Οι επιτυχίες των τελευταίων ημερών στο «μέτωπο» της οικονομίας (αναβάθμιση και εξασφάλιση της επενδυτικής βαθμίδας, συμφωνία της Alpha με την Unicredit κλπ) δεν «περνάνε» εύκολα στην κοινωνία η οποία αυτή τη στιγμή βλέπει μπροστά της μόνο τον φουσκωμένο λογαριασμό του supermarket αλλά και τον κίνδυνο ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή να εκτοξεύσει το κόστος της θέρμανσης, της μετακίνησης και της ηλεκτροδότησης.
Με δεδομένο ότι τα «λουριά» της δημοσιονομικής πολιτικής είναι σφικτά -και θα σφίξουν ακόμη περισσότερο από το νέο έτος- η κυβέρνηση μέσω τριών εμπλεκόμενων υπουργείων (Περιβάλλοντος, Ανάπτυξης και Οικονομίας) ξεδιπλώνει τις αμέσως επόμενες ημέρες ένα σχέδιο για να περάσει το μήνυμα ότι υπάρχει «απάντηση» στο πρόβλημα της ακρίβειας.
Οι βασικές πτυχές του προγράμματος;
- Διαβουλεύσεις με μεγάλες εμπορικές και παραγωγικές επιχειρήσεις ώστε να καταρτιστεί κατάλογος τουλάχιστον 500 προϊόντων στα οποία θα καταγραφούν ορατές μειώσεις τιμών. Η μείωση της τιμής είναι αυτή που θα ρίξει τον πληθωρισμό των τροφίμων ταχύτερα και όχι η διατήρηση των σημερινών υψηλών επιπέδων.
- Μέτρα για την προστασία από τη νέα αύξηση των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος. Από τον Αύγουστο του 2022 μέχρι σήμερα, οι λογαριασμοί του ρεύματος παρέμειναν σταθεροί ή μειώθηκαν σε όλα τα νοικοκυριά αφενός γιατί βοήθησε το διεθνές περιβάλλον και η αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου, αφετέρου διότι υπήρχαν οι οριζόντιες επιδοτήσεις του μηχανισμού. Από την 1/1/2024, ο μηχανισμός επιδότησης δεν θα υπάρχει ενώ ουδείς μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι η πορεία της χρηματιστηριακής τιμής του ρεύματος. Τα νοικοκυριά, θα πρέπει να λάβουν μια απόφαση: ή το κυμαινόμενο τιμολόγιο που σημαίνει έκθεση στο ρίσκο των μεγάλων μεταβολών, ή το σταθερό το οποίο όμως θα «κλειδώσει» την τιμή του ρεύματος σε υψηλά επίπεδα (άνω των 16 λεπτών ανά κιλοβατώρα με τα σημερινά δεδομένα). Για το ρεύμα, υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο σενάρια στο τραπέζι: το πρώτο, να δοθεί επίδομα θέρμανσης και για όσους χρησιμοποιούν ρεύμα για τη θέρμανση. Και το δεύτερο, να επεκταθεί το κοινωνικό τιμολόγιο ώστε να καλυφθεί μεγαλύτερος αριθμός ευάλωτων νοικοκυριών.
- Να αξιοποιηθεί ο όποιος διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος προκύψει εντός του 2023 ώστε να υπάρξουν έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις των ευάλωτων. Επανέρχεται στο προσκήνιο το σενάριο επέκτασης του market pass για το δίμηνο Νοεμβρίου -Δεκεμβρίου και μάλιστα, αναζωπυρώθηκε ακόμη περισσότερο μετά την χθεσινή απόφαση να παραταθεί η ισχύς των ψηφιακών καρτών μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2024. Το δεύτερο συναφές σενάριο έχει να κάνει με την καταβολή επιταγής ακρίβειας σε ευάλωτους.
Το σκεπτικό είναι αυτό το σχέδιο να ξεδιπλωθεί γρήγορα και να αποδώσει μέχρι το τέλος του χρόνου. Από τις αρχές του νέου έτους, θα αρχίσουν να περνούν στην αγορά οι μόνιμες αυξήσεις στο εισόδημα οι οποίες εκτιμάται ότι θα δώσουν μια σημαντική ανάσα καθώς θα αφορούν σε περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια νοικοκυριά (συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους από Ιανουάριο και μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό από τον Απρίλιο).
