Της Μαρίας Ακριβού
Σε ελεύθερη πτώση βρίσκεται η τουρκική λίρα, δημιουργώντας έντονους τριγμούς στην οικονομία της γειτονικής χώρας, η οποία μπορεί μεν να παρουσιάζεται ως ισχυρή από την κυβέρνηση, στην πραγματικότητα όμως βασίζεται σε πήλινα πόδια.
Πέρυσι τέτοιο καιρό ένα ευρώ ισοδυναμούσε με 3,95 τουρκικές λίρες και ένα δολάριο με 3,5 τουρκικές λίρες. Σήμερα η ισοτιμία διαμορφώνεται σε ένα προς 5,27 και 4,47 αντίστοιχα, προκαλώντας τεράστια «χασούρα» στους Τούρκους επιχειρηματίες.
Ωστόσο, η κρίση εξ ορισμού είναι ένα νόμισμα με δύο όψεις, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν κάποιοι που πλήττονται δραματικά, κυρίως επιχειρήσεις που βασίζονται σε εισαγωγές, αλλά και κάποιοι που επωφελούνται, εφόσον έχουν το περιθώριο να αναπροσαρμόσουν τη στρατηγική τους την τελευταία στιγμή. Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται οι ξενοδόχοι, οι οποίοι είδαν την «κατρακύλα» της λίρας ως ευκαιρία για να προσελκύσουν τουρίστες της τελευταίας στιγμής.
Σύμφωνα δε με δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου, σε ορισμένες ιστοσελίδες κράτησης τουριστικών καταλυμάτων μπορεί κανείς να βρει δωμάτια σε πανσιόν από πέντε ευρώ τη βραδιά τον Ιούλιο, αλλά και να διαμείνει σε πεντάστερα ξενοδοχεία με κόστος που ξεκινά από 69 ευρώ! Αυτό εγείρει ερωτήματα αναφορικά με το πώς η χώρα μας θα μπορέσει να κερδίσει μερίδιο αγοράς, όταν το τουριστικό της προϊόν, έπειτα από ένα δυνατό «χτύπημα» που δέχτηκε τα προηγούμενα χρόνια, κατάφερε να ξεπεράσει τον σκόπελο και πλέον κινείται ανοδικά τόσο σε επίπεδο εισροών όσο και σε επίπεδο τιμών.
Για τουρίστες της τελευταίας στιγμής που δεν αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά τα έσοδα της φετινής τουριστικής σεζόν κάνει λόγο ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Ρέτσος, τονίζοντας πως πρόκειται για λύση πρόσκαιρου και όχι μακροπρόθεσμου χαρακτήρα.
Όπως εξηγεί στον «Φ», σίγουρα η τιμή επηρεάζει την κρίση ενός ταξιδιώτη όταν είναι δελεαστική, όμως το πραγματικό μέγεθος της τουριστικής ροής της εκάστοτε χώρας καθορίζεται από τις συμφωνίες των tour operators με τους ντόπιους ξενοδόχους, οι οποίες έχουν κλειστεί πολλούς μήνες πριν.
«Οι προγραμματισμοί για τη φετινή τουριστική σεζόν έχουν γίνει, γι' αυτό και δεν πιστεύουμε ότι θα μας δημιουργηθεί κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, εκτός κι αν η λίρα συνεχίζει να υποτιμάται για μεγάλο χρονικό διάστημα» επισημαίνει ο κ. Ρέτσος.
Υπενθυμίζει δε ότι ο μεγαλύτερος εχθρός του ελληνικού τουρισμού είναι το κράτος, που συνεχίζει να φορολογεί τον κλάδο κατά 7-8 μονάδες υψηλότερα από ό,τι ισχύει στις υπόλοιπες χώρες. Σε δεύτερη ανάγνωση, αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν είναι μόνο τα μικρά περιθώρια κέρδους που καρπώνονται οι επαγγελματίες του κλάδου, αλλά και η αδυναμία επίδειξης γρήγορων αντανακλαστικών μπροστά στους ανταγωνιστές που ασκούν επιθετική τιμολογιακή πολιτική.
Την αυξημένη ζήτηση προς τη γειτονική χώρα επιβεβαιώνει ο πρόεδρος του ταξιδιωτικού πρακτορείου Diplomat Travel, Γιώργος Καραβατάκης, κάνοντας λόγο για έναν προορισμό με μειωμένες τιμές, πολύ καλή ποιότητα σε υποδομές και φαγητό, που προσελκύει αρκετούς Έλληνες ταξιδιώτες.
«Οι κρατήσεις για Τουρκία σε σχέση με πέρυσι έχουν ανέβει κατά 30%. Αν εξαιρέσουμε το περιστατικό με τους Έλληνες στρατιωτικούς, ένας σημαντικός αριθμός Ελλήνων επιλέγει το Μπόντρουμ και τη Μικρά Ασία για τις διακοπές του, καθώς θεωρεί ότι οι τιμές στις Κυκλάδες είναι πολύ υψηλές για το πορτοφόλι του, συν του ότι είναι ακόμα έντονο το πρόβλημα με το μεταναστευτικό».
Εκτιμά ότι η Τουρκία θα συνεχίσει και τα επόμενα χρόνια την ίδια τιμολογιακή πολιτική, κίνηση που θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στον ελληνικό τουρισμό. «Γιατί ο τουρίστας να μην επισκεφτεί την Τουρκία, όταν ακόμα και σε περίοδο υψηλής ζήτησης μπορεί να βρει 4στερο ξενοδοχείο με πρωινό και κόστος που δεν ξεπερνά τα 40 ευρώ;» διερωτάται ο κ. Καραβατάκης.
Στο ίδιο μήκος και οι δηλώσεις του Αλέξανδρου Αγγελόπουλου, αντιπροέδρου του Ομίλου Aldemar Resorts, ο οποίος τονίζει πως η σεζόν ξεκίνησε μουδιασμένα, με τη φτηνή τουρκική λίρα να έχει ήδη επηρεάσει τις κρατήσεις. Ο γνωστός επιχειρηματίας υπογραμμίζει πως σε περίοδο μειοδοσίας τιμών, αναζήτησης εμπειριών - αυθεντικότητας και ανελαστικότητας του ελληνικού τουριστικού πακέτου, είναι αυτονόητη τόσο η πτώση που παρατηρείται όσο και αυτή που έρχεται. Αναμένει πως το 2019 θα είναι μια δύσκολη χρονιά, ενώ έρχεται σε ρήξη με τις προβλέψεις και τα αισιόδοξα σενάρια του ΣΕΤΕ.
Αποκαλύπτει πως οι περισσότεροι tour operators ζητούν μηδενικές αυξήσεις τιμών και μειώσεις συμβολαίου σε όγκο δωματίων και επισημαίνει πως όσοι Έλληνες ξενοδόχοι διαθέτουν 5άστερα ξενοδοχεία αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως, ανεξάρτητα από την πορεία της οικονομίας, οι Τούρκοι έχουν ρίξει ειδικό βάρος στον τουρισμό, βελτιώνοντας τις υποδομές και την παροχή υπηρεσιών, δημιουργώντας στη συνείδηση των τουριστών έναν value for money προορισμό.
Ενδεικτικό είναι πως από το 1990 ο αριθμός των ξένων που επισκέπτονται την Τουρκία αυξήθηκε κατά 34,8%, εκτοξεύοντας τα έσοδά του κατά 31,3%, στα 4,425 δισ. δολάρια!