Του Γιώργου Φιντικάκη
Τελειώνει το «μαξιλάρι» που θα εξυπηρετούσε την ομαλή έξοδο της Ελλάδας στις αγορές, και το οποίο τόσο καιρό η κυβέρνηση το παρουσίαζε στα 50 δισ. ευρώ, ο Α.Τσίπρας το υπολόγισε στα 31 δισ. από το Ζάππειο, αλλά μετά τον Ιούνιο θα έχει εξαϋλωθεί στα 2 δισ. ευρώ.
Το περίφημο cash buffer πάνω στο οποίο είχε στηριχθεί το αφήγημα της κυβέρνησης αδειάζει επικίνδυνα, όπως προειδοποιούν αναλυτές. Οι αγορές το βλέπουν, γι'' αυτό και ανεβάζουν τις τελευταίες 48ώρες τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, που χθες βρίσκονταν στο 3,54%, έχοντας αυξηθεί 8% από τα χαμηλά του Απριλίου.
Τα παραπάνω δείχνουν ότι οι επενδυτές συνειδητοποιούν πως μέχρι τον Ιούλιο είναι αρκετά πιθανό το μαξιλάρι να έχει αδειάσει, αν δεν αντικατασταθούν άμεσα με νέες εξόδους της Ελλάδας στις αγορές, τα 5,5 δισ. ευρώ που σύμφωνα με την εξαγγελία Τσίπρα θα κατατεθούν σε ειδικό λογαριασμό ως «εγγύηση» για την επίτευξη των πλεονασμάτων.
Σύμφωνα με τον σύμβουλο επιχειρήσεων Γιώργο Προκοπάκη, μέχρι και τις 31 Ιουνίου, το μαξιλάρι θα πρέπει να κάνει τα εξής :
1. Να έχει στον περίφημο «Λογαριασμό Δημιουργίας Αποθεματικού Προσόδων από αγορές Κεφαλαίου», τα 15,7 δισ. ευρώ του λεγόμενου «σκληρού μαξιλαριού». Τα χρήματα αυτά βρίσκονται δεσμευμένα σε ειδικό λογαριασμό, και έχει συμφωνηθεί με τον επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ ότι δεν πειράζονται, καθώς αποτελούν την βασική εγγύηση που βλέπουν οι αγορές.
2. Να έχει 5,5 δισ. στο νέο λογαριασμό που θα δημιουργηθεί, ως εγγύηση που θα καλύπτει την διαφορά από το 2,5% του ΑΕΠ, εφόσον τελικά χαμηλώσει ο στόχος των πρωτογενών πλεονασμάτων, στο 3,5% του ΑΕΠ των τριών ετών έως το 2022 (συνολικά τα 5,5 δισ. είναι 3% του ΑΕΠ) και να εξοφλείται, έτσι, το χρέος κανονικά.
3. Να έχει αποπληρώσει περίπου 3,7 δισ. στο ΔΝΤ, όπως έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση ότι θα θα κάνει πρόωρα, δίχως να έχει ακόμη ανακοινώσει το πότε.
4. Να έχει πληρώσει δόσεις χρεολυσίων ύψους 4,1 δισ. ευρώ, που αφορούν το διάστημα μεταξύ 1η Μαΐου έως και 30 Ιουνίου.
Τα παραπάνω όλα αθροίζουν ένα ποσό 29 δισ. ευρώ, άρα απομένουν μόνο 2 δισ. στο μαξιλάρι, όσα χρειάζονται για να «ασφαλίσουν» τα λειτουργικά έξοδα του κράτους.
Το ερώτημα είναι με ποιο τρόπο θα αναπληρωθούν τα ποσά αυτά. Τα ταμειακά διαθέσιμα δεν επαρκούν για να αντικαταστήσουν το μαξιλάρι, χρειάζονται νέες έξοδοι της Ελλάδας στις αγορές. Το θέμα είναι κατά πόσο η ανησυχία που επικρατεί στις αγορές για το δημοσιονομικό αντίκτυπο των μέτρων Τσίπρα μπορεί να οδηγήσει σε αναβολή τα σχέδια του ΟΔΔΗΧ για νέα έξοδο στις αγορές με 7ετές ομόλογο το αμέσως επόμενο διάστημα. Εάν παρ'' όλα αυτά η κυβέρνηση επιμείνει σε νέα έξοδο, το επιτόκιο θα είναι αρκετά πιο τσουχτερό.
Στον απόηχο της παροχολογίας και των εξαγγελιών Τσίπρα, οι αγορές μετοχών και το ελληνικό δεκαετές ομόλογο, από 3,29% στις 15 Απριλίου, είδε χθες την απόδοσή του να έχει φτάσει στα 3,54%. Αντίστοιχα, το 5ετές, από 2,17% στις 15 Απριλίου, διαπραγματεύονταν χθες στα 2,45%.
Τις αγορές δεν τις έχει πείσει το «εύρημα» Τσίπρα για το δεσμευμένο λογαριασμό στον οποίο, όπως είπε, θα κατατεθούν 5,5 δισ. ευρώ από τη διαθέσιμη ρευστότητα του Δημοσίου. Στην πράξη η κυβέρνηση επιχειρεί να προαγοράσει πλεόνασμα 1% το χρόνο, για κάθε ένα από τα επόμενα χρόνια έως το 2022. Αλλά τα χρήματα αυτά δεν έχουν την παραμικρή σχέση με τη δημοσιονομική ισορροπία, δηλαδή τη διαφορά μεταξύ δημοσίων εσόδων και δαπανών. Οποιαδήποτε χρήματα σε ένα δεσμευμένο ή μη λογαριασμό, δεν μπορούν να εγγυηθούν ότι θα επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Μόνο οι μειώσεις στις δημόσιες δαπάνες και η αύξηση στα έσοδα, μπορούν να επηρεάσουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Οι φόβοι επομένως ότι μόλις η κυβέρνηση αρχίσει να βάζει γενναίο χέρι στο μαξιλάρι, αυτό δύσκολα θα αναπληρωθεί, είναι υπαρκτοί. Εδώ και καιρό οι αναλυτές «φωνάζουν» ότι το μαξιλάρι δεν είναι παρά ένα ασφάλιστρο κινδύνου, με την έννοια ότι επιτρέπει στην Ελλάδα να δανειστεί με χαμηλότερα επιτόκια. Δεν είναι εκεί για να χρησιμοποιείται ως κεφάλαιο, αλλά μόνο ως εγγύηση απέναντι στις αγορές, προκειμένου να βγαίνει στις αγορές η χώρα με επιτόκιο βιωσιμότητας του χρέους.
