Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Ιστορική ημέρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η σημερινή, καθώς αναμένεται να ανοίξει για πρώτη φορά μετά το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, γνωστό ως PSI, βιβλίο προσφορών για 10ετές ομόλογο του ελληνικού δημοσίου. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η έκδοση του ομολόγου αναφοράς για το κόστος δανεισμού της χώρας θα σηματοδοτούσε το πρώτο μεγάλο βήμα για την επιστροφή στην κανονικότητα.
Όμως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Αναμφίβολα, η συγκυρία είναι ιδανική από τη στιγμή που οι επενδυτές διεθνώς έχουν... ξεχάσει τις θεωρίες καταστροφής που αναπτύχθηκαν προς το τέλος του 2018 και ελπίζουν ότι μία συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας για το τέλος του εμπορικού πολέμου θα φέρει ευφορία και κέρδη στις αγορές. Η εν λόγω προσμονή είναι αυτή που βελτιώνει το κλίμα και κάνει τους επενδυτές να αγοράζουν με μανία ευρωπαϊκά ομόλογα υψηλότερου ρίσκου, παρά το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οικονομία επιβραδύνει επικίνδυνα και οι ευρωεκλογές βρίσκονται προ των πυλών. Έτσι, το κόστος δανεισμού της Ελλάδας υποχώρησε σε χαμηλό 13 ετών στο 3,60%, ενώ χθες έκλεισε στο 3,68%.
Στο μεταξύ, η απαραίτητη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης έξοδος στις αγορές δεν αποκλείεται να εξελιχθεί σε παγίδα, στην οποία αν... πέσει η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να υπάρξουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις για την οικονομία. Στον αντίποδα, αν ο Αλέξης Τσίπρας δεν σκεφτεί το πώς θα κάνει μεγαλύτερο κακό στους επόμενους αλλά εφαρμόσει λύσεις που θα βελτιώσουν τις προοπτικές των τραπεζών και γενικότερα της οικονομίας, τότε όλα θα είναι διαφορετικά. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να δούμε το ενδιαφέρον για ελληνικούς τίτλους (μετοχές, ομόλογα κλπ) και επενδύσεις στην Ελλάδα, να εκτινάσσεται σε επίπεδα που ίσως δεν έχουμε ξαναδεί.
Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, αναλυτές που εξειδικεύονται στην αγορά ομολόγων και βρέθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα για συναντήσεις με πολιτικούς παράγοντες της χώρας, εξηγούν ότι παρά τη μεγάλη πτώση των αποδόσεων, τα ανοιχτά μέτωπα για την Ελλάδα είναι πάρα πολλά και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να... πάρει αέρα από την έκδοση και να προχωρήσει σε προεκλογικές κινήσεις εντυπωσιασμού.
Με άλλα λόγια, η δοκιμαστική αυτή έξοδος θα πρέπει να συνοδευτεί από δημοσιονομική πειθαρχία και όχι από χαλαρότητα και προεκλογικά «δώρα». Οι ίδιοι επισημαίνουν το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση κινδυνεύει να μην πάρει τη δόση των 1 δισ. ευρώ, ενώ ακόμη και αν οι Θεσμοί τελικά δώσουν το πράσινο φως για την εκταμίευση, δεν θα έχουν υλοποιηθεί αρκετά – τουλάχιστον 5 – από τα 16 προαπαιτούμενα.
Χθες, το Χρηματιστήριο της Αθήνας… πάτησε φρένο αφού η μεγάλη άνοδος των τελευταίων εβδομάδων έδωσε μία πολύ καλή ευκαιρία για κατοχύρωση κερδών, στον απόηχο της διπλής αναβάθμισης από τον οίκο Moody' s. Από τα 119 εκατ. ευρώ της περασμένη Πέμπτης και τα 108 εκατ. ευρώ της Παρασκευής, ο τζίρος κατέρρευσε στα 43 εκατ. ευρώ, αφήνοντας σημαντικά περιθώρια αισιοδοξίας για τη συνέχεια. Χρηματιστές σημειώνουν ότι παρουσιάζεται μία εξαιρετική ευκαιρία για τη χώρα καθώς για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια το διεθνές περιβάλλον «συντονίζεται» με θετικές εξελίξεις για την Ελλάδα.
Επιπλέον, σε αντίθεση με το 2014, η κυβέρνηση που βρίσκεται… σε αναμονή έχει δεσμευτεί να εφαρμόσει αναπτυξιακές πολιτικές και να προσελκύσει άμεσες ξένες επενδύσεις συνεχίζοντας ταυτόχρονα τις μεταρρυθμίσεις. Κατά συνέπεια, ο πολιτικός κίνδυνος έχει μειωθεί αισθητά. Ο πρώτος παράγοντας που θα κρίνει την επόμενη ημέρα είναι η «συμπεριφορά» του Αλέξη Τσίπρα κατά την προεκλογική περίοδο και κυρίως το αν θα αντισταθεί στην ανάγκη εφαρμογής και άλλων ψηφοθηρικών πολιτικών και το αν θα αντιστρέψει μεταρρυθμίσεις. Ο δεύτερος παράγοντας – και πιο σημαντικός – είναι η δυναμική που θα έχει η επόμενη κυβέρνηση – η οποία θα αντικατοπτριστεί στη Βουλή. Διότι αν η επόμενη κυβέρνηση δεν κινδυνεύει από την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες επενδυτικής έκρηξης.
Παρ' όλα αυτά, οι ξένοι επενδυτές ρωτούν με νόημα: «Θα μπορέσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης να περάσει με την ίδια ευκολία όλα όσα πέρασε – χωρίς να υπάρξει η παραμικρή αντίσταση – ο Αλέξης Τσίπρας;» Οι ίδιοι επισημαίνουν ότι ο πρωθυπουργός είναι ο αγαπημένος των Θεσμών και ο επόμενος που θα κυβερνήσει θα πρέπει να δείξει από την πρώτη στιγμή που φέρνει αέρα ανάπτυξης στη χώρα μέσω επενδύσεων, κάτι που δεν κατάφερε ο κ. Τσίπρας.