Η Σαουδική Αραβία πατάει «γκάζι» στις εγχώριες επενδύσεις, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου μετασχηματισμού της οικονομίας της, ενθαρρύνοντας παράλληλα τη μεταφορά μεγαλύτερων κεφαλαίων στο εσωτερικό από τους ξένους επενδυτές που έρχονται στο βασίλειο.
Σύμφωνα με το CNBC, το Δημόσιο Ταμείο Επενδύσεων στης Σαουδικής Αραβίας (PIF), ύψους 925 δισεκατομμυρίων δολαρίων αυξήθηκε κατά 29% σε 2,87 τρισεκατομμύρια σαουδαραβικά ριάλ (765,2 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2023, όπως αποκάλυψε η ετήσια έκθεσή του που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, με τις εγχώριες επενδύσεις να έχουν πρωτεύοντα ρόλο.
Ειδικότερα, οι επενδύσεις του ταμείου σε εγχώριες υποδομές και στην ανάπτυξη ακινήτων αυξήθηκαν κατά 15% σε ετήσια βάση στα 233 δισ. ριάλ, ενώ οι ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 14% στα 586 δισ. ριάλ. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας εισήγαγε νόμους και μεταρρυθμίσεις για να διευκολύνει, ακόμη και να επιβάλει, τις επενδύσεις στη χώρα, καθώς αναπτύσσει το σχέδιο Vision 2030 για την ποικιλομορφία της πετρελαιοκεντρικής οικονομίας της.
«Η έκθεση του PIF σηματοδοτεί μια στροφή από τις εξωτερικά καθοδηγούμενες επενδύσεις προς μια [νέα] έμφαση στις εγχώριες ευκαιρίες», με τη Σαουδική Αραβία να απομακρύνεται πλέον από τη λογική της «οικονομικής δεξαμενής», δήλωσε στο CNBC ο Ταρίκ Σόλομον, ομότιμος πρόεδρος του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στη Σαουδική Αραβία.
«Σήμερα, η επιτυχία με το PIF εξαρτάται από συνεργασίες που βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και το μακροπρόθεσμο όραμα, όπου οι ενδιαφερόμενοι αναμένεται να συμβάλουν ουσιαστικά με κεφάλαια και όχι απλώς να επιδιώκουν κέρδη».
Ένα παράδειγμα είναι ο νόμος περί έδρας του βασιλείου, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2024 και απαιτεί από τις ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον Κόλπο να έχουν τα κεντρικά γραφεία τους στη Μέση Ανατολή στο Ριάντ, εάν επιθυμούν συμβάσεις με τη σαουδαραβική κυβέρνηση.
Παράλληλα, ο πρόσφατα επικαιροποιημένος επενδυτικός νόμος της Σαουδικής Αραβίας επιδιώκει επίσης να προσελκύσει περισσότερες ξένες επενδύσεις - και έχει θέσει ως υψηλό στόχο τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες άμεσες ξένες επενδύσεις μέχρι το 2030.
Επί του παρόντος, ο αριθμός αυτός ανέρχεται κατά μέσο όρο σε περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από τότε που ανακοινώθηκε το Vision 2030 το 2017, σύμφωνα με στοιχεία από το υπουργείο Επενδύσεων του βασιλείου. Απέχει δηλαδή ακόμη πολύ από τα 100 δισ. και αυτό προκαλεί ανησυχία σε ορισμένους παρατηρητές στον Κόλπο που πιστεύουν ότι μπορεί και να μην είναι ένας ρεαλιστικός στόχος.
«Ο νέος επενδυτικός νόμος είναι απολύτως κρίσιμος για τη διευκόλυνση περισσότερων ΑΞΕ, αλλά μένει να δούμε αν θα οδηγήσει στην τεράστια αύξηση και το απαιτούμενο μέγεθος κεφαλαίου», δήλωσε στο CNBC ένας χρηματοδότης με έδρα τον Κόλπο.
«Μένει να δούμε αν οι εγχώριες επενδύσεις του PIF θα αποδώσουν τις αναμενόμενες αποδόσεις, ειδικά σε μια περιοχή γεμάτη αστάθεια και προϋπολογισμούς εξαρτώμενους από το πετρέλαιο που αντιμετωπίζουν παρατεταμένες περιόδους χαμηλών τιμών πετρελαίου», δήλωσε από την πλευρά του ο Σόλομον.
Οι επενδυτές διαμαρτύρονται εδώ και καιρό ότι οι ασαφείς και συχνά ad-hoc κανόνες αποτρέπουν τη μεγαλύτερη εμπλοκή στη σαουδαραβική οικονομία. Ο νέος νόμος θα εξισώσει τα δικαιώματα και τα καθήκοντα των ξένων επενδυτών με εκείνα των πολιτών, θα εισαγάγει μια απλουστευμένη διαδικασία εγγραφής που θα αντικαταστήσει τις απαιτήσεις αδειών και θα διευκολύνει τη δικαστική διαδικασία, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τη σαουδαραβική κυβέρνηση.
