Το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής (ΠΟΠ) που εφαρμόζεται από το 2010 βελτίωσε σημαντικά τις ανισορροπίες στο δημοσιονομικό τομέα και στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών της χώρας, αλλά με μεγάλο κόστος για την εξέλιξη του ΑΕΠ, για τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες του πληθυσμού, αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν για τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα το 2016.
Όπως επισημαίνει η έκθεση, η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε σωρευτικά περισσότερο από 25% μετρούμενη σε σταθερές τιμές του ΑΕΠ από το 2008 έως το 2015, γεγονός που επέτεινε τη δυναμική του χρέους και συνέβαλε στην ανατροφοδότηση της κρίσης.
Παράλληλα τονίζεται ότι η πορεία των δημοσιονομικών στόχων είναι σύμφωνη με τους αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, καθώς αυτή ανακάμπτει από τη βαθύτερη ύφεσή της στα χρονικά της ελληνικής οικονομικής ιστορίας.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα θα στοχεύσει σε μεσοπρόθεσμο πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ. Οι στόχοι αυτοί θα επιτευχθούν μέσω του συνδυασμού εμπροσθοβαρών δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, ενός φιλόδοξου προγράμματος για την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, καθώς και της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων προς τόνωση της ανάπτυξης - ενώ παράλληλα θα εξασφαλίζεται επαρκής προστασία των ευπαθών ομάδων.
Η ελληνική οικονομία, επισημαίνει η Κομισιόν, φαίνεται να έχει προσαρμοστεί στις συνθήκες που έχουν επιβληθεί κυρίως από την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων και να έχει επανακτήσει μεγάλο μέρος της χαμένης εμπιστοσύνης προς την οικονομία. Αυτή η ομαλοποίηση καθώς και η σχετική σταθερότητα, όπως δείχνουν και οι διαθέσιμοι δείκτες οικονομικής συγκυρίας, επιτρέπουν αισιοδοξία χωρίς επανάπαυση δεδομένου ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι σημαντικές προκλήσεις που κρατούν την οικονομία σε μία εύθραυστη ισορροπία.
Στο σημείο αυτό επισημαίνεται επίσης ότι το 2015 χαρακτηρίζεται και από τη λεγόμενη προσφυγική κρίση, η οποία «θα επιφέρει ένα επιπλέον υψηλό δημοσιονομικό κόστος σε δαπάνες υποδοχής και προσωρινής εγκατάστασης.»
Κατά την Κομισιόν, οι διαρθρωτικές αλλαγές αποτελούν το κύριο μοχλό ενίσχυσης του δυνητικού προϊόντος, της αύξησης της παραγωγικότητας και της μείωσης της ανεργίας.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές προσδιορίζονται συγκεκριμένα ως οι αλλαγές στις αγορές εργασίας και προϊόντων, οι πολιτικές για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς και οι αλλαγές στα εθνικά συστήματα συνταξιοδότησης και περίθαλψης.
Παράλληλα, τονίζεται ότι ρόλος των διαρθρωτικών αλλαγών είναι θεμελιώδης για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, για την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων και για την ενίσχυση της εξωστρέφειας της οικονομίας.
Αναφορικά με το χρέος, η έκθεση της Κομισιόν σημειώνει ότι η βιωσιμότητά του παραμένει ένα σημαντικό εμπόδιο για τη μεγέθυνση της οικονομίας.
Επιπλέον, η Ευρ. Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ, διενήργησε ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους για την Ελλάδα, συμπεραίνοντας ότι η βιωσιμότητα του χρέους μπορεί να επιτευχθεί με την εφαρμογή ενός αξιόπιστου προγράμματος διαρθρωτικών αλλαγών και επιπλέον μέτρα για το χρέος.
Τα επιπλέον μέτρα για το χρέος θα ληφθούν υπό την προϋπόθεση της πλήρους εφαρμογής των συμφωνηθέντων μέτρων του προγράμματος χρηματοδοτικής διευκόλυνσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και θα συζητηθούν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος, τους πρώτους μήνες του 2016.
Συμπερασματικά, η έκθεση της Κομισιόν καταλήγει ότι για να ενισχυθεί η πορεία της χώρας προς την οικονομική ανάπτυξη και την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους, είναι απαραίτητη η εφαρμογή του προγράμματος ανασυγκρότησης που έχει συμφωνηθεί, το οποίο θα οδηγήσει στην επανένταξη των ελληνικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις (με αποτέλεσμα οι ελληνικές τράπεζες να μπορούν να χρησιμοποιούν τις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης), καθιστώντας δυνατή τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και θα οδηγήσει στην απόφαση για τη λήψη μέτρων, από την πλευρά των εταίρων της Ζώνης του Ευρώ, που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του χρέους.
Η έκθεση της Κομισιόν για το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων 2016
