Στο χρηματιστηριακό ρεπορτάζ πολύ συχνά ασχολούμαστε με τις διασπάσεις των μετοχών των εισηγμένων εταιρειών, τα stock splits, που συνήθως αρέσουν στους μετόχους και προκαλούν άνοδο στις μετοχές παρά το γεγονός πως δεν αλλάζει απολύτως τίποτα στην εταιρεία. Αντίθετα, όταν μία επιχείρηση αποφασίζει να διασπαστεί σε κομμάτια, όταν έχουμε δηλαδή ένα company split, αλλάζουν πολλά πράγματα αλλά η αντίδραση της χρηματιστηριακής αγοράς δεν είναι πάντα θετική. Την εβδομάδα που μας πέρασε είχαμε τις ανακοινώσεις δύο πασίγνωστων παγκοσμίως εταιρειών, της General Electric (GE NYSE), και της Toshiba (6502 TOKYO), οι οποίες αποφάσισαν πως η διάσπαση σε μικρότερα αυτόνομα κομμάτια θα βελτιώσει τις οικονομικές επιδόσεις και θα φέρει καλύτερες αποδόσεις στους μετόχους, βάζοντας τέλος στην πολύχρονη ταλαιπωρία τους.
To μέλλον της General Electric
Η General Electric, που ιδρύθηκε από τον Τόμας Έντισον πριν 129 χρόνια, ήταν για πολλά χρόνια, και μέχρι τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008, μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις στον κόσμο. Ήταν από τα «ιδρυτικά μέλη» του χρηματιστηριακού δείκτη Dow Jones Industrial Average, και ήταν σχεδόν συνεχώς μέλος του από το 1896 μέχρι το 2018, που έχασε οριστικά τη θέση της, αφήνοντας τον δείκτη χωρίς κανένα από τα ιδρυτικά του μέλη.
Από το 1981 ως το 2001, κάτω από την ηγεσία του Τζακ Γουέλτς, άλλαξε τη φυσιογνωμία της και ύστερα από πάρα πολλές εξαγορές, κλεισίματα εργοστασίων, εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεις, μεταμορφώθηκε από μία αμιγώς βιομηχανική εταιρεία σε ένα μείγμα ετερόκλητων δραστηριοτήτων με μεγάλη έμφαση στις χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που στεγάστηκαν στην, καταστροφική τελικά για την επιχείρηση, GE Capital. Ο διάδοχος του Γουέλτς, Τζεφ Ίμμελτ, δεν μπόρεσε να απαλλαγεί γρήγορα από την κληρονομιά του προκατόχου του, και η εταιρεία αντιμετώπισε σοβαρές δυσκολίες στην κρίση του 2008.
Τελικά, τα κατάφερε, με τη βοήθεια (με το αζημίωτο βέβαια) του Γουόρεν Μπάφετ, αλλά δεν μπόρεσε να επιστρέψει στα προηγούμενα μεγαλεία. Ο Ίμμελτ απολύθηκε το 2017, μετά τη συνεχή πτώση της μετοχής, και ένα χρόνο μετά βρέθηκε στη θέση του ο Λάρυ Καλπ. Ύστερα από πολλές κινήσεις νοικοκυρέματος, πωλήσεις τμημάτων και σημαντική μείωση των δανειακών υποχρεώσεών της, ο Καλπ ανακοίνωσε την προηγούμενη Τρίτη αυτό που για πολλούς είχε καταστεί πλέον αναπόφευκτο. Τη διάσπαση της εταιρείας σε τρία κομμάτια.
Στο κομμάτι που κατασκευάζει κινητήρες αεροπλάνων, το οποίο τελικά θα κρατήσει το όνομα της εταιρείας, στο κομμάτι των ιατρικών μηχανημάτων, το οποίο θα αποσχισθεί το 2023 και το τμήμα κατασκευής εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το οποίο θα αποχωρήσει το 2024.
Κάνοντας μία παρένθεση, ακόμα δεν είναι γνωστό αν το πασίγνωστο σήμα της εταιρείας θα εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω στα προϊόντα των προς απόσχιση τμημάτων μετά την ολοκλήρωση της διάσπασης. Η θεωρία λέει πως οι τρεις εταιρείες θα δουλέψουν πιο αποτελεσματικά μόνες τους, και θα ανταμείψουν καλύτερα τους μετόχους τους. Πρόχειροι, και κατά πάσα πιθανότητα αρκετά πρόωροι, υπολογισμοί χρηματιστηριακών αναλυτών φέρνουν τη συνολική χρηματιστηριακή αξία των τριών χωριστών εταιρειών από 20% έως 40% παραπάνω από την τωρινή αξία ολόκληρης της επιχείρησης, η οποία ανέρχεται περίπου στα 110 δισεκατομμύρια δολάρια).
Η επόμενη ημέρα για την Toshiba
Η Toshiba είναι μία από τις πιο ιστορικές ιαπωνικές εταιρείες, με ιστορία 148 ετών και πάμπολλες δραστηριότητες, όπως περίπου και η General Electric. Τα τελευταία χρόνια πέρασε πολύ μεγάλες δυσκολίες. Ένα μεγάλο σκάνδαλο που αφορούσε την παραποίηση των λογιστικών στοιχείων της επιχείρησης, και τεράστιες οικονομικές ζημιές από τον τομέα κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων έφεραν την εταιρεία κυριολεκτικά στο χείλος της καταστροφής. Χρειάστηκε μία μεγάλη αύξηση κεφαλαίου, με τη συμμετοχή και πολλών ξένων επενδυτών, για να συμμαζευτούν η οικονομική της κατάσταση, αφού όμως πρώτα η μετοχή κατέρρευσε και εταιρεία εκδιώχθηκε από την κύρια αγορά του χρηματιστηρίου του Τόκιο και τον δείκτη NIKKEI.
Μετά την αύξηση κεφαλαίου τα πράγματα άρχισαν να καλυτερεύουν και η μετοχή να ανεβαίνει. Παρά την άνοδό της όμως, όπως είχαμε δει και πριν μερικούς μήνες, η χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας παρέμενε πολύ κάτω από την (θεωρητική τουλάχιστον) αξία των επιμέρους τμημάτων της, εξαιτίας και της άρνησης της διοίκησης να ακούσει τις προτάσεις των μετόχων. Επτά μήνες μετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος για την εξαγορά της εταιρείας (Η CVC έδωσε το σύνθημα: η μάχη για τον έλεγχο της Toshiba ξεκινά | Liberal Markets), και την απομάκρυνση του διευθύνοντος συμβούλου, η εταιρεία ανακοίνωσε, την Παρασκευή που μας πέρασε, την απόφασή της για διάσπαση της εταιρείας σε τρία κομμάτια.
Το ένα τμήμα θα στεγάσει τις δραστηριότητες έργων υποδομής και κατασκευής εργοστασίων παραγωγής ενέργειας, το άλλο την κατασκευή μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρονικών δεδομένων και το άλλο θα κρατήσει το μερίδιο στην εταιρεία κατασκευής μικροεπεξεργαστών Kioxia και την δραστηριότητα κατασκευής εκτυπωτών.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, η συνολική θεωρητική αξία των κομματιών της εταιρείας μπορεί να φτάσει κοντά στο διπλάσιο της σημερινής χρηματιστηριακής αξίας της, που ανέρχεται στα 18 δισεκατομμύρια δολάρια περίπου. Το πρώτο χρονοδιάγραμμα αναφέρει πως οι διαδικασίες του χωρισμού των τομέων θα ολοκληρωθούν μέσα στο δεύτερο μισό του 2023.
Η «απάντηση» των επενδυτών
Η πρώτη αντίδραση των επενδυτών στα νέα από την General Electric δεν ήταν ακριβώς ενθουσιώδης. Την Τρίτη, όταν ανακοινώθηκε η απόφαση της διοίκησης, η μετοχή της εταιρείας αρχικά ανέβηκε πάνω από 10%, τελικά όμως δεν κατάφερε να κρατήσει τα κέρδη και στο τέλος της εβδομάδας έκλεισε λίγο κάτω από την τιμή του κλεισίματος της Δευτέρας. Όλα τα κέρδη χάθηκαν δηλαδή. Στην περίπτωση της Toshiba, δεν είμαστε ακόμα σίγουροι για την πρώτη αντίδραση των επενδυτών. Ο λόγος είναι πως η μετοχή της στο ιαπωνικό χρηματιστήριο δεν έχει διαπραγματευθεί ακόμα μετά τις ανακοινώσεις, οι οποίες έγιναν μετά την τελευταία συνεδρίαση της προηγούμενης εβδομάδας. Η αντίδρασή της στην πρώτη συνεδρίαση της νέας εβδομάδας δεν είναι γνωστή σε εμάς καθώς κατά την ολοκλήρωση του άρθρου η συνεδρίαση δεν έχει ξεκινήσει ακόμα.
Η αλήθεια είναι πως η διστακτικότητα των επενδυτών πιθανότατα έχει σχέση με το γεγονός πως η ολοκλήρωση των εταιρικών μετασχηματισμών που ανακοινώθηκαν θα πάρει πολύ χρόνο, τουλάχιστον δύο χρόνια από τώρα.
Πιθανότατα, οι περισσότεροι επενδυτές θα προτιμήσουν να περιμένουν να μάθουν πιο πολλές λεπτομέρειες για τα σχέδια «αυτοδιάλυσης» των δύο επιχειρήσεων πριν αποφασίσουν να κινηθούν, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η αγορά μετοχών της GE και της Toshiba αυτή τη στιγμή στερείται επενδυτικής λογικής.
Αυτοί που σίγουρα θα είναι εξαιρετικά χαρούμενοι – από τώρα – είναι οι διοικήσεις και τα στελέχη των επενδυτικών τραπεζών και των ελεγκτικών εταιρειών που θα αναλάβουν να βοηθήσουν στην εκτέλεση των σχεδίων των δύο επιχειρήσεων, όπως και οι νομικοί τους σύμβουλοι, αφού οι αμοιβές τους θα ανέλθουν σίγουρα σε πολλές δεκάδες εκατομμύρια δολάρια.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.