Ένα μεγάλο μέρος, αν όχι το μεγαλύτερο, των οικονομικών εκτιμήσεων για το βάθος και την διάρκεια της ύφεσης που διανύουμε, βασίζεται σε διάφορα σενάρια παραδοχής όσον αφορά τον χρόνο έγκρισης ενός αποτελεσματικού εμβολίου.
Η αλήθεια όμως είναι ότι η έγκριση για ένα ή αν είμαστε τυχεροί για παραπάνω εμβόλια, δεν θα σηματοδοτήσει άμεσα την έξοδο της παγκόσμιας οικονομίας από την ύφεση.
Δυστυχώς, στα σενάρια θα πρέπει κανείς να συνυπολογίσει ένα πλήθος παραγόντων όπως:
-Το minimum όριο της αποτελεσματικότητας που έχει ορίσει η Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είναι το 50%. Είναι κατανοητό όμως ότι άλλα αντανακλαστικά θα δείξει η οικονομία με ένα εμβόλιο αποτελεσματικό κατά 50% και άλλα με ένα εμβόλιο με 70% ή 90% αποτελεσματικότητα.
Όσο μεγαλύτερη η αποτελεσματικότητα, τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το «ξεκλείδωμα» της ψυχολογίας όλων μας. Η ψυχολογία όμως είναι και ο βασικός καταλύτης για άνοδο της κατανάλωσης, στην οποία στηρίζονται οι περισσότερες οικονομίες.
- Η έγκριση ενός εμβολίου δεν συνεπάγεται την άμεση και εκτεταμένη διανομή του.
Αν για παράδειγμα οι πρώτες εγκρίσεις δοθούν στα καινούργιας τεχνολογίας εμβόλια, μια γρήγορη και ευρεία διανομή θα σκοντάψει στην εξής αντιξοότητα: Καθώς διατηρούνται σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός, πολλές χώρες θα δυσκολευτούν στη διανομή τους, καθώς παρουσιάζουν ελλείψεις στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης σε συνθήκες βαθείας κατάψυξης.
Η μεταφορά τους επίσης θα είναι πολύ πιο δύσκολη.
Επομένως, η στήλη αναμένει τελείως διαφορετική αντίδραση από την αγορά αν οι πρώτες εγκρίσεις δοθούν σε εμβόλια αδενοϊών που αποθηκεύονται στο ψυγείο , γεγονός που απλοποιεί τη διανομή τους σε σχέση με την έγκριση εμβολίων νέας γενιάς.
-Μεγάλο ρόλο όσον αφορά την ταχύτητα της ανάρρωσης της οικονομίας θα παίξει επίσης αν τα εγκεκριμμένα εμβόλια είναι μίας ή δύο δόσεων. Αν για παράδειγμα μια εταιρεία μπορεί να διαθέσει έως και 2 δισεκατομμύρια δόσεις το επόμενο εξάμηνο, σε περίπτωση που το εμβόλιο απαιτεί δύο δόσεις αυτό μεταφράζεται στον μισό ακριβώς αριθμό των ατόμων που μπορούν να εμβολιαστούν.
-Τέλος, ακόμα και αν όλα πάνε κατ’ευχήν και έχουμε εγκρίσεις για πολλά εμβόλια διαφορετικών τεχνολογιών με δυνατότητα παραγωγής σύμφωνα με τους αισιόδοξους έως και 8 δισεκατομμύρια δόσεων από τα τέλη του 2020 έως και τα τέλη του 2021, πόσο σίγουροι είμαστε ότι θα εμβολιαστεί η πλειοψηφία του πληθυσμού; Με μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων να πολεμούν ακόμα και την χρήση μάσκας και με το αντιεμβολιαστικό κίνημα στο προσκήνιο, τα ποσοστά που καταδεικνύουν οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις με θέμα τη διάθεση των πολιτών να εμβολιαστούν κατά της covid-19, κινούνται σε πάρα πολλές χώρες κάτω του 50%.
Μια σύντομη ματιά στον «χάρτη» των εμβολίων που ίσως «τερματίσουν» πρώτα
Εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΗΠΑ, έχουν ήδη εγκριθεί τα εμβόλια
- Sputnik V (του Ερευνητικό Ινστιτούτο Gamaleya) στη Ρωσία, με τις γνωστές ενστάσεις όσον αφορά τις κλινικές δοκιμές.
- Ad5-nCOV (CanSino Biologics/Στρατιωτική Ακαδημία Ιατρικών Επιστημών). Έχει εγκριθεί για χρήση μόνο στις Ένοπλες Δυνάμεις
- CoronaVac (Sinovac). Έχει εγκριθεί για το υγειονομικό προσωπικό και τους δημοσίους υπαλλήλους της ασιατικής χώρας.
Πάμε τώρα στα "δυτικά" εμβόλια. Με εξαίρεση την AstraZeneca που σταμάτησε πάλι τις κλινικές δοκιμές του AZD1222 για να διερευνηθεί και η δεύτερη περίπτωση εγκάρσιας μυελίτιδας σε εθελόντρια, κανονικά είναι σε εξέλιξη τα προγράμματα κλινικών δοκιμών Φάσης 3 των
- BNT162b1 των Pfizer- Biontech. Τα πρώτα δεδομένα αναμένονται το νωρίτερο τέλη Οκτωμβρίου και όπως έχουν τα πράγματα αυτή τη στιγμή και με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν παρενέργειες, συγκεντρώνει για πολλούς αρκετές πιθανότητες να είναι από τις πρώτες εγκρίσεις.
- mRNA-1273, της Moderna .Είναι μάλλον δύσκολο να έχουμε καταληκτικά δεδομένα για το mRNA-1273 τον Οκτώβριο. Επί του παρόντος έχει διευρύνει τα κριτήρια συμμετοχής εθελοντών στο κλινικό δείγμα, ώστε να εκπροσωπούνται όσο το δυνατόν περισσότερες πληθυσμιακές ομάδες (εθνοτικές και φυλετικές μειονότητες κ.λπ.). Μια ολοκληρωμένη εικόνα για το εμβόλιο αυτό πιθανότατα να έχουμε μέχρι τα τέλη του 2020.
Να σημειώσουμε ότι τα BNT162b1 και mRNA-1273 έχουν αναπτυχθεί με βάση νουκλεοτίδια και με τη χρήση ενός νανοσωματιδίου λιπιδίων που μεταφέρει το αγγελιαφόρο RNA (mRNA) της πρωτεΐνης S στα κύτταρα, όπου στη συνέχεια «μεταφράζεται» για να παρέχει ένα αντιγόνο στο ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι νέας τεχνολογίας εμβόλια και αν εγκριθούν θα είναι τα πρώτα αυτής της τεχνολογίας που θα δοθούν σε ευρύ πληθυσμό.
-Η Jonhson &Jonhson εισέρχεται και αυτή στη φάση 3 με κλινική δοκιμή έως 60.000 ενήλικων ατόμων, με επαρκή αντιπροσώπευση ατόμων άνω των 60 ετών. Χρησιμοποιεί έναν αδενοϊό για να μεταφέρει ένα γονίδιο του κορoνοϊού στα ανθρώπινα κύτταρα. Το κύτταρο στη συνέχεια παράγει πρωτεΐνες κορωνοϊού, όχι όμως και τον ίδιο τον ιό. Αυτές οι πρωτεΐνες δυνητικά προετοιμάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει αργότερα μια λοίμωξη από τον ιό.
Αναμένει ότι τα αποτελέσματα της φάσης 3 αναμένεται να είναι διαθέσιμα έως τα τέλη του έτους ή το αργότερο στις αρχές του επομένου. Στα σημαντικά ότι με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, το εμβόλιο της γίνεται σε μία δόση και απαιτεί για την αποθήκευση του ψυγείο και όχι κατάψυξη.
- H εταιρεία Novavax δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι θα ξεκινήσει μια δοκιμή Φάσης 3 του εμβολίου της με 10.000 εθελοντές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μια βασική δοκιμή σε 30.000 άτομα θα μπορούσε να ξεκινήσει τον επόμενο μήνα στις ΗΠΑ, εάν οι ρυθμιστικές αρχές είναι ικανοποιημένες με την ένδειξη ασφαλείας του από τη Φάση 2, η οποία όμως βρίσκεται σε εξέλιξη.
