Του Γιώργου Φιντικάκη
Καλά φαίνεται ότι είναι τα νέα για τα έσοδα της ΔΕΗ από τη σημερινή δεύτερη δημοπρασία υποχρεωτικής πώλησης ρεύματος, καθώς ο σκληρός ανταγωνισμός και τα συνεχή “χτυπήματα” της τιμής, την ανέβασαν μέχρι τα 41,4 τη μεγαβατώρα.
Οι δημοπρασίες είναι το μνημονιακό εργαλείο που έχουν συμφωνήσει κυβέρνηση και δανειστές, μέσω του οποίου η ΔΕΗ πουλά στους ανταγωνιστές της (ιδιώτες προμηθευτές) αλλά και στις βιομηχανίες, ποσότητες από τη λιγνιτική ενέργεια που παράγουν τα εργοστάσιά της σε χαμηλή τιμή, με απώτερο σκοπό να μειωθεί το μερίδιο της στην λιανική από 89% σήμερα σε 49% το 2020.
Το μήνυμα αυτής της δεύτερης εν εξελίξει δημοπρασίας είναι ότι διαμορφώνεται ένα σκηνικό εντελώς διαφορετικό από εκείνο της πρώτης του περασμένου Οκτωβρίου. Τότε, οι συμμετέχοντες ιδιώτες προμηθευτές και βιομηχανίες είχαν κινηθεί πολύ συντηρητικά, με συνέπεια τόσο οι τιμές, όσο και τα τελικά έσοδα για την ΔΕΗ να παραμείνουν χαμηλά, με την επιχείρηση να καταγγέλλει ότι υπέστη μεγάλη ζημιά.
Σε εκείνη την πρώτη δημοπρασία, έντεκα συνολικά εταιρεία είχαν συνολικά αγοράσει 460MW/h σε τιμές που κινήθηκαν ανάμεσα στα 37,37 ευρώ/MWh, όσο δηλαδή και η τιμή εκκίνησης, μέχρι και τα 37,5 ευρώ/MWh.
Αντίθετα σε αυτή τη δεύτερη δημοπρασία, η προς πώληση ποσότητα ήταν αισθητά χαμηλότερη, δηλαδή μόλις 145 MW/h, τα «χτυπήματα» έφτασαν τα 2.200 διαμορφώνοντας μια τιμή που ξεπέρασε τα 41 ευρώ, δείγμα πολύ ισχυρότερου ανταγωνισμού απ' ότι τον Οκτώβριο.
Ο λόγος που εξηγεί αυτό το “κονταροχτύπημα” στις τιμές σχετίζεται καταρχήν με τη μικρή προς διάθεση ποσότητα. Τα 145 MW/h είναι τρεις φορές μικρότερη ποσότητα από τα 460 MW/h της πρώτης δημοπρασίας, και δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες τις αγοράς. Ένας δεύτερος λόγος που πιέζει ανοδικά τις τιμές, και άρα ευνοεί την ΔΕΗ αφού θα βάλει αναλογικά πιο ικανοποιητικά έσοδα στο ταμείο της, σχετίζεται με την ανοδική τάση που ακολουθούν συνολικά οι τιμές στην χονδρεμπορική αγορά (Οριακή Τιμή Συστήματος). Αυτό βέβαια ευνοεί μόνο όσους θέλουν να εξάγουν το ρεύμα που αγοράζουν μέσω των δημοπρασιών και όχι να διευρύνουν το χαρτοφυλάκιό τους στην ελληνική αγορά. Και αυτό γιατί όσο ψηλά διαμορφώνονται οι τιμές τόσο εξαλείφονται τα περιθώρια ανταγωνισμού στα τιμολόγια.
Αλλά υπάρχει και ένας τρίτος παράγοντας που εξηγεί το ενδιαφέρον προμηθευτών και βιομηχανιών. Σε ένα περιβάλλον τόσο ρευστό όσο το σημερινό στην ενεργειακή αγορά, πόσο μάλλον όταν οι προβλέψεις μιλούν για άνοδο της τιμής χονδρικής, οι δημοπρασίες υποχρεωτικής πώλησης ρεύματος παρέχουν ένα είδος δικλείδας στους παίκτες. Σύμφωνα πάντα με αυτή την ερμηνεία, η δεύτερη δημοπρασία θα λειτουργήσει περισσότερο ως διασφάλιση των παικτών της αγοράς, παρά θα έχει ως αποτέλεσμα θεαματικές μεταβολές στα μερίδια λιανικής.
