Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Το τελευταίο χρονικό διάστημα τα διεθνή χρηματιστήρια καταγράφουν απώλειες, όσο πλησιάζει η ημερομηνία διεξαγωγής των αμερικανικών εκλογών στις 8 Νοεμβρίου. Η μαζική στροφή των επενδυτών προς ασφαλέστερα καταφύγια, όπως ο χρυσός, το γιεν, αλλά και τα κρατικά ομόλογα ανεπτυγμένων οικονομιών, δείχνει το μέγεθος του πανικού μπροστά στο ενδεχόμενο μιας νίκης του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών κ. Donald Trump. Είναι δικαιολογημένος όμως αυτός ο πανικός;
Ουσιαστικά η πτώση των χρηματιστηρίων επιταχύνθηκε δύο εβδομάδες πριν την ημερομηνία διεξαγωγής των αμερικανικών εκλογών, όταν νέες δημοσκοπήσεις έφεραν κοντά τους δύο διεκδικητές για την αμερικανική προεδρία, ενισχύοντας τις ανησυχίες των επενδυτών στο ενδεχόμενο νίκης του κ. Donald Trump. Πόσο όμως επηρεάζει την παγκόσμια οικονομία, κι όχι μόνο το ποιος θα εκλεγεί νέος πρόεδρος των ΗΠΑ; Ουσιαστικά λίγη σημασία έχει, καθώς τόσο η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, όσο και η χάραξη νομισματικής πολιτικής ασκούνται διαχρονικά, και επηρεάζονται ελάχιστα από την πολιτική που θα εφαρμόσει ο εκάστοτε πρόεδρος.
Αλήθεια πιστεύει κανείς από εμάς, ότι η αύξηση ή όχι των αμερικανικών επιτοκίων μπορεί να επηρεαστεί από τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ; Μάλλον όχι. Από τα υψηλά στις 22 Σεπτεμβρίου, ο δείκτης MSCI All Countries έχει υποχωρήσει κατά 4,43%, μπροστά στο ενδεχόμενο μιας νίκης του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών. Κι αυτό γιατί στο προεκλογικό πρόγραμμα του κ. Trump περιλαμβάνεται η επαναδιαπραγμάτευση της NAFTA, της Συμφωνίας δηλαδή Ελεύθερου Εμπορίου για την Βόρειο Αμερική, που ισχύει από το 1994 όταν και την υπέγραψε ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Bill Clinton, καθώς και η υποχώρηση από την Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου για τον Ειρηνικό (TPP). Στην πιθανότητα εκλογής του κ. Trump στην προεδρία των ΗΠΑ, τα διεθνή χρηματιστήρια συνέχισαν να κινούνται πτωτικά, με τα εμπορεύματα να χάνουν περίπου 4,20% από τα υψηλά που κατέγραψαν στις 19 Οκτωβρίου, παρά την πτώση του δολαρίου κατά 1,7% από τα υψηλά στις 25 Οκτωβρίου.
Ίσως το μόνο που βρίσκεται σε πλήρη αρνητική συσχέτιση με την πιθανότητα εκλογής του κ. Trump είναι το μεξικανικό πέσο, κυρίως λόγο της μεταναστευτικής πολιτικής που περιλαμβάνεται στο προεκλογικό πρόγραμμα του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών, αλλά και της NAFTA, καθώς όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα το μεξικανικό νόμισμα έχει υποχωρήσει από τα υψηλά στις 21 Οκτωβρίου κατά 4,85%, ενώ καταγράφει απώλειες 12% από τα υψηλά έτους που σημειώθηκαν τον Μάιο.
Πηγή γραφήματος:Stockcharts
Χωρίς αμφισβήτηση η έτερη διεκδικήτρια του προεδρικού χρίσματος κ. Hillary Clinton, είναι πολύ πιο δημοφιλής από τον αντίπαλο της, κυρίως λόγο της πιο φιλελεύθερης πολιτικής που δεσμεύεται να ακολουθήσει. Πέραν όμως της δημοφιλίας της κ. Clinton, αυτή έχει και την υποστήριξη της Wall Street με τις αμερικανικές μετοχές να σημειώνουν πτώση, όταν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής της περιοδείας είχε προβλήματα υγείας, ή και όταν οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειχναν να κλείνει η ψαλίδα μεταξύ των δύο υποψηφίων.
Στο προεκλογικό της πρόγραμμα η κ. Clinton περιλαμβάνει την άρνηση της για την επαναφορά νομοθετικού πλαισίου το οποίο θα διαχωρίζει τις εμπορικές και επενδυτικές τράπεζες, την οποία κατάργησε λίγο πριν τη λήξη της δεύτερης θητείας του ο σύζυγος της, ενώ δηλώνει επιφυλακτική και στην επιβολή φορολογίας στις τραπεζικές συναλλαγές. Ποιος είπε ότι η αγάπη της Wall Street είναι ανιδιοτελής;
Η στήριξη όμως της κ. Clinton όσο αφορά τον νόμο Affordable Care Act (ACA), ο οποίος περιλαμβάνει πολυάριθμες διατάξεις με σκοπό την προστασία του ασθενή και την προσιτή οικονομική υγεία, δεν αφήνει αδιάφορες τις εταιρείες που ασχολούνται με τον κλάδο υγείας, με αυτόν να υποχωρεί κατά 11,94% περίπου από τις αρχές Αυγούστου, μιας και η διατήρηση του εν λόγο νόμου ή και επέκταση αυτού, θα οδηγήσει σε μείωση εσόδων των εταιρειών υγείας.
Ουσιαστικά θα μπορούσαμε να πούμε, πως το αρνητικό κλίμα το οποίο επικρατεί το τελευταίο χρονικό διάστημα στα διεθνή χρηματιστήρια είναι ίσως υπερβολικό όσο αφορά το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, καθώς η παγκόσμια οικονομία δείχνει σημάδια ασθένειας και πάλι, με αρκετές οικονομίες να μην μπορούν να διατηρήσουν την οικονομική τους ανάπτυξη.
Τέλος, δεν αφήνει κανέναν αδιάφορο η πιθανή αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων (ενδεχομένως στο τέλος του έτους) κάτι το οποίο θα αυξήσει σταδιακά το κόστος χρήματος, πλήττοντας κυρίως το carry trade, ενώ υπαρκτή είναι και η πιθανότητα οι κεντρικές τράπεζες σε Ευρώπη και Ιαπωνία να αρχίσουν σταδιακά να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης από το επόμενο έτος. Επομένως οι αμερικανικές εκλογές αποτελούν ίσως την αφορμή κι όχι την αιτία ενός νέου καθοδικού κύκλου στα διεθνή χρηματιστήρια.
