Αν υπάρχει κάτι εκνευριστικά επαναλαμβανόμενο στο μεγάλο σκάνδαλο της Folli Follie, είναι πως οτιδήποτε αρχικά εμφανίζεται ως υποψία ή φήμη, τελικά… επιβεβαιώνεται.
Για την άλλοτε εισηγμένη–κόσμημα όλα όσα καταλογίσθηκαν στη διαχείριση Κουτσολιούτσου σχετικά με την παραποίηση οικονομικών στοιχείων, την εξαπάτηση του επενδυτικού κοινού και την κακουργηματική δράση των άλλοτε ιδιοκτητών της, έχουν ήδη βγει αληθινά. Αυτό που τώρα αποκαλύπτεται, αφορά άλλη μία υποψία, η οποία είχε αρχίσει να αιωρείται από τις πρώτες ώρες του ξεσπάσματος του σκανδάλου (ίσως δε και νωρίτερα) και αφορά την βραδύτητα του ελέγχου της εταιρείας και των πεπραγμένων της διοίκησής της. Ιδιαίτερα, δε, τους πρώτους μήνες της υπόθεσης.
Σήμερα, και μετά την αποκάλυψη διαλόγων που εμπλέκουν κυβερνητικά και διοικητικά στελέχη της περιόδου του 2018 στη «διαχείριση» του σκανδάλου, τα ερωτήματα για τη βραδύτητα με την οποία κινήθηκαν οι αρμόδιες αρχές της εποχής εκείνης, επανέρχονται. Θέτοντας, βέβαια και επιπλέον ερωτήματα για τον κατά πόσον πίσω από την καθυστέρηση, υπήρχε και σκοπιμότητα. Σκοπιμότητα, που προϋποθέτει και πολιτική κάλυψη…
Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε το σκάνδαλό της Folli Follie, στην αγορά, αλλά και την «απλή» κοινή γνώμη, δεν πέρασε απαρατήρητο ότι το σύνολο του ελεγκτικού μηχανισμού, κινείτο σε ρυθμούς super slow motion, ενώ ακόμη και όταν έφτανε σε κάτι το χειροπιαστό, οι διαδικασίες «σκόνταφταν» σε κάθε λογής εμπόδια, ή δρομολογούνταν με τόσο δαιδαλώδεις διαδικασίες που οδηγούνταν σε τεράστιες καθυστερήσεις. Καθυστερήσεις μηνών που έδωσαν με τη σειρά τους στην οικογένεια Κουτσολιούτσου, πολύτιμο χρόνο να οργανώσει τη μάχη οπισθοφυλακής την οποία είχε σχεδιάσει σε μία απέλπιδα προσπάθεια να αποφύγει τις συνέπειες των ευθυνών της.
Τελικά χρειάστηκαν σχεδόν δυόμισι χρόνια από τις αποκαλύψεις του Μαΐου του 2018 (αν και ισχυρές ενδείξεις υπήρχαν και αρκετά νωρίτερα) μέχρις ότου η δικαιοσύνη αποφασίσει την προφυλάκιση των Δημήτρη και Τζώρτζη Κουτσολιούτσου. Και για να γίνει αυτό, απαιτήθηκε η αλλαγή φρουράς στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς -και το νέο νομικό πλαίσιο που η ίδια θέσπισε- για να σταθεί δυνατόν να εκδιωχθούν τα μέλη της οικογένειας Κουτσολιούτσου από την εταιρία, αλλά και να γίνει η έρευνα (Φεβρουάριος 2020) στους υπολογιστές, που έφερε στο φως τα νέα στοιχεία.
Μέχρι τότε οι διαδικασίες κινούντο με ρυθμούς χελώνας και βραδύτητα που προκαλούσε εξ αρχής, υποψίες. Ιδιαίτερα καθώς αφορούσαν μια υπόθεση αυταπόδεικτης εξαπάτησης του ελληνικού και διεθνούς επενδυτικού κοινού, μετόχων, ομολογιούχων, προμηθευτών, και τελικά της …νοημοσύνης της κοινής γνώμης.
Για την τελευταία, ο χρόνος μηδέν «γραφόταν» στις 4 Μαΐου του 2018, όταν το αμερικανικό fund Quintessential Capital Management (QCM) με έκθεσή του «πυροβολούσε» εν ψυχρώ μια από τις μεγαλύτερες (στα χαρτιά) ελληνικές εταιρείες, βγάζοντας στον αέρα στοιχεία που αμφισβητούσαν …σχεδόν την ίδια της την υπόσταση. Και αν η οικογένεια Κουτσολιούτσου, αμύνθηκε σθεναρά τότε (στα λόγια) για το ποια ήταν η Folli Folie, η δημοσιοποίηση των αναθεωρημένων αποτελεσμάτων του 2017 το καλοκαίρι του 2019, εμφάνισε πράγματι μια εταιρεία σχεδόν 60% μικρότερη απ' αυτό που πραγματικά «υποστήριζε».
Αυτό ήταν όμως η κορυφή του παγόβουνου, όπως επίσης και ένας κρίκος στην αλυσίδα του παιχνιδιού των καθυστερήσεων. Που είχαν ξεκινήσει από την πρώτη κιόλας στιγμή…
Παρά το σάλο που προκλήθηκε από την έκθεση του QCM, και την καταβαράθρωση της τιμής της μετοχής, η τότε διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς…πήρε το χρόνο της. Και για την ακρίβεια χρειάστηκε 21 ημέρες (ως τις 25 Μαΐου) μέχρι να διατάξει την αναστολή της διαπραγμάτευσης της. Στο μεταξύ, με το θέμα είχε ήδη ασχοληθεί η Βουλή, που κάλεσε τον πρόεδρο της Χαράλαμπο Γκότση να τοποθετηθεί για την υπόθεση. Κι εκείνος, αφοπλιστικά απάντησε: «Δεν μπορώ να εξηγήσω με οικονομικούς όρους τη συμπεριφορά της αγοράς»…
Όταν τελικά αποφάσισε να παρέμβει, η μετοχή (και οι επενδυτές σε αυτήν) είχαν χάσει σχεδόν το 80% της αξίας του τίτλου.
Η απόφαση της αναστολής, βασίστηκε στην αδυναμία (άρνηση) παροχής οικονομικών στοιχείων από την πλευρά της εταιρείας, στην οποία τελικά καταλογίζεται πρόστιμο 4 εκατ. (στην ίδια και σε εννέα φυσικά πρόσωπα της διοίκησης) στις 2 Αυγούστου. Δηλαδή, μετά από 94 ημέρες…
Παραδόξως ο επανέλεγχος των οικονομικών στοιχείων ανατέθηκε στην ελεγκτική εταιρεία Ernst & Young, η οποία συμπτωματικά ήταν και ο ελεγκτής της Folli Follie, έχοντας μάλιστα πριν μήνες από τότε, βραβεύσει και τον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο…
Σε μία παράλληλη απόφαση, ένας άλλος οίκος, η Alvarez & Marsal ανέλαβε την εγκληματολογική αποτίμηση (forensic evaluation) των θυγατρικών εταιρειών της Folli Follie στην Ασία, όπου εμφανιζόταν το κύριο πρόβλημα. Η έκθεση της Α&Μ, στα τέλη Σεπτεμβρίου, αποδεικνύεται καταπέλτης για τη δραστηριότητας της Folli στην Ασία, καταγράφοντας ότι το 90% του τζίρου γίνονταν μέσω «κυκλικών», απολύτως εικονικών (ενδοομιλικών) συναλλαγών και «γυρισμάτων», ενώ τίποτα από τα στοιχεία του ισολογισμού του 2017 δεν ήταν αληθινό. Παρ΄ όλα αυτά, τα στοιχεία δεν αξιοποιούνται ουσιαστικά…
Τον Αύγουστο του 2018, παραιτείται ο διευθυντής οικονομικών υπηρεσιών Φραγκίσκος Γρατσώνης, ενώ καταγγέλλονται τα πρώτα ομόλογα της Folli. Παρ’ όλα αυτά, η μηνυτήρια αναφορά καθυστερεί χαρακτηριστικά να φτάσει στον εισαγγελέα Δραγάτση που έχει αναλάβει τη διερεύνηση των ποινικών πτυχών της υπόθεσης. Το βούλευμα του εισαγγελέα, καταπέλτης για την εταιρεία και τη διοίκηση καθώς περιλαμβάνει τις κατηγορίες της απάτη, κατάχρησης του δημοσίου και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, συνοδεύεται από την εντολή δέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών και των θυρίδων της οικογένειας Κουτσολιούτσου καθώς και των μελών του διοικητικού συμβουλίου της Folli Follie.
Παρ’ όλα αυτά, η οικογένεια Κουτσολιούτσου συνεχίζει να ασκεί διοίκηση και διαχείριση, με τον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο στην θέση του CEO στην εταιρεία, παρά το γεγονός ότι από τον Δεκέμβριο του 2018, έχει διαταχθεί απαγόρευση εξόδου από τη χώρα στον ίδιο και τους γονείς του. Χρειάστηκε να φτάσουμε στον Δεκέμβριο του 2019 για να αναγκασθεί να παραιτηθεί (από μέλος του ΔΣ πλέον) ο Τζώρτζης Κουτσολιούτσος…
Από την πλευρά της, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είχε χρειαστεί να φτάσει τον Φεβρουάριο του 2019 για να ανακοινώσει τα πρώτα σοβαρά πρόστιμα (άνω των 20 εκατ. ευρώ) για την οικογένεια Κουτσολιούτσου και για εφτά πρόσωπα της διοίκησης στη χρήση του 2016. Η ίδια υπόθεση παραπέμφθηκε στον εισαγγελέα με διώξεις για κακούργημα.
Απαιτήθηκαν σχεδόν έξι μήνες ακόμα (και η αλλαγή της κυβέρνησης) για να αρχίσει να «κινείται συστηματικά η διερεύνηση της Folli, με μοχλό την έκθεσης της PwC, τον Ιούλιο του 2020, και κυρίως μετά την αλλαγή στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς που πήρε κυριολεκτικά την υπόθεση «στα χέρια της».
