Του Γιώργου Φιντικάκη
Αν αναδεικνύουν κάτι οι επιτυχίες των Κυπρίων με τις ανακαλύψεις φυσικού αερίου είναι την επί τετραετία ανεπάρκεια της Ελλάδος να εκχωρήσει προς εκμετάλλευση τις περιοχές νοτίως της Κρήτης.
Παρ'' όλα αυτά, ο Γιώργος Σταθάκης έσπευσε χθες να δηλώσει δημόσια σε ενεργειακό συνέδριο πως του προκαλεί έκπληξη η κριτική, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Δέχομαι να γίνει σύγκριση με οποιαδήποτε αντίστοιχη διαδικασία στη Μεσόγειο», προκαλώντας ειρωνικά μειδιάματα στο ακροατήριο, ανάμεσα στο οποίο άνθρωποι της πετρελαϊκής βιομηχανίας.
Ας δούμε λοιπόν πόσο χρόνο παίρνουν οι αντίστοιχες διαδικασίες στην Κύπρο συγκριτικά με την Ελλάδα.
Το κυπριακό «οικόπεδο 10» στο οποίο εντοπίστηκε το κοίτασμα Γλαύκος, προκηρύχθηκε από τη κυβέρνηση Αναστασιάδη τον Μάρτιο του 2016. Tο αίτημα για παραχώρηση της περιοχής υποβλήθηκε από το σχήμα Exxon Mobil - Qatar Petroleum το Νοέμβριο του 2016, η κοινοπραξία αναδείχθηκε νικητής το Δεκέμβριο του 2016, και οι υπογραφές έπεσαν τον Απρίλιο του 2017. Δηλαδή 5 μήνες μετά από την προσφορά της Exxon, το «τεμάχιο 10» είχε περάσει στα χέρια της, προκειμένου να ξεκινήσει τις έρευνες που οδήγησαν στη γνωστή ανακάλυψη του Γλαύκος…
Τα ίδια ακριβώς χρονοδιαγράμματα ισχύσαν και για το «οικόπεδο 6», όπως και για το «8». Οι προσφορές της κοινοπραξίας Eni-Total (6) και της Total (8) υποβλήθηκαν το Νοέμβριο του 2016, και οι συμβάσεις υπεγράφησαν τον Απρίλιο 2017.
Η βραδυπορούσα Ελλάδα
Αντίθετα στην Ελλάδα οι καθυστερήσεις είναι πολύ μεγάλες, σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που παρέθεσε χθες ο ίδιος ο κ. Σταθάκης διαψεύδοντας τους δικούς του ισχυρισμούς: Το αίτημα για παραχώρηση των περιοχών στις θάλασσες της Κρήτης υπεβλήθη από το σχήμα Exxon Mobil-Total-ΕΛΠΕ τον Ιούνιο του 2017, ενώ η μονογραφή των συμβάσεων έγινε ένα χρόνο μετά, δηλαδή το Σεπτέμβριο του 2018. Ακολούθησε η Περιβαλλοντική Μελέτη η οποία, όπως σημείωσε ο υπουργός, θα πρέπει, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση για 3 μήνες προκειμένου να εκφράσουν τις απόψεις τους όλες οι πλευρές. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2018.
Τώρα βρισκόμαστε στη διαδικασία έγκρισης των συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο που εκτιμάται, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του υπουργού, ότι θα διαρκέσει 2 μήνες και τελευταία πράξη θα είναι κατάθεσή τους στη Βουλή για κύρωση. Άρα, τα οικόπεδα θα έχουν παραχωρηθεί στις εταιρείες κάπου γύρω στο Μάιο-Ιούνιο του 2019 ή 2 χρόνια μετά από τότε που υπέβαλαν προσφορά.
Γ. Μανιάτης: Παράλληλες οι διαδικασίες όχι σειριακές
Πέντε μήνες λοιπόν οι Κύπριοι, δυο χρόνια εμείς. Τα πάντα εξακολουθούν και γίνονται με μια σειριακή λειτουργία των διαδικασιών και όχι παράλληλη, όπως ανέφερε χθες ο Γ. Μανιάτης. Σχολιάζοντας τις ελληνικές καθυστερήσεις, ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ και πρώην υπ. Ενέργειας έφερε ως παράδειγμα τις περίφημες Περιβαλλοντικές μελέτες, λέγοντας ότι «δεν χρειάζεται να ολοκληρωθεί η μονογραφή των συμβάσεων και μετά να ανατεθούν οι μελέτες, πρέπει να τρέχουν παράλληλες διαδικασίες, για να μειώσουμε το χρόνο, όπως το κατάφερε π.χ. η Αίγυπτος στο κοίτασμα Zohr, όπου μέσα σε 2,5 χρόνια ολοκληρώθηκε η διαδικασία και ταυτόχρονα κατασκευάστηκε ο αγωγός φυσικού αερίου που μεταφέρει 5 δισ. κ.μ. από το κοίτασμα στην Αίγυπτο».
Η ολιγωρία μάλιστα γίνεται ακόμη πιο εξόφθαλμη αν σκεφτεί κανείς ότι τα θαλάσσια οικόπεδα της Κρήτης τα είχαν ζητήσει οι ExxonMobil - Total - ΕΛΠΕ, δεν παραχωρήθηκαν δηλαδή κατόπιν κάποιου γύρου παραχωρήσεων, που απαιτεί περισσότερη προετοιμασία και χρόνο, όπως συνέβη στην Κύπρο. Οι τρεις εταιρείες είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Κρήτη τον Ιούνιο του 2017, κατόπιν του οποίου, προκηρύχθηκε τον Δεκέμβριο του 2017 διεθνής διαγωνισμός, τον οποίο και κέρδισε η συγκεκριμένη κοινοπραξία.
Την αποκάλυψη του αιτήματος των Exxon Mobil-Total-ΕΛΠΕ για παραχώρηση των δύο οικοπέδων στην Κρήτη, είχε κάνει τον Ιούνιο του 2017 μιλώντας σε συνέδριο, o ίδιος ο κ. Σταθάκης εξαγγέλλοντας τότε, τη βελτίωση των διαδικασιών, αφενός ενσωματώνοντας τις καλύτερες πρακτικές της Νορβηγίας, της Κύπρου και του Ισραήλ, αφετέρου τη μείωση του χρόνου κατά το διάστημα που μεσολαβεί από την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος μέχρι την υπογραφή των συμβάσεων. Τα τελευταία περιστατικά δείχνουν προφανώς ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν συνέβη.