H αγωνία για το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί μια νέα γενιά κόκκινων δανείων κορυφώνεται και το θέμα απασχολεί ήδη το οικονομικό επιτελείο. Με την αύξηση των σταθερών επιτοκίων από όλες τις τράπεζες -ο κύκλος αυτής της φάσης έκλεισε την Δευτέρα με την 4η συστημική τράπεζα να ανεβάζει τα σταθερά της επιτόκια έως και 0,6%- το τελευταίο «καταφύγιο» για τους υφιστάμενους δανειολήπτες -εκατοντάδες χιλιάδες στον αριθμό- έπαψε να υπάρχει.
Αυτή τη στιγμή, η μετατροπή του επιτοκίου από κυμαινόμενο σε σταθερό είναι δεδομένο ότι θα προκαλέσει μεγάλες επιβαρύνσεις. Από την άλλη, η παραμονή στο κυμαινόμενο εμπεριέχει τεράστιο ρίσκο καθώς ουδείς γνωρίζει που θα φτάσει η ΕΚΤ στην προσπάθειά της να εντοπίσει το λεγόμενο «ουδέτερο επιτόκιο» (αυτό δηλαδή που συγκρατεί τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλεί έντονες υφεσιακές πιέσεις).
Γεγονός είναι ότι η μεγάλη αύξηση των μηνιαίων δόσεων κυρίως στα στεγαστικά δάνεια είναι πλέον δεδομένη. Από τη στιγμή που το επιτόκιο της 5ετίας σκαρφάλωσε ήδη στα επίπεδα του 3,6%, από τη στιγμή που τα σταθερά μεγαλύτερης διάρκειας έχουν ξεπεράσει πλέον και το 4%, από τη στιγμή που στα κυμαινόμενα η επιβάρυνση έχει ήδη φτάσει στις 2 ποσοστιαίες μονάδες, ο οφειλέτης των 100.000 ευρώ ξεκινάει με -1500 έως -2000 ευρώ το 2023 χωρίς μάλιστα να γνωρίζει αν η ζημιά θα συγκρατηθεί σε αυτά τα επίπεδα. Στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν ότι πρόκειται για μια βραδυφλεγή βόμβα.
Πόσο μάλλον όταν η συγκεκριμένη -και πλέον αναπόφευκτη- επιβάρυνση έρχεται να προστεθεί στις υπόλοιπες που προέρχονται από το αυξημένο ενεργειακό κόστος, τον υψηλό λογαριασμό του supermarket, τις τιμές των καυσίμων κλπ. Και αν για τα καύσιμα ή για την ενέργεια ή ακόμη και για το supermarket υπάρχουν κάποιες λύσεις (π.χ καλάθι του νοικοκυριού, επιδοτήσεις κλπ) για τις δόσεις των στεγαστικών δανείων δεν έχει ληφθεί καμία μέριμνα ενώ το πρόβλημα είναι εδώ και γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο.
Να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι παλαιοί δανειολήπτες είχαν κυμαινόμενα επιτόκια τα οποία ήταν και εξαιρετικά συμφέροντα όλη αυτή την περίοδο. Με το επιτόκιο της ΕΚΤ μηδενικό και το Euribor αρνητικό, δάνεια εξυπηρετούνταν με κόστος 1-1,5%. Αυτό το κόστος τώρα κινδυνεύει να γίνει ακόμη και τριπλάσιο. Μέχρι και πριν από λίγες ημέρες, οι δανειολήπτες είχαν ένα «παράθυρο ευκαιρίας»: να κλειδώσουν το επιτόκιο για 3-5 χρόνια με κόστος ακόμη και κάτω του 3%.
Αυτή η ευκαιρία πλέον δεν υπάρχει, η επιβάρυνση έχει ήδη πλησιάσει στο 4% και μένει το οικονομικό επιτελείο να εκτιμήσει τον κίνδυνο (μαζί με τις τράπεζες) όσον αφορά στο ενδεχόμενο να κοκκινήσουν δάνεια που παρέμεναν μέχρι τώρα πράσινα με νύχια και με δόντια.
