Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Τα πάνω κάτω στις τράπεζες φέρνει ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της ΕΚΤ, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες, η αξιολόγηση των στόχων για τα «κόκκινα» δάνεια θα είναι εξαιρετικά αυστηρή σε σημείο που να απειλεί με... ποινή απόλυσης τις μη «συνεργάσιμες» διοικήσεις. Διότι, στην περίπτωση που μία τράπεζα εμφανίζει αποκλίσεις στις τριμηνιαίες «εξετάσεις» και δεν προχωρά στις απαραίτητες... διορθώσεις, η εποπτική αρχή θα ζητάει την αντικατάσταση διοικητικών στελεχών.
Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον για την επόμενη τριετία, οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών όχι μόνο θα κρίνονται σε μόνιμη βάση – κάτι που συμβαίνει και σήμερα μέσα από άλλες διαδικασίες – αλλά παράλληλα θα... κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα σε ότι αφορά την πορεία των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs).
Με αυτόν τον τρόπο στον SSM θέλουν να διασφαλίσουν αφενός ότι οι διοικήσεις των τραπεζών θα έχουν κίνητρο να επιταχύνουν τη διαχείριση των επισφαλών απαιτήσεων και αφετέρου ότι θα ξεπεραστούν τα όποια «εμπόδια» μπλόκαραν μέχρι σήμερα την ομαλή εξέλιξη της διαδικασίας.
Σημειώνεται ότι οι διαπραγματεύσεις για την ολοκλήρωση του πλαισίου διαχείρισης των επιχειρηματικών δανείων ολοκληρώνονται και πλέον απομένει η νομοθετική ρύθμιση για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, την εξαίρεση των στελεχών από ποινικές ευθύνες και την αποβολή των διοικήσεων των επιχειρήσεων όταν αυτές κρίνονται «μη συνεργάσιμες».
Σε αυτό το πλαίσιο, ηχηρή ήταν για μία ακόμη φορά η παρέμβαση του προέδρου της Eurobank, Νίκου Καραμούζη, ο οποίος μέσω του λογαριασμού του στο twitter, δήλωσε ότι «αν στο κόστος διάσωσης των επιχειρήσεών τους δεν συμμετέχουν/συνεργάζονται οι μέτοχοί τους, οι πιστωτές πρέπει να αποκτούν τον έλεγχο/διοίκηση». Επιπλέον, ο κ. Καραμούζης χαρακτήρισε πρόκληση το γεγονός ότι εύποροι μέτοχοι επιρρίπτουν σε τρίτους τα βάρη εξυγίανσης των εταιρειών, υπονομεύοντας έτσι την αναδιάρθρωσή τους.
Παράγοντες της αγοράς, σχολιάζουν ότι η παρέμβαση Καραμούζη έχει συγκεκριμένους αποδέκτες και δείχνει ότι μέσα στο επόμενο διάστημα και αφού περάσει το σχέδιο νόμου για τη διαχείριση των επιχειρηματικών οφειλών, οι τράπεζες θα κινηθούν πολύ πιο επιθετικά. Πληροφορίες, επίσης, αναφέρουν ότι το ΔΝΤ έχει απευθύνει αυστηρή προειδοποίηση προς τις τράπεζες να τελειώνουν με θέματα πλειστηριασμών, με στόχο τον εντοπισμό και τη συμμόρφωση των «στρατηγικών κακοπληρωτών».
Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Eurobank απηύθυνε έκκληση στις αρχές του μήνα για αλλαγή στρατηγικής στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, καθώς οι μέχρι στιγμής προσπάθειες δεν έχουν οδηγήσει στην αντιστροφή του φαινομένου. Τόνισε δε, ότι οι τράπεζες θα πρέπει να εξετάσουν τη δημιουργία μίας κοινής bad bank σε συνεργασία με το ΤΧΣ και ιδιώτες επενδυτές, ειδικά για τα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια.
Μάλιστα, ο κ. Καραμούζης είπε ότι η πρόκληση για τις τράπεζες είναι η ισχυρή αποφασιστικότητα των στελεχών να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά το σημαντικό απόθεμα προβλέψεων και ενέχυρων για την εξυγίανση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Αυτή την αποφασιστικότητα θα ελέγχει τακτικά ο SSM μέσω των στόχων και θα προχωρά αρχικά σε συστάσεις και εν συνεχεία σε πιο δραστικά μέτρα.
Στόχοι και ποινές
Μέσα στις επόμενες ημέρες οι τράπεζες θα οριστικοποιήσουν τους στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων μέχρι το τέλος του 2019. Στον οδικό χάρτη που θα εγκρίνει ο SSM θα περιγράφονται λεπτομερώς οι πρακτικές που θα υιοθετηθούν (διαγραφές, αναδιαρθρώσεις, πωλήσεις) με συνολικό στόχο τον περιορισμό των NPEs κατά 41-43 δισ. ευρώ.
Η πρόοδος των τραπεζών θα εξετάζεται σε τριμηνιαία βάση, όμως όπως δήλωσαν τα αρμόδια στελέχη της ΕΚΤ στην τηλεδιάσκεψη για τα «κόκκινα» δάνεια, στην περίπτωση που παρατηρούνται αποκλίσεις δεν θα υπάρχουν «άμεσες εποπτικές επιπτώσεις». Δηλαδή οι τράπεζες δεν θα κινδυνεύουν με κυρώσεις αλλά θα γίνονται συστάσεις για την βελτίωση της λειτουργίας τους. Αν οι αποκλίσεις συνεχίζονται και οι διοικήσεις δεν συμμορφώνονται τότε θα εξετάζεται ακόμη και το ενδεχόμενο αντικατάστασης των αρμόδιων στελεχών.
Ειδικά για τις ελληνικές τράπεζες που εμφανίζουν από τα υψηλότερα ποσοστά «κόκκινων» δανείων στην Ευρώπη, οι έλεγχοι θα είναι εξαιρετικά αυστηροί και ο βαθμός «ιδιοκτησίας» του σχεδίου των NPEs περιορισμένος. Προς αυτή την κατεύθυνση εκτιμάται ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι ιδιαίτερα καθοριστικοί καθώς θα τεθούν σε λειτουργία οι πρώτες πλατφόρμες διαχείρισης δανείων που έχουν ιδρύσει οι τράπεζες σε συνεργασία με ξένα funds.
Τα αποτελέσματα που θα φέρουν οι εν λόγω πλατφόρμες θα αποτελέσουν πρόκριμα και για ευρύτερες πωλήσεις δανείων. Με άλλα λόγια, η διαχείριση των απαιτήσεων από πλατφόρμες όπως η Manco των Alpha Bank, Eurobank, KKR και EBRD, αναμένεται να έχει περισσότερο δοκιμαστικό χαρακτήρα, από τη στιγμή που θα διαμορφωθεί πλήρως το πλαίσιο με τις απαραίτητες νομοθετικές παρεμβάσεις.
