Αφετηρία για εξελίξεις στα υπόλοιπα προς παραχώρηση λιμάνια της χώρας αποτελεί η προεπιλογή των επενδυτικών σχημάτων που ανακοινώθηκε χθες από το ΤΑΙΠΕΔ για τα λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, καθώς άμεσα εντός του Απριλίου να προχωρήσει και η διαδικασία για την Ηγουμενίτσα και εν συνεχεία να δρομολογηθούν κινήσεις για το Ηράκλειο και τον Βόλο.
Ειδικότερα, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ προεπέλεξε τέσσερα επενδυτικά σχήματα για τη Β Φάση του διαγωνισμού για την απόκτηση συμμετοχής σε ποσοστό τουλάχιστον 67% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας "Οργανισμός Λιμένος Αλεξανδρούπολης" (ΟΛΑ ΑΕ) αλλά και 3 σχήματα για τον διαγωνισμό της υπο-παραχώρησης του δικαιώματος χρήσης, συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του λιμένα Φίλιππος Β΄ του "Οργανισμού Λιμένος Καβάλας Α.Ε."
Σημειώνεται ότι τα δέκα εθνικής σημασίας λιμάνια που είναι προς παραχώρηση έχουν προσελκύσει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, γεγονός που πιστοποιεί ότι τα θετικά αποτελέσματα από τις συμφωνίες παραχώρησης για τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη συνεχίζονται και διαμορφώνει τις προϋποθέσεις μέσα στην επόμενη δεκαετία η Ελλάδα μέσω των λιμένων της, να μπορέσει να επιτελέσει τον καίριο ρόλο που της αναλογεί στο διαμετακομιστικό εμπόριο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Είναι δε σαφές ότι οι επενδύσεις αυτές αναδεικνύουν τους περιφερειακούς λιμένες της χώρας ως «οχήματα ανάπτυξης», επηρεάζοντας καταλυτικά τις τοπικές οικονομίες σε περιφερειακό επίπεδο, διαμορφώνοντας τις κατάλληλες συνθήκες για την αναζωογόνηση της ναυπηγοεπισκευής και της κρουαζιέρας, την ανάπτυξη ναυτιλιακών clusters, δημιουργώντας μεσομακροπρόθεσμα, πληθώρα άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας.
Για την ιδιωτικοποίησή τους έχουν επιλεχθεί δύο διαφορετικά μοντέλα αξιοποίησης. Είτε πώληση των μετοχών είτε παραχωρήσεις δραστηριοτήτων.
Οι επόμενες κινήσεις
Στην επόμενη φάση της διαδικασίας, οι επιλεγέντες επενδυτές θα αποκτήσουν πρόσβαση στο Virtual Data Room (VDR), στο οποίο υπάρχει το σύνολο των εμπιστευτικών πληροφοριών για τα λιμάνια. Κατόπιν, οι ενδιαφερόμενοι θα καταθέσουν δεσμευτικές προσφορές, με επενδυτικό πλάνο, για τα επόμενα 40 χρόνια.
Θα ακολουθήσει αξιολόγηση των δεσμευτικών προσφορών και θα προκύψει ο προτιμητέος επενδυτής. Για την οριστικοποίηση των συμφωνιών με τον ανάδοχο, ίσως χρειαστεί έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο και επικύρωσή τους από το Κοινοβούλιο.
Με βάση τον αρχικό προγραμματισμό, η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών τοποθετείται χρονικά στο τρίτο τρίμηνο του 2021, ενώ βέβαιο θεωρείται ότι οι διαγωνισμοί θα ολοκληρωθούν μέσα στο τρέχον έτος.
Οι διαγωνισμοί αφορούν το 67% του μετοχικού κεφαλαίου σε Αλεξανδρούπολη και Ηγουμενίτσα και την υπο-παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, συντήρησης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης ενός σταθμού πολλαπλών χρήσεων σε τμήμα του λιμένα Φίλιππος Β΄ στην Καβάλα.
Για την Ηγουμενίτσα που θεωρείται κόμβος για τα πλοία τύπου ro pax, τα ξίφη τους διασταυρώνουν εννέα επενδυτές. Σημειώνεται ότι από το συγκεκριμένο λιμάνι περνάει όλη η επιβατική κίνηση της Αδριατικής, καθώς και τα φορτηγά και οχήματα, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι τρεις μαρίνες που διαχειρίζεται. Από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας, προ πανδημίας διακινούνταν 2,5 εκατ. επιβάτες καθώς και 250.000 φορτηγά. Κύριες συνδέσεις προς το εξωτερικό είναι τα ιταλικά λιμάνια, το Μπάρι, το Μπρίντιζι, η Ανκόνα, η Βενετία, η Τεργέστη και η Ραβένα. Αποτελεί επίσης αναγνωρισμένο κόμβο του Θαλάσσιου Διαδρόμου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Επιδίωξη δε, του ΤΑΙΠΕΔ αποτελεί η άμεση προκήρυξη των διαγωνισμών σε Ηράκλειο και Βόλο, εντός του Απριλίου, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει η Κέρκυρα με παραχώρηση της βάσης κρουαζιέρας. Για τα λιμάνια της Πάτρας, της Ελευσίνας, του Λαυρίου και της Ραφήνας, που αποτελούν Οργανισμούς Λιμένος, οι διαδικασίες θα έρθουν σε δεύτερο χρόνο. Ωστόσο, ενδιαφέρον υπάρχει και για δύο ακόμα λιμάνια, αυτό του Κατάκολου, για την κρουαζιέρα, αλλά και της Σούδας.
Ισχυρό ενδιαφέρον εκτιμάται ότι θα προσελκύσει το λιμάνι της Πάτρας αν προχωρήσει η σιδηροδρομική σύνδεση η οποία θα φέρει τους Κινέζους του Πειραιά είτε αυτόνομα είτε μέσω operator στους βασικούς διεκδικητές καθώς θα μπορεί να συνδέσει άμεσα τα δύο λιμάνια και να ανοίξει μια ακόμη πόρτα εξόδου προς τη Δυτική Ευρώπη αλλά και να αποσυμφορήσει το πρώτο λιμάνι της χώρας.
Το αουτσάιντερ των διαδικασιών φαίνεται ότι θα είναι η Ελευσίνα καθώς για τον λιμένα υπάρχει ήδη ενδιαφέρον από πολλούς ομίλου και μάλιστα όχι μόνο λιμενικούς αλλά και από την Βιομηχανία και την Ναυπηγική.
Όσον αφορά στο Βόλο έχει εκδηλωθεί αμερικανικό ενδιαφέρον όπως σε Αλεξανδρούπολη και Καβάλα, ενώ προσελκύει και άλλους επενδυτές, όπως το σχήμα της Goldair, καθώς αποτελεί εξαγωγικό κόμβο για την κεντρική Ελλάδα αλλά και σημείο εισαγωγής πρώτων υλών για βιομηχανίες της περιοχής.
Το λιμάνι του Βόλου εξυπηρετεί γενικό φορτίο, εμπορευματοκιβώτια, ακτοπλοΐα, αλλά κρουαζιέρα. Επίσης εισάγεται και σκραπ για να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη για χαλυβουργίες που λειτουργούν στην περιοχή. Είναι επίσης και το σημείο εξαγωγής μεταποιημένων προϊόντων χάλυβα και άλλων βιομηχανικών προϊόντων από μονάδες της Θεσσαλίας.