Του Απόστολου Σκουμπούρη
Τα στοιχεία είναι απίστευτα! Μια χώρα που «φωνάζει» ότι χρειάζεται γενικευμένη επενδυτική επανάσταση, μια χώρα που έχει δει χιλιάδες επιχειρήσεις να κλείνουν τα τελευταία χρόνια αλλά και τις προηγούμενες δεκαετίες, αδυνατεί – ακόμη και μετά από μια 7ετία μνημονίων και πτώχευσης – να ελκύσει ικανό αριθμό επενδύσεων που θα άλλαζαν τα δεδομένα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης που παρουσίασε πρόσφατα η ΕΥ, μόλις 60 άμεσες ξένες επενδύσεις έγιναν στην Ελλάδα την περίοδο 2011 – 2015 από τις 10.660 που έχουν γίνει στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου το ίδιο διάστημα! Πρόκειται για ποσοστό μόλις 0,56% στο σύνολο των επενδύσεων που έχουν γίνει την εξεταζόμενη περίοδο! Και όλα αυτά, εν μέσω πτώχευσης, εν μέσω μνημονίων, με σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες από πλευράς ελκυστικότητας και πολλαπλές... εξαγγελίες ιδιωτικοποιήσεων!
Η Ελλάδα, παραμένει μια αφιλόξενη για επενδύσεις χώρα και αυτό γίνεται αντιληπτό σχεδόν δια... γυμνού οφθαλμού αν κάποιος κοιτάξει απλώς και μόνο τους ανωτέρω αριθμούς και τα ποσοστά!
Σύνθετοι λόγοι που λειτουργούν συνδυαστικά αλλά και αθροιστικά, «σκοτώνουν» το ενδιαφέρον για επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα, παρ'' ότι παράγοντες όπως το μισθολογικό κόστος είναι πλέον σε ανταγωνιστικά διεθνώς επίπεδα και σε καμιά περίπτωση δεν αποτελούν πρόσκομμα για επενδύσεις.
Δαιδαλώδες νομικό πλαίσιο (πολυνομία και διαρκής «παραγωγή» νέων νόμων), εξωφρενική καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης, τερατώδης γραφειοκρατία, πρωτοφανής, υπερφορολόγηση, πολιτική αστάθεια αλλά και... τοξικό και αφιλόξενο για επενδύσεις κλίμα σ'' όλη την ελληνική επικράτεια, είναι παράγοντες που συνδυαστικά και αθροιστικά, έχουν οδηγήσει την Ελλάδα σε θέση ουραγού σ'' όλους τους δείκτες επιχειρηματικότητας.
Ειδικά οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης καταγράφονται διαχρονικά ως ένας από τους βασικούς παράγοντες ανεπάρκειας του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Οι επενδυτές δεν έρχονται στην Ελλάδα όταν βλέπουν ότι μπορεί να μπλέξουν σε δικαστικό κυκεώνα 5-10 ή 15 ετών!
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας, σε μεγάλο βαθμό ισχύουν και για τη χώρα μας: για να καταλάβει η Ελλάδα τη θέση που της αξίζει στο χάρτη των επενδύσεων, χρειάζεται πολιτική σταθερότητα, αναβάθμιση της εκπαίδευσης, βελτίωση των υποδομών, στροφή προς τις νέες τεχνολογίες, άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος της χρηματοδότησης και, προπάντων, σταθερό, αλλά και ελκυστικό φορολογικό πλαίσιο».
Σ'' ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον διαρκώς μεταβαλλόμενου ανταγωνισμού, η χώρα μας έχει μείνει ουραγός σ'' ότι αφορά τις νέες επενδύσεις στη Μεσόγειο! Σημαντικό ρόλο γι'' αυτό έχει ο... ακήρυχτος πόλεμος στην επιχειρηματικότητα.
Ο χρόνιος πόλεμος στην επιχειρηματικότητα
Μια χώρα που έχει... ιστορικό αποβιομηχάνισης και εγνωσμένη εχθρότητα προς κάθε μορφή επένδυσης, έχοντας γαλουχηθεί σε λογικές ότι τα πάντα στην οικονομία (πρέπει να) περιστρέφονται γύρω από ένα κράτος... πατερούλη, εύλογα κρίνει μονοδιάστατα και μονοφασικά κάθε μορφή αλλαγής στο οικονομικό ή επιχειρηματικό status quo.
Μια ολόκληρη γενιά δηλητηριάστηκε με ψεύτικες δοξασίες περί οικονομίας, δοξασίες που ήταν απολύτως στρεβλές σε σχέση με την πραγματικότητα που διέπει διεθνώς τα παγκόσμια οικονομικά συστήματα. Μια (επιδοτούμενα) αρρωστημένη οικονομική «λογική» κυριάρχησε, διώκοντας κάθε επιχειρηματική προσπάθεια.
Ανεξαρτήτως από επενδύσεις ειδικών χαρακτηριστικών που κάθε άλλο παρά μονοδιάστατη προσέγγιση «απαιτούν», η (γενική) αναμφισβήτητη αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα έχει καταστεί μια αφιλόξενη για επενδύσεις χώρα, εδώ και πολλά χρόνια.
Εδώ και δεκαετίες, η χώρα διώκει την ιδιωτική πρωτοβουλία, εχθρεύεται – με τον έναν ή τον άλλο τρόπο – τις ξένες επενδύσεις, φτάνοντας στο σημείο της ολοκληρωτικής ακινησίας των τελευταίων ετών, της μεγάλης ανεργίας και της ολοσχερούς αποβιομηχάνισης.
Δεκάδες επενδυτικά projects είτε έχουν ματαιωθεί, είτε παραμένουν στα χαρτιά, είτε λιμνάζουν μέσω διαρκών διαβουλεύσεων, γραφειοκρατίας και τυπολατρικών οικολογικών ή αρχαιολογικών ανησυχιών.
Projects που... πολεμήθηκαν
Υπάρχουν μια σειρά από επενδυτικά projects που εδώ και χρόνια έμεναν στα χαρτιά, καθυστερούσαν για πολλούς και διάφορους λόγους.
Η έκταση στο ελληνικό έχει περάσει δια πυρός και σιδήρου, με το οικόπεδο να μένει έως πρότινος... χέρσο, το project για τα υδατοδρόμια δε λέει να ξεκινήσει ουσιαστικά, ενώ τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια δόθηκαν προς αξιοποίηση μόλις προ ολίγων μηνών, μετά από αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και αφού η τωρινή κυβέρνηση είχε ακυρώσει – χωρίς ουσιαστικό λόγο – την προηγούμενη διαδικασία ιδιωτικοποίησης!
Επίσης, το γήπεδο της ΑΕΚ πολεμήθηκε με αλλεπάλληλες προσβολές με όλα τα νομικά ή πολιτικά μέσα, ενώ το γήπεδο του Παναθηναϊκού στο Βοτανικό σε συνδυασμό με το εμπορικό κέντρο αλλά και την ανάπλαση της Λεωφόρου Αλεξάνδρας δεν προχώρησε, καθώς μέλη της τωρινής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ μεριμνούσαν για τους... κορμοράνους.
Μέσα σ'' όλα αυτά, νέα εμπόδια βάζουν τοπικοί φορείς της Κέρκυρας στη μεγάλη επένδυση της εταιρείας NCH Capital στην περιοχή Ερημίτη.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά από τέσσερα χρόνια καθυστερήσεων, το ΤΑΙΠΕΔ προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση της Κασσιόπης στην Κέρκυρα, όπου παραχωρήθηκε μετά από διαγωνισμό, η έκταση των 490 στρεμμάτων στην περιοχή Ερημίτης στην εταιρεία NCH Capital.
Το σύνολο της επένδυσης για την ήπια ανάπτυξη του ακινήτου κατά την ίδια χρονική περίοδο, εκτιμάται σε 100 εκατ. ευρώ, ενώ από τη συνολική έκταση του ακινήτου στην Κασσιόπη της Κέρκυρας που ανέρχεται σε 490.000 τ.µ., μεταβιβάζονται τα 438.228,89 τ.µ., εκ των οποίων άνω των 320.000 τ.µ. θα παραμείνουν προσβάσιμα στο ευρύ κοινό, ενώ στην υπόλοιπη έκταση ο επενδυτής θα έχει το δικαίωμα να αξιοποιήσει περίπου 35.000 τ.µ. για ήπια τουριστική ανάπτυξη.
Πρόκειται για την πρώτη άμεση διεθνή επένδυση σε δημόσια γη την τελευταία 15ετία, ενώ η εταιρεία έχει δεσμευτεί ότι τόσο κατά τη διάρκεια της κατασκευής, όσο στην ολοκλήρωσή της, θα έχει ως προτεραιότητα όλους τους τοπικούς φορείς, προμηθευτές, ενώ η πλειονότητα των εργαζομένων θα είναι από την τοπική κοινωνία.
Η περίπτωση της αξιοποίησης της έκτασης στην Αφάντου της Ρόδου, είναι επίσης χαρακτηριστική της «αρρώστιας» της χώρας μας στην αντιμετώπιση των επενδύσεων. Μια προικισμένη έκταση που τις δεκαετίες ''60 και 70 γνώρισε δόξες μέσω του γηπέδου γκολφ, παραμένει σε παρακμή εδώ και χρόνια, παρ'' ότι το (πρώτο) εγχείρημα αξιοποίησή της, χρονολογείται από το 1977, καθώς από τότε η ελληνική πολιτεία έχει ξεκινήσει να αναζητά επενδυτές!
Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει και από το ΤΑΙΠΕΔ, η ιστορία παραμένει... μακέτα.
Το έργο της ανάπλασης της έκτασης, συνολικού εμβαδού 1.615 στρεμμάτων, ανέλαβαν το καλοκαίρι του 2014, μέσω διεθνούς διαγωνισμού, οι εταιρείες M.A. Angeliades Inc. και Aegean Sun Investments, όμως μετά από μια 3ετία, δεν έχει προχωρήσει.
Πριν ένα χρόνο, ο τότε υπουργός πολιτισμού κ. Μπαλτάς κήρυξε την έκταση ως αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, κάτι που αυτόματα ξεκίνησε διαδικασίες... εξακρίβωσης. Εντός του 2017 αναμένεται η αρχαιολογική υπηρεσία να πραγματοποιήσει τομές στην έκταση της Αφάντου, με χρηματοδότηση από το ΤΑΙΠΕΔ, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα στην έκταση ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες.