Σε έκθεση με τίτλο «Euro Plus Monitor September 2017», ο οίκος Berenberg και το think tank Lisbon Council, αναλύουν τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες στην Ευρώπη, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η Ευρώπη έχει εισέλθει σε ένα νέο στάδιο προσαρμογής και πως «η Ευρωζώνη μετατρέπεται σε μία πιο ισορροπημένη και δυνητικά πιο δυναμική οικονομία».
Όσο για την Ελλάδα; Σύμφωνα με τους συγγραφείς της έκθεσης, Hplger Schmieding και Florian Hense, η χώρα μας συνεχίζει να αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση.
«Χάρη στις ηρωικές προσπάθειες προσαρμογής την περίοδο 2010-2013, η Ελλάδα συνεχίζει να ηγείται των χωρών που έχουν καταφέρει προσαρμογή. Παρ'' όλα αυτά, τα τελευταία δύο χρόνια έχουν γίνει πολλές αλλαγές. Μετά τη δραματική υποχώρηση της Ελλάδας στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων το 2015, η βαθμολογία της Ελλάδας έπεσε ελαφρώς και το 2016. Προκαλώντας αβεβαιότητα και διώχνοντας κεφάλαια-ρεκόρ από τη χώρα από τα τέλη του 2014 έως τα μέσα του 2015, η Ελλάδα αποδυνάμωσε την οικονομική και δημοσιονομική της θέση δραματικά. Ωστόσο, τα πιο πρόσφατα στοιχεία για τη δημοσιονομική και εξωτερική προσαρμογή δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει αφήσει τα χειρότερα πίσω της και επανήλθε σε τροχιά βελτίωσης».
Συνολικά για την Ευρωζώνη, στην έκθεση αναφέρεται ότι παρά τη σημαντική πρόοδο προσαρμογής στο μεγαλύτερο μέρος της ένωσης τα τελευταία έξι χρόνια, η κατάσταση παραμένει εύθραυστη. Στη περιφέρεια της Ευρωζώνης, το πιο σημαντικό έργο είναι να παραμείνει σε τροχιά ανάκαμψης και να αποφύγει πισωγυρίσματα και αναταραχές, όπως αυτές που βίωσε η Ελλάδα το 2015. Αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό και για την Ιταλία, όπου η προσπάθεια εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων δεν έχει ολοκληρωθεί.
Η Ελλάδα παραμένει μία ιδιαίτερη περίπτωση και σε ότι αφορά τη σωρευτική προσαρμογή από το 2007 έως σήμερα. Η Αθήνα συνεχίζει να δέχεται εξαιρετικές κριτικές για τη συνολική εξωτερική της προσαρμογή με βαθμολογία 7,3. Όμως το μεγαλύτερο μέρος της βελτίωσης στο εξωτερικό ισοζύγιο της Ελλάδας προέρχεται από την κατάρρευση των εισαγωγών και όχι την αύξηση των εξαγωγών. Η πολιτική αβεβαιότητα, η γραφειοκρατία και η υπερφορολόγηση έχουν περιορίσει τις επενδύσεις σε εξαγωγικές δραστηριότητες. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί οι ελληνικές εξαγωγές υστερούν των άλλων χωρών της περιφέρειας, αναφέρουν οι συγγραφείς της έκθεσης.
Η ισχυρή αύξηση των εξαγωγών ως ποσοστού του ΑΕΠ στο 30,9% το 2015, έναντι 23,4% του ΑΕΠ στο δεύτερο μισό του 2007 αντανακλά κυρίως την πτώση του πραγματικού ΑΕΠ αντί για την αύξηση των πραγματικών εξαγωγών. Ευτυχώς, η κατάσταση ίσως αλλάζει. Μετά το πισωγύρισμα που προκάλεσε το χάος και η περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση, στον απόηχο της μάταιης σύγκρουσης με τους πιστωτές το 2015, οι ελληνικές εξαγωγές δείχνουν να ανακάμπτουν ξανά, φτάνοντας στο 31,7% του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο του 2017.
