Tου Γιώργου Φιντικάκη
Κίνδυνο να βρεθούν αντιμέτωποι με δυσάρεστες εκπλήξεις διατρέχουν οι επενδυτές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κατά την υποβολή προσφορών για τους τρεις νέους μειοδοτικούς διαγωνισμούς για αιολικά και φωτοβολταϊκά που διεξάγει η ΡΑΕ τη Δευτέρα.
Στην ουσία πρόκειται για την πρεμιέρα του νέου μοντέλου που καθιερώνεται στην αγορά των ΑΠΕ, το οποίο και αλλάζει τα μέχρι σήμερα δεδομένα, αντικαθιστώντας το σύστημα των εγγυημένων τιμών που ίσχυε μέχρι πρότινος, με αυτό των μειοδοτικών προσφορών.
Εκείνο ωστόσο που ενέχει κινδύνους, είναι ότι το νέο μοντέλο συμπεριλαμβάνει σημαντικά πρόσθετα κόστη και χρεώσεις στη λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες, που επηρεάζουν αρνητικά το τελικό οικονομικό του αποτέλεσμα. Και όπως επισημαίνουν, άνθρωποι με γνώση του αντικειμένου, αν αυτά τα κόστη δεν ληφθούν υπ' όψιν στην προσφορά που θα κάνει ένας επενδυτής στο διαγωνισμό, τότε μπορεί εύκολα να παγιδευτεί σε μια τεχνητά χαμηλή τιμή προσφοράς.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ναι μεν ο επενδυτής θα κερδίσει το διαγωνισμό, δηλαδή το έργο του θα εγκριθεί, ωστόσο στην ουσία θα «φορτωθεί» για μια 20ετία με μια πολύ υψηλή τιμή πώλησης της παραγόμενης ενέργειας, καθιστώντας το έργο του οικονομικά μη βιώσιμο. Και μπορεί σε πρώτη φάση να καταφέρει να δεσμεύσει ηλεκτρικό χώρο, ωστόσο όταν θα συνειδητοποιήσει ότι λόγω των επιπλέον χρεώσεων, εξανεμίζονται τα περιθώρια κέρδους που είχε υπολογίσει, τότε θα είναι πλέον αργά, αφού θα έχει τινάξει το όλο εγχείρημα.
Τα κόστη αυτά δεν είναι αμελητέα. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, ειδικά στην περίπτωση των αιολικών, οι επιπλέον αυτές χρεώσεις στη λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, που δεν υπήρχαν στο παλαιό καθεστώς, είναι πολλά, και ισούνται με:
- 3% επί των εσόδων του έργου, ως αντισταθμιστικά Δήμων και Δημοτών.
- 1,3%-2% επί των εσόδων του έργου, ως κόστος διακοψιμότητας (το λεγόμενο «Μεταβατικό Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού»).
- 0,17 - 0,35 ευρώ /MWh ως χρέωση Λειτουργίας ΔΑΠΕΕΠ (δηλαδή του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης).
- 4 - 8,5 ευρώ /MWh, ως κόστος εκπροσώπησης και αποκλίσεων μέσω ΦΟΣΕΤΕΚ (Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης Τελευταίου Καταφυγίου) ή ΦΟΣΕ (Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης) που αναμένεται να προσφέρουν τις πιο συμφέρουσες τιμές για τους παραγωγούς.
- Σημειωτέον ότι το ποσό της ενίσχυσης υπολογίζεται μηνιαίως για το σύνολο των έργων της κάθε τεχνολογίας ΑΠΕ βάσει της Ειδικής Τιμής Αγοράς ΕΤΑ. Αυτή η διακύμανση σε ετήσια βάση μπορεί να φτάσει και 0,4 ευρώ/MWh χαμηλότερα σε σχέση με την λεγόμενη «τιμή Αναφοράς Χ», για την τεχνολογία των Αιολικών Πάρκων όπως έχουν δείξει σχετικές προσομοιώσεις.
Εφόσον όλες οι παραπάνω χρεώσεις υπολογιστούν στην ανώτατη τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας, δηλαδή στα 90 ευρώ /MWh για τα αιολικά, τότε αθροίζεται ένα διόλου ευκαταφρόνητο κόστος, μεταξύ 8 και 13,8 ευρώ /MWh. Ένα κόστος που μπορεί να φτάσει ακόμη και πάνω από το 15% μιας προσφοράς.
Άνθρωποι με γνώση του αντικειμένου, επισημαίνουν ότι πρόκειται για σημαντικές πρόσθετες χρεώσεις, που επηρεάζουν αισθητά τα τελικά έσοδα των παραγωγών, και οι οποίες πρέπει οπωσδήποτε να ληφθούν υπ' όψη στις προσφορές τους.
Διαφορετικά μπορούν να κρύβουν δυσάρεστες και μακροχρόνια αρνητικές εκπλήξεις για τους «επιτυχόντες» στους επερχόμενους διαγωνισμούς με βάση το νέο μοντέλο.
Σύμφωνα με αυτό, κάθε έργο που θα επιλεγεί στον αντίστοιχο διαγωνισμό, έχοντας δώσει ως προσφορά μια τιμή «Χ», θα αποζημιώνεται μόνο εν μέρει από την ημερήσια αγορά ενέργειας. Την αποζημίωσή του ο κάθε επενδυτής, θα τη συμπληρώνει κάθε μήνα με το ποσό της επανομαζόμενης «δημόσιας λειτουργικής ενίσχυσης», μέχρι να φθάσει την παραπάνω τιμή «Χ» που έδωσε στο διαγωνισμό.
