Τρία βασικά μηνύματα, ότι διευρύνεται ο πόλεμος κατά της φοροδιαφυγής, ότι είναι απατηλό να περιμένει κανείς νέες πομπώδεις παροχές καθώς η στήριξη των πολιτών θα είναι όσο αντέχει η τσέπη του προΰπολογισμού, αλλά και ότι το κόστος της κλιματικής κρίσης μπορεί να μεγαλώσει σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, έστειλε σήμερα ο Κωστής Χατζηδάκης.
«Δεν φέρνουμε λεφτά από το σπίτι μας, δεν μπορούμε να κάνουμε τους χουβαρντάδες με τα λεφτά των άλλων», είπε χαρακτηριστικά, απαντώντας στην κριτική που δέχεται η κυβέρνηση, εκ δεξιών και αριστερών της ότι το καλάθι των παροχών ήταν μικρό. Εξιδικεύοντας, τα μέτρα που ανακοίνωσε στην Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός, το επιτελείο του υπουργείου Οικονομικών έβγαλε μια σειρά από ειδήσεις.
- Τέλος στην επιδότηση στην αντλία. Το επίδομα αυτό που ίσχυσε πέρυσι, φέτος δεν θα επαναληφθεί, το μέτρο θεωρείται εξαιρετικά υψηλό. Σε όλη την Ευρώπη υπάρχει κατεύθυνση από τις Βρυξέλλες για έναν σταδιακό περιορισμό επιδομάτων. Το ίδιο πλέον ισχύει και στην Ελλάδα.
- Το φετινό επίδομα θέρμανσης για το πετρέλαιο, το οποίο αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στα 1,5 ευρώ το λίτρο, θα είναι 350 ευρώ, αλλά το συνολικό του κόστος θα είναι χαμηλότερο του περυσινού. Υπολογίζεται σε 237 εκατ έναντι 280 εκατ πέρυσι. Και αυτό, καθώς καταργείται η διπλή επιδότηση για όσους δικαιούχους καταναλώσουν για πρώτη φορά φέτος πετρέλαιο ή υγραέριο ή άλλες μορφές καυσίμων, πλην φυσικού αερίου, ενώ στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα τίθεται πέραν του εισοδήματος και όριο τζίρου (80.000 ευρώ ετησίως). Διευρύνεται πάντως η περίμετρος. Ναι μεν το εισοδηματικό όριο παραμένει το ίδιο για τον άγαμο (16.000 ευρώ) και τον έγγαμο (24.000 ευρώ), αλλά αυξάνεται για τις οικογένειες με παιδιά από 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο, σε 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο. Ωστόσο, δεν ισχύει η διπλή επιδότηση για όσους δικαιούχους καταναλώσουν για πρώτη φορά φέτος πετρέλαιο ή υγραέριο ή άλλες μορφές καυσίμων, πλην φυσικού αερίου, ενώ στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα τίθεται πέραν του εισοδήματος και όριο τζίρου (80.000 ευρώ ετησίως). Το κόστος υπολογίζεται σε 237 εκατ. ευρώ (έναντι 280 εκατ. ευρώ)
- Το κόστος μόνο για τις αποζημιώσεις από τις φυσικές καταστροφές εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ ευρώ. Ακόμη δεν υπάρχουν ακριβέστερες εκτιμήσεις, παρά μόνο προβολές.
- Από το 2024 καθίσταται υποχρεωτική η ιδιωτική ασφάλιση για 16.000 μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 2 εκατ. ευρώ. Η ασφάλιση θα πρέπει να καλύπτει πλημμύρα, σεισμό και πυρκαγιά και να αφορά το κτίριο, τα μηχανήματα, τον εξοπλισμό και τα αποθέματα. Από 1/1/2024 οι ανωτέρω επιχειρήσεις δεν θα αποζημιώνονται από την κρατική αρωγή, παρά μόνο από ιδιωτικές εταιρείες.
- Τέρμα τα μετρητά στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Στοιχεία του υπ. Οικονομικών, μιλούν επί 300.000 περίπου μεταβιβάσεων, επί εν μέρει με μετρητά είχαμε 41.741 συναλλαγές, αξίας κοντά στα 3 δσ. Δεν μπαίνει τέλος σα χρήματα κάτω από το τραπέζι.
- Πολλαπλές αλλαγές στην βραχυχρόνια μίσθωση. Ο ΦΠΑ θα επιβάλλεται σε όλες τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ενώ αν κάποιος έχει εσοδήματα από τρία ακίνητα και πάνω, θα πρέπει να κάνει έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σε όλες τις μισθώσεις επιβάλλεται στο εξής και το τέλος φυσικών καταστροφών.
Καθολική διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές μέσα στους πρώτους μήνες του 2024, εφαρμογή ηλεκτρονικών τιμολογίων παντού από το νέο έτος, αλλά και υποχρεωτική αγορά ακινήτων μόνο μέσω τραπέζης, είναι μεταξύ άλλων τα βασικά όπλα στον πόλεμο κατά της φοροδιαφυγής.
Τι αλλάζει στις αγορές ακινήτων
Ενας μαραθώνιος, όχι μόνο για επιπλέον έσοδα αλλά για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, όπως είπε ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος έχει ανάγει το θέμα σε «προσωπικό στοίχημα», με υποχρεωτικά ηλεκτρονικά τιμολόγια, υποχρεωτικό ψηφιακό δελτίο αποστολής, αναγνώριση δαπανών μόνο εφόσον δηλώνονται στο myData, και ένα πλέγμα συνολικά δέκα μέτρων, μεταξύ των οποίων και το τελος στην χρήση μετρητών για τις αγορές ακινήτων.
Από το 2021 και μετά, οπότε και άνοιξε η πλατφόρμα myProperty, 42.613 μεταβιβάσεις έχουν γίνει μόνο με μετρητά, (462 εκατ ευρώ) και 41.741 εν μέρει με μετρητά. Συνοπτικά, μια στις τέσσερις μεταβιβάσεις, δηλαδή το 24,9%, γίνονται με μετρητά εξ ολοκλήρυ ή εν μέρει.
Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, ώστε να γίνει πι δύσκολη η χρήση μαύρου χρήματος, όπως είπε ο υφυπουργός Οικονομικών Χάρη Θεοχάρης. η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
Τέσσερις αλλαγές στις μισθώσεις Airbinb
Στο μέτωπο της βραχυχρόνιας μίσθωση ειδικότερα, το οικονομικό επτελείο, επιμένει ότι δεν θίγονται οι πολλές χιλιάδες μικροί και μεσαίοι ιδιοκτήτες, παρά ότι το μέτρο της επιβολής ΦΠΑ για τρία ακίνητα και πάνω, στοχεύει στα ακριβά ακίνητα στις πολλές ακριβές περιοχές.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρείχε ο κ. Θεοχάρης, σήμερα οι ενεργές βραχυχρόνιες μισθώσεις, με αρθμό μητρώου, ανέρχονται σε 170.000. Σε νομικά πρόσωπα ανήκουν τα 27.000, στα φυσικά πρόσωπα περίπου τα 140.00. Εξ αυτών, η επιβολή ΦΠΑ στα εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση, εφόσον αφορούν τρία ακίνητα και πάνω, εντοπίζεται σε 30.300 ακίνητα. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται 7.400 φυσικά πρόσωπα, τα οποία και θα υπαχθούν από το 2024 σε καθεστώς ΦΠΑ. «Έχουμε και κάποιον με 82 ακίνητα», ανέφερε ο κ. Χατζηδάκης. Αλλά οι παρεμβάσεις δεν αφορούν μόνο στην επιβολή ΦΠΑ, καθώς έρχονται και νέες αλλαγές.
1. Τροποποίηση ορισμού της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης: Βραχυχρόνια μίσθωση θα ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
2. Δημιουργείται νέος Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) ειδικά για Βραχυχρόνια Μίσθωση. Όλα τα νομικά πρόσωπα και τα φυσικά που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα υποχρεούνται σε έναρξη ή προσθήκη δραστηριότητας με βάση τον νέο ΚΑΔ.
3. Υποχρέωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας για φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα προς εκμίσθωση/υπεκμίσθωση για σκοπούς βραχυχρόνιας μίσθωσης. Με την συγκεκριμένη παρέμβαση οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση (ή υπεκμίσθωση) τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, θα καθίστανται επιχειρήσεις (ατομική ή νομικό πρόσωπο) και θα υποχρεούνται σε έναρξη όπως υποχρεούνται ήδη τα νομικά πρόσωπα που ασκούν την συγκεκριμένη δραστηριότητα, (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).
4. Επιβολή ΦΠΑ, Τέλους Παρεπιδημούντων και τέλους αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που αντικαθιστά το φόρο διαμονής: Για τους εκμισθωτές/ υπεκμισθωτές νομικά πρόσωπα/ατομικές επιχειρήσεις με ΚΑΔ βραχυχρόνιας μίσθωσης: α) το εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων θα υπόκειται σε ΦΠΑ, β) θα υπόκεινται σε τέλος Παρεπιδημούντων και γ) θα υπόκεινται σε τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που αντικαθιστά το φόρο διαμονής.
5. Το νέο τέλος. Επισημαίνεται ότι το νέο τέλος που αντικαθιστά το φόρο διαμονής, θα ισχύει και για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις των εκμισθωτών/υπεκμισθωτών φυσικών προσώπων (ιδιωτών) με ένα ή δύο ακίνητα. (περισσότερες πληροφορίες για το τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στο τέλος του σημειώματος, στην ενότητα για τις φυσικές καταστροφές).
Αναλυτικά τα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
1. Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024 (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). Έτσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ.
2. Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο! Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.
3. Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.
4. Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.
5. Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
Σημειώνεται ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY (Μάρτιος 2021) έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462.493.710,3 €. Έχουν καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2.980.580.395.13€ (το ποσό είναι το συνολικό για τις δηλώσεις αυτές, διότι δεν καταχωρείται διακριτά το ποσό που καταβάλλεται με μετρητά).
Συνολικά οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά αποτελούν το 24,9 % του συνόλου των μεταβιβάσεων (μία στις τέσσερις).
6. Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
7. Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.
8. Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.
9. Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας.
