Η επανεκκίνηση των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου μετά το δίμηνο σχεδόν lockdown διαμορφώνει ένα νέο περιβάλλον προσδοκιών ενώ θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να λειτουργήσει θετικά στην αποκατάσταση τόσο του επενδυτικού όσο και του καταναλωτικού κλίματος. Πάρκα, παραλίες και καταστήματα ανοίγουν σε Ευρώπη και Αμερική, μεγάλες επιχειρήσεις επιστρέφουν σε πιο φυσιολογικούς ρυθμούς παραγωγής, ενώ ακόμη και η Ιταλία ετοιμάζεται για το restart της εστίασης.
Παρ' όλα αυτά, το "ξεκλείδωμα" της οικονομίας δεν συνοδεύεται από τυμπανοκρουσίες καθώς οι κίνδυνοι παραμένουν και οι αβεβαιότητες είναι πολλές. Πόσο αποτελεσματικά θα στηριχθούν στην πραγματικότητα οι επιχειρήσεις; Θα ανακόψουν την άνοδο της ανεργίας τα μέτρα κεντρικών τραπεζών και κυβερνήσεων;
Κανείς δεν μπορεί σήμερα να θεωρηθεί αξιόπιστος και να πει με ασφάλεια τι θα συμβεί τους επόμενους μήνες. Ούτε ο Τζερόμ Πάουελ της Fed, που κάνει λόγο για επιστροφή στα προ κορονοϊού επίπεδα μετά το 2021, ούτε η Societe Generale, η οποία «βλέπει» νέο sell-off στις αγορές.
Και αυτό γιατί όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία της επιδημίας και τον τρόπο με τον οποίο θα πάρει - αν πάρει - μπροστά η οικονομία καθώς και από τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Ο κίνδυνος νέου κύματος της επιδημίας, για τον οποίο προειδοποίησε και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αποτελεί τη βασική απειλή, ενώ ακόμη και στην περίπτωση που δεν υπάρξει νέο lockdown, η ανάκαμψη της οικονομίας ενδεχομένως αποδειχθεί βασανιστικά αργή, λόγω της φοβίας που κυριαρχεί.
Τι θα κάνουν οι καταναλωτές;
Σημαντικό ρόλο στην ανάκαμψη θα διαδραματίσει η συμπεριφορά των καταναλωτών. Είναι εύλογο να εμφανίζονται πολύ πιο διστακτικοί αφού τα εισοδήματά τους έχουν δεχθεί ισχυρό πλήγμα, η ανεργία έχει εκτιναχθεί και πολλά ακόμη πεδία, όπως αυτό του αθλητισμού, των ζωντανών εκδηλώσεων και της διασκέδασης, βρίσκονται στον αέρα.
Όπως αναφέρει σε χθεσινή της έκθεση η Oxford Economics, ο ρυθμός ανάκαμψης της οικονομίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον παράγοντα "φόβο", ο οποίος περιορίζει τις δαπάνες κατά την περίοδο επανεκκίνησης της οικονομίας στο 70% του φυσιολογικού επιπέδου κατανάλωσης. Ο οίκος εκτιμά ότι στο 100% θα φτάσουμε στο β' τρίμηνο του 2021, ήτοι σε ένα χρόνο από σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι μέσα στο 2021 θα επανέλθει η κατανάλωση στα προ κρίσης επίπεδα, όμως το 2020 είναι στην ουσία χαμένο έτος με πτώση άνω του 10% σε σύγκριση με το 2019.
Με βάση τον δείκτη Google mobility για τους κλάδους του λιανεμπορίου και της ψυχαγωγίας, η κίνηση στην Ελλάδα ανακάμπτει δυναμικά, όπως και στην Αυστρία, και μέσα σε λίγες ημέρες έχει φτάσει από το -80% στο -54%. Μένει βέβαια η ανάκαμψη της κίνησης να μεταφραστεί και σε ανάκαμψη του τζίρου των επιχειρήσεων. Στην Κορέα ο δείκτης έχει καταφέρει να «επιστρέψει» από το -40% στις αρχές Μαρτίου, ωστόσο σε χώρες όπως η Δανία το rebound είναι πιο ήπιο, ενώ στην Αργεντινή παραμένει στο -80%.
Πόσο αργή θα είναι η "επιστροφή";
Η απάντηση ίσως κρύβεται σε όσα αναφέρει σε σημείωμά του, ο επικεφαλής αναλυτής της Goldman Sachs για τις αμερικανικές μετοχές, Ντέιβιντ Κόστιν. Ο αμερικανός αναλυτής εκτιμά ότι είναι πιθανότερο να δούμε πτώση των αγορών το επόμενο διάστημα παρά άνοδο γιατί όλες οι καλές ειδήσεις έχουν ήδη προεξοφληθεί.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, αν τα περιθώρια ανόδου είναι 2%, τα περιθώρια πτώσης είναι 15%. Όμως ο Κόστιν λέει και κάτι ακόμη πιο σημαντικό. Ενώ διατηρεί την πρόβλεψη για τα κέρδη ανά μετοχή του S&P 500 στα 110 δολάρια, δηλαδή στο -33% από το 2019, αλλάζει τις προβλέψεις για τα επόμενα τρίμηνα.
Αναβαθμίζει την πρόβλεψη για το β' τρίμηνο, βλέποντας τα κέρδη ανά μετοχή να μειώνονται κατά 70% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2019, όταν η προηγούμενη πρόβλεψη ήταν για πτώση 123%. Αυτό είναι το θετικό των νέων προβλέψεων του Κόστιν. Το αρνητικό σκέλος είναι ότι υποβαθμίζει πολύ τις προβλέψεις για τα κέρδη ανά μετοχή του γ' και δ' τριμήνου σε σχέση με πέρσι. Για το γ' τρίμηνο προβλέπει πτώση κερδών 30%, έναντι 21% προηγουμένως, ενω η "βόμβα" του Κόστιν αφορά το δ' τρίμηνο, για το οποίο βλέπει πτώση κερδών ανά μετοχή της τάξης του 17% όταν στην προηγούμενη πρόβλεψη έκανε λόγο για άνοδο 27%. Αυτό σημαίνει ότι η επιστροφή θα είναι πολύ αργή και δεν θα ξεκινήσει μέσα στο 2020.
