δεύτερη δόση των μειώσεων, η οποία θα είναι της τάξεως του 10% μεσοσταθμικά.
Στόχος της κυβέρνησης είναι οι αντικειμενικές αξίες να μην αποτελέσουν εργαλείο για τη χάραξη πολιτικής, αλλά να δημιουργηθούν οι αξίες εκείνες που θα βοηθήσουν την αγορά και ταυτόχρονα θα φέρουν έσοδα και στα ταμεία του Δημοσίου μέσω των αγοραπωλησιών. Ακόμα και σήμερα πάντως καταγράφονται μεγάλες αποκλίσεις σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα. Σημαντικές διαφορές εντοπίζονται στα ακριβότερα προάστια της Αττικής. Στο Παλαιό Ψυχικό, παρά τη μείωση που έγινε, η απόκλιση παραμένει σχεδόν στο 30%, στην Εκάλη στο 37% και στη Φιλοθέη στο 43,5%.
