Κάποιες μελέτες ανεβάζουν την παραοικονομία στο 25% - 30% του ΑΕΠ. Το καλοκαίρι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, είχε υπολογίσει τα αδήλωτα εισοδήματα στα 60 δισ. Και τόσα να μην είναι, τα ποσά παραμένουν τεράστια.
Οι μειώσεις των φόρων που ξεκίνησαν την προηγούμενη τετραετία δεν μπορούν να μακροημερεύσουν χωρίς αντίστοιχη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Ο πόλεμος στα «μαύρα» που εισπράττει ο γιατρός, ο δικηγόρος, ο συμβολαιογράφος, ο μπογιατζής, δεν έχει ούτε δεξιό, ούτε αριστερό, ούτε κεντρώο πρόσημο. Είναι απλά ζήτημα ηθικό, κοινωνικής δικαιοσύνης.
Το πώς θα γίνει αυτό είναι το θέμα. Πώς θα πληρώνουν όλοι και θα πληρώνουν από λίγα. Χωρίς να νιώθουν ότι τους κλέβει το κράτος. Πώς οι επτά στους δέκα ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν κάτω των 10.000 ευρώ, δηλαδή λιγότερα απ’ ότι ένας μισθωτός με κατώτατο μισθό, θα αναγκαστούν να εμφανίσουν τα πραγματικά τους εισοδήματα και θα πάψουν να είναι δικαιούχοι των διαφόρων pass.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει στα σκαριά ένα νέο νομοσχέδιο για τη φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, όπως είπε χθες ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης.
Αλλά δεν αρκεί μόνο να νομοθετεί το υπουργείο. Διασταυρώσεις, είναι το κλειδί, χρειάζονται περισσότερες. Εδώ υπάρχει πεδίο δόξης λαμπρό για την ΑΑΔΕ. Και περισσότερη τεχνολογία. Γιατί τα κόλπα απόκρυψης του τζίρου σε όλο τον πλανήτη προηγούνται του ελεγκτικού μηχανισμού.
Να γιατί είναι τόσο σημαντική η υποχρεωτική διασύνδεση ταμειακών - POS, που σύμφωνα με τον υπουργό θα έχει ολοκληρωθεί ως την άνοιξη του 2024.
Η σύνδεση των POS με τις 450.000 ταμειακές θα «μπλοκάρει» τη μη έκδοση αποδείξεων στην οποία επιδίδεται σήμερα αριθμός επαγγελματιών και επιχειρήσεων, ακόμη και όταν πληρώνονται με κάρτες. Θα δυσκολευτούν να αλλοιώνουν τα δεδομένα για τον τζίρο ή να τον «εξαφανίζουν» μέσω λογισμικών από τη μνήμη των ταμειακών. Θα δυσκολέψει η χρήση POS που εκκαθαρίζονται εκτός Ελλάδος. Ούτε θα μπορούν να δικαιολογούν τον τζίρο των καρτών με αποδείξεις άλλων συναλλαγών. Κι αυτό γιατί η πληρωμή με κάρτα θα πραγματοποιείται μόνο όταν η απόδειξη εκδοθεί από την ταμειακή.
Τεχνολογία επομένως. Το ίδιο και για να χτυπηθεί το «μαύρο χρήμα» στα ακίνητα. Από το 2021 λειτουργεί η πλατφόρμα myROPERTY, όπου καταχωρείται η δήλωση μεταβίβασης κάθε ακινήτου και υπάρχει άμεση εικόνα ποιος είναι ο αγοραστής, ποιος ο πωλητής, ποιος ο συμβολαιογράφος, σε τι τίμημα έγινε η πράξη και πότε.
Η παρουσία της γίνεται κομβική στο νέο τοπίο, όπου μπαίνει «τέλος στα μετρητά» για την αγορά ακινήτων και οι αγοραπωλησίες θα γίνονται υποχρεωτικά πλέον μέσω του τραπεζικού συστήματος. Όταν ζητά η ΑΑΔΕ από τις τράπεζες στοιχεία για κάθε τραπεζική κίνηση, που αφορά τα ΑΦΜ του αγοραστή και του πωλητή, έχει άμεσα εικόνα. Και μπορεί να διασταυρώσει ποιες αναλήψεις ή καταθέσεις έγιναν σε χρονική περίοδο πλησίον της συμβολαιογραφικής πράξης. Εφόσον ο αγοραστής που κάνει τη συναλλαγή με μετρητά, δεν μπορεί να τα δικαιολογήσει στο πόθεν έσχες του, θα έχει πρόβλημα.
Τέλος, και τα παράθυρα με τη χρήση μετρητών στις συναλλαγές. Το σημερινό όριο είναι 500 ευρώ και η υπέρβασή του τιμωρείται με 100 ευρώ. Αστείο ποσό. Είτε 600 ευρώ κάνεις συναλλαγή με μετρητά, είτε 10.000, πρόστιμο 100 ευρώ θα πληρώσεις. Στο εξής αυτό γίνεται διπλάσιο της συναλλαγής. Αν είναι 10.000, το πρόστιμο πάει στα 20.000, αρκεί φυσικά το κράτος να την εντοπίσει. Διασταυρώσεις και εδώ, η μαγική λέξη.
Η μάχη με τη φοροδιαφυγή είναι θέμα που θα δυσαρεστήσει πάρα πολλούς. Ένα κομμάτι της μεσαίας τάξης, δηλαδή ψηφοφόροι της ΝΔ, θα ξεβολευτούν, αφού θα αναγκαστούν να πληρώσουν φόρους για εισοδήματα τα οποία σήμερα δεν εμφανίζουν. Κάποια στιγμή η κυβέρνηση θα τους βρει απέναντι.
Η Ελλάδα όμως φιγουράρει στις πρώτες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις απώλειες εσόδων από τον ΦΠΑ και ο στόχος είναι να πάψει να υπάρχει η αίσθηση ότι κάποιοι είναι έξυπνοι και οι πολλοί κορόιδα. Και προφανώς με την πάταξη της φοροδιαφυγής, εάν το σχέδιο πετύχει σε ένα ικανό ποσοστό, θα συνεχιστεί η περαιτέρω μείωση των φόρων.
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι από τα ζητήματα στα οποία θα κριθεί η κυβέρνηση στο τέλος της θητείας της. Η μάχη αυτή πρέπει να κερδηθεί γιατί είναι κοινωνικά δίκαιη, οικονομικά επιβεβλημένη και πολιτικά απαραίτητη. Και για να την κερδίσει η κυβέρνηση θα πρέπει να επιδιώξει πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες.
