Πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί για το πώς έχει αλλάξει ο κόσμος μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, πέρα από τις ανθρωπιστικές επιπτώσεις που έχει.
Πρέπει λοιπόν να παρατηρήσουμε ότι ο κόσμος επιστρέφει σε αξίες και στρατηγικές έννοιες όπως είναι η σπουδαιότητα των κατακτήσεων και οι αβεβαιότητες των εθνικών συνόρων που εναποτίθενται στον πατριωτισμό των πολιτών τους αφορούν για την υπεράσπισή τους.
Με αυτή την έννοια έχουμε επιστροφή στα «βασικά» όπως η γεωστρατηγική θέση, η κατοχή πρώτων υλών που μπορούν να εξορυχθούν σε βιώσιμες τιμές, η παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η διατήρηση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού που έχει συσσωρευτεί κ.τ.λ. Αντιθέτως η παγκοσμιοποίηση και οι διασυνοριακές παραγωγικές συνεργασίες περνάνε σε δεύτερη μοίρα.
Σε αυτές τις αναπροσαρμοζόμενες συνθήκες η Ελλάδα βρίσκεται ξαφνικά σε πλεονεκτική θέση: αποτελεί το νοτιοανατολικό σύνορο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με ισχυρή υπερατλαντική διασύνδεση, έχοντας ικανοποιητικές σχέσεις με την Κίνα και βεβαίως πολύ κοντά στα θαλάσσια σύνορα με την Αφρική. Η επανατοποθέτηση της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνδέεται πλέον σε μεγάλο βαθμό με τον Ελληνικό χώρο όπως και η ενεργειακή υποστήριξη της Ν.Α. Ευρώπης.
Έτσι οι ναυπηγοεπισκευαστικές δυνατότητες της Ελλάδας αποκτούν μία νέα οπτική. Η ύπαρξη των τριών μεγάλων Ναυπηγείων, Σκαραμαγκά, Ελευσίνας και Σύρου και οι διπλές τους δυνατότητες να εξυπηρετούν πολιτικές και αμυντικές ανάγκες ξαναέρχονται στην επικαιρότητα. Ο μεγάλος παραγωγικός ανταγωνισμός, κυρίως από την ΝΑ Ασία παραμένει ως θέμα αλλά με μικρότερη σημασία.
Οι Ελληνικές ναυπηγοεπισκευαστικές δυνατότητες διατηρούν σημαντικό πλεονέκτημα όσον αφορά τις δυτικές ναυπηγοεπισκευαστικές απαιτήσεις. Δεν αναφερόμαστε μόνο σε πολιτικές ανάγκες αφού έχουμε και μία θάλασσα με μία μεγάλη πυκνότητα κίνησης πλοίων αμυντικού χαρακτήρα και μάλιστα όχι μόνο Ελληνικών πλοίων.
Έτσι το ΝΣ για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας του Υπουργείου Ανάπτυξης (Α. Γεωργιάδης) που βρίσκεται στην διαβούλευση αποκτά μία νέα στρατηγική επικαιρότητα, στα 40 χρόνια που παρακολουθώ την εξέλιξη του θέματος. Μάλιστα αποκτά νέο νόημα η συμμετοχή του δημοσίου στην εξέλιξη του νέου φορέα που θα προκύψει. Είναι χαρακτηριστικά τρία σημεία του νομοσχεδίου: ο ρόλος του δημοσίου (συμμετοχή στην βελτίωση της αξιοπιστίας του φορέα – προσέλκυση νέων επενδυτών - και εξασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου), η εξυπηρέτηση των ναυπηγικών αναγκών του Πολεμικού Ναυτικού, όχι μόνο της Ελλάδος, και τέλος η αξιοποίηση του συσσωρευμένου ανθρώπινου δυναμικού στον ναυπηγικό χώρο.
* Π.Ε. Πετράκης, Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ