Ο ευρωπαϊκός μήνας του μέλιτος κράτησε όσο η απειλή του covid-19 αποσταθεροποιούσε την οικονομική και κοινωνική ζωή του πλανήτη. Μια απειλή που λειτούργησε σαν συναγερμός αφυπνίζοντας από τον βαθύ λήθαργό τους τις ηγεσίες και τους μηχανισμούς της «ωραίας κοιμωμένης» των Βρυξελλών.
Η από κοινού αντιμετώπιση κρίσιμων υγειονομικών ζητημάτων, όπως η προμήθεια των εμβολίων και η απόφαση για τη σύσταση του γενναίου οικονομικά «ταμείου ανασυγκρότησης» αποτέλεσαν απτά δείγματα των μεγάλων πλεονεκτημάτων που μπορεί να εξασφαλίσει στους Ευρωπαίους πολίτες η πορεία προς την ολοκλήρωση του ομοσπονδιακού οράματος.
Η περίοδος της ευφορίας διεκόπη απότομα από την παράνομη εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία φέρνοντας στην επιφάνεια όλες τις αδυναμίες που βιώσαμε στο παρελθόν, στις οποίες η ενεργειακή κρίση ήρθε να προσθέσει πολύ περισσότερες.
Οι ελπίδες ότι το «ταμείο ανασυγκρότησης» της πανδημίας θα άνοιγε το δρόμο σε νέες κοινές μορφές δράσης και αλληλεγγύης, στον τομέα της εξασφάλισης της ευρωπαϊκής ενεργειακής επάρκειας αυτή τη φορά, αποδείχτηκαν φρούδες.
Η κοινή αποφασιστική καταδίκη της εισβολής εξελίχθηκε στο «ο σώζων εαυτόν (ενεργειακά) σωθήτω». Οι πολύμηνες διαπραγματεύσεις κορυφής κατέληξαν μόλις την περασμένη Πέμπτη σε έναν «οδικό χάρτη» και βλέπουμε…
Το σύνθημα της «λύσης των ζυγών» το έδωσε με εμβληματικό τρόπο η ατμομηχανή της ΕΕ. Η νέα ηγεσία της Γερμανίας δεν φέρνει βέβαια την ευθύνη της πλήρους, μονομερούς σχεδόν ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από τη Ρωσία.
Η καγκελάριος Μέρκελ αλλά και πριν απ’ αυτήν ο Σρέντερ είχαν «φροντίσει» γι αυτό. Δεν δικαιολογείται ωστόσο ο Σολτς να συνεχίζει τη μοναχική πορεία της Γερμανίας όταν γνωρίζει καλά που την οδήγησε μέχρι σήμερα.
Η προκλητική του παρέμβαση στον βιομηχανικό και εμπορικό ανταγωνισμό με τη θηριώδη ενίσχυση των γερμανικών επιχειρήσεων αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της ΕΕ, τη στιγμή μάλιστα που άλλες χώρες - και η Ελλάδα - έχουν καταδικαστεί για πολύ υποδεέστερη παρέμβαση.
Στη χώρα μας, κυβέρνηση και αντιπολίτευση συγκρούστηκαν στη βάση του διλήμματος επιδοματική πολιτική ή άμεση ελάφρυνση των φόρων, αντιστρέφοντας τους ρόλους τους στο πρόσφατο παρελθόν. Η ακρίβεια που έφερε το πληθωριστικό κύμα, όξυνε τα κοινωνικά προβλήματα.
Χωρίς να παραγνωρίζει κανείς την ανάγκη άμεσης ανακούφισης των πολιτών που υφίστανται τις συνέπειες της τρίτης συνεχόμενης κρίσης δεν μπορεί να μην υπενθυμίσει ότι, σε χώρες σαν την Ελλάδα, η ενεργειακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα θα έρθει μόνο με τη αξιοποίηση των ΑΠΕ. Ζηλεύουμε την «Ιβηρική εξαίρεση» αλλά κλείνουμε τα μάτια στο γεγονός ότι Πορτογαλία και Ισπανία καλύπτουν το 60% σχεδόν των αναγκών τους σε ενέργεια από τις ΑΠΕ.
Παράλληλα με τις ενέργειες και τις πρωτοβουλίες της στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι η ενέργεια μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε επικίνδυνο εργαλείο εκβιασμών σε παγκόσμιο επίπεδο. Η διαμόρφωση των τιμών της ενέργειας εξαρτάται από τις αποφάσεις των ιδιοκτητών των πηγών της. Οι πρόσφατες απότομες διακυμάνσεις της τιμής του φυσικού αερίου, του πετρελαίου κλπ είναι χαρακτηριστικές.
Η χώρα μας πρέπει να παραμείνει σταθερά προσηλωμένη στις πολιτικές ανάπτυξης των ΑΠΕ ξεπερνώντας κάθε λογής αντιστάσεις, προκαταλήψεις καθώς και το σύνδρομο του πολιτικού κόστους.
Από την άποψη αυτή, η κήρυξη των «απάτητων βουνών» και οι πρόσφατες καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού προς τους κατοίκους των Αγράφων ότι «δεν θα υπάρξουν νέα έργα ανανεώσιμων πηγών στην περιοχή» στέλνει λάθος μηνύματα στην κοινωνία.
Η ενεργειακή κρίση που ξέσπασε με αφορμή την εισβολή στην Ουκρανία δείχνει πόσο μακρύς, σκληρός και πολύπλευρος θα είναι ο παγκόσμιος πόλεμος κατά της κλιματικής αλλαγής που είναι υποχρεωμένη να διεξάγει η ανθρωπότητα αν θέλει να επιβιώσει.
Η έκβασή του θα κριθεί από το κατά πόσον θα ηττηθούν ο αυταρχισμός, ο λαϊκισμός και οι αναθεωρητικές βλέψεις. Από το κατά πόσο θα επικρατήσει ο ορθολογισμός στη διαχείριση της κλιματικής κρίσης.
* Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου είναι εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού metarithmisi.gr
