"Αν η Αθήνα δεν μπορεί να μειώσει συντάξεις, ας βρει ισοδύναμα μέτρα", είπε προ ημερών ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Κάποιοι ερμήνευσαν τη δήλωση του Γερμανού ΥΠΟΙΚ- γνωστού για την εμμονή του με το νέο Ταμείο για τη Δημόσια Περιουσία- ως υπενθύμιση προς την Αθήνα να μην παρεκκλίνει της συμφωνίας του Αυγούστου για τις ιδιωτικοποιήσεις.
Πολύ πιθανόν ο Σόιμπλε να εννοούσε και αυτό. Ένα πάντως είναι σίγουρο, ότι ο βαθμός πολιτικής δυσκολίας για τη κυβέρνηση θα ανέβει στις αποκρατικοποιήσεις. Διότι 9 προγραμμάτιζε, 23 τελικά της βγαίνουν.
Σαν άλλη Λερναία Ύδρα για το ΣΥΡΙΖΑ και τα αριστερά του αντανακλαστικά, οι αποκρατικοποιήσεις που θα κληθούν να κάνουν τα κυβερνητικά στελέχη θα είναι πολύ περισσότερες απ' όσες ισχυρίζονται. Για την ακρίβεια, θα είναι η πλειονότητα όσων οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας είχαν ψηφίσει τον περασμένο Αύγουστο. Δηλαδή οι 23 που περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Αξιοποίησης (Asset Development Plan) το οποίο συνόδευε ως παράρτημα το Μνημόνιο.
Αυτό διαμηνύουν καλά πληροφορημένες πηγές των δανειστών καταρρίπτοντας τους ισχυρισμούς κορυφαίων υπουργών πως το ΤΑΙΠΕΔ θα ολοκληρώσει τις εννέα αποκρατικοποιήσεις που τρέχουν, και αμέσως μετά ο ρόλος του στο πλαίσιο του νέου "Ταμείου Πλούτου", θα υποβαθμιστεί, με τελικό σκοπό μέσα στο 2017 να κλείσει.
Λάθος, λένε οι συνομιλητές μας. Δεν προκύπτει από πουθενά πως το ΤΑΙΠΕΔ θα υποβαθμιστεί. Ούτε προκύπτει ότι θα μεταφέρει στη νέα θυγατρική για τις ΔΕΚΟ που συστήνεται στο πλαίσιο του νέου υπερ Ταμείου, όλες τις συμμετοχές που κατέχει σήμερα σε στρατηγικού χαρακτήρα κοινωφελείς επιχειρήσεις, προκειμένου αυτές να παραμείνουν εκεί για χρόνια και κάποια στιγμή στο μέλλον να αξιοποιηθούν.
Το αντίθετο θα συμβεί, εξηγούν οι ίδιες καλά ενημερωμένες πηγές. Πλην κάποιων εξαιρέσεων που θα μεταφερθούν στη νέα θυγατρική ΔΕΚΟ, όπως της ΕΥΔΑΠ όπου η ιδιωτικοποίησή της έχει προσκρούσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, της ΕΥΑΘ, και των ΕΛΤΑ για τα οποία δεν υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον, οι υπόλοιπες ΔΕΚΟ θα παραμείνουν στη κυριότητα του ΤΑΙΠΕΔ. Τέτοιες θα είναι μάλλον η ΔΕΗ (17%), η ΔΕΠΑ (65%), τα ΕΛΠΕ (35%), κ.ά.
Άρα; Άρα, δεν είναι καθόλου απίθανο από το 2017 και μετά, το ΤΑΙΠΕΔ να αρχίσει να τρέχει τις διαδικασίες για την πώληση του 17% της ΔΕΗ.
Σε μια τέτοια περίπτωση, γεννάται εύλογα το εξής ερώτημα. Είναι ποτέ δυνατόν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να δεχτεί τη πώληση ενεργειακής ΔΕΚΟ, και ειδικά της ΔΕΗ που θεωρείται για τη Κουμουνδούρου κάτι σαν την "ιερή αγελάδα" του κράτους; Στο παραπάνω ερώτημα κάποιοι απαντούν επίσης με ερώτημα. Και εάν ισχύει ότι όσο περισσότερα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις μαζέψει η κυβέρνηση, τόσο περισσότερες συντάξεις θα καταφέρει να γλιτώσει;
Υπ' αυτό το πρίσμα, ποιες θα είναι οι κοινωφελείς επιχειρήσεις με τις οποίες θα προικιστεί η νέα θυγατρική για τις ΔΕΚΟ, προκειμένου να αξιοποιηθούν σε βάθος χρόνου; Άλλες απ' αυτές που κατέχει σήμερα το ΤΑΙΠΕΔ, απαντούν οι συνομιλητές μας. Θα μπορούσαν για παράδειγμα να είναι εταιρείες σαν την Αττικό Μετρό, το Κτηματολόγιο, τις Κεντρικές Αγορές Αθηνών και Θεσσαλονίκης, κ.ά.
Όπως και να έχει, οι δανειστές είναι σαφείς. Ναι μεν το ΤΑΙΠΕΔ θα αποτελέσει θυγατρική του νέου υπερ Ταμείου, αλλά ο ρόλος του θα αναβαθμιστεί, καθώς θα αποτελέσει τον εκτελεστικό φορέα της δεύτερης γενιάς των ελληνικών αποκρατικοποιήσεων. Θα συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά υπό την ομπρέλα του νέου φορέα, και μέχρι να ολοκληρώσει τους στόχους του, δηλαδή να συγκεντρώσει έσοδα 6 δισ. ευρώ (σσ: έως σήμερα δεν έχει μαζέψει πάνω από 3 δισ). Αν δεν προλάβει να υλοποιήσει τους συγκεκριμένους στόχους, τότε η ζωή του θα παραταθεί πέραν της 1ης Ιουλίου του 2017, οπότε και εκπνέει η εξαετής διάρκεια λειτουργίας του με βάση τον ιδρυτικό νόμο του 2011. Άλλωστε ο ίδιος νόμος, προβλέπει το δικαίωμα παράτασης με απόφαση του εκάστοτε υπουργού Οικονομικών.
Επικοινωνιακή διαχείριση ή παζάρι
Είναι προφανές πως Μαξίμου και δανειστές, παρ' ότι φέρονται να έχουν συμφωνήσει στη βασική αρχιτεκτονική δομή του νέου Ταμείου, "διαβάζουν" ακόμη διαφορετικά ένα πολύ κρίσιμο σημείο. Ποια θα είναι ακριβώς η "προίκα" του, ποια περιουσιακά στοιχεία θα ιδιωτικοποιηθούν σε άμεσο χρόνο και ποια στο απώτερο μέλλον.
Εκτός και αν όλα αυτά είναι απλά θέμα επικοινωνιακής διαχείρισης. Εκτός δηλαδή κι αν η πλευρά Τσακαλώτου που χειρίζεται τα του νέου Ταμείου γνωρίζει τα παραπάνω, και για ευνόητους λόγους τα αποσιωπεί, προκειμένου να μη ξεσηκώσει νέες αντιδράσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ και στις τάξεις των συνδικαλιστών. Ίσως πάλι ένα πολιτικό παζάρι γύρω από την "προίκα" του νέου φορέα να βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, που μένει να δούμε που θα καταλήξει.
Από εκεί και πέρα η πρεμούρα της κυβέρνησης, να συρρικνώσει το ΤΑΙΠΕΔ, είναι ευκολονόητη. Ποτέ δεν συμβιβάσθηκε με το ρόλο του, το θεωρούσε πάντα ένα μνημονιακό "μαγαζί" που λειτουργεί ανεξέλεγκτα, και έψαχνε πάντα την ευκαιρία να το μποϊκοτάρει.
Όταν όμως το ΤΑΙΠΕΔ ενσωματωθεί κάτω από την ομπρέλα του νέου Ταμείου, δεν θα μπορεί πλέον να το ελέγχει. Διότι τα νήματα στο νέο Ταμείο θα τα κινούν οι δανειστές, τις ισορροπίες θα τις διαμορφώσουν οι θεσμοί και το Εποπτικό Συμβούλιο (Supervisory Board), που θα έχει την υψηλή εποπτεία στη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας. Ο φορέας αυτός θα απαρτίζεται από πέντε μέλη, εκ των οποίων τα τρία θα διορίζονται από την ελληνική κυβέρνηση και τα δύο - μεταξύ των οποίων και ο Πρόεδρος - από τους θεσμούς.
Σύμφωνοι, η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι αποφάσεις για το τι θα ιδιωτικοποιηθεί και πότε, δεν θα λαμβάνονται μονομερώς, παρά με ενισχυμένη πλειοψηφία, με την έγκριση δηλαδή των τεσσάρων από τα πέντε μέλη του. Λέει επίσης ότι το Εποπτικό Συμβούλιο απλώς θα εποπτεύει, ενώ τη χοντρή δουλειά, δηλαδή τις εκτελεστικές αποφάσεις θα τις παίρνει ένα Διοικητικό Συμβούλιο, που θα βρίσκεται ακριβώς από κάτω του. Η δε, στελέχωση αυτού του Δ.Σ. θα είναι κοινής αποδοχής, άρα σύμφωνα με την ίδια πάντα κυβερνητική συλλογιστική, και το μάνατζμεντ θα είναι ελληνικό.
Όμως η ύπαρξη και μόνο ενός οργάνου σε ρόλο γενικού επόπτη για την αξιοποίηση της διαχείρισης της περιουσίας του Δημοσίου, δίνει ενισχυμένο ρόλο στους δανειστές. Για όλους αυτούς τους λόγους, η κυβέρνηση θα επιθυμούσε το ΤΑΙΠΕΔ να ολοκληρώσει τις εννέα αποκρατικοποιήσεις, και μετά σταδιακά να κλείσει. Οι θεσμοί όμως έχουν άλλα σχέδια.
Γ.Φ.
