Στην μάχη για την προσέλκυση πελατών αλλά και εισροή κεφαλαίων στα ταμεία τους έχουν μπει πλέον οι λιανεμπορικές επιχειρήσεις, μετά και την σημερινή πρεμιέρα των εμπορικών κέντρων, επιστρατεύοντας όλα τους τα όπλα.
Το στοίχημα είναι τεράστιο. Μέσα σε ελάχιστες ημέρες οι επιχειρήσεις καλούνται να καλύψουν ένα μεγάλο μέρος από τα 1,5 δισ ευρώ τζίρου που έκαναν τον Πάσχα σε προ Covid εποχές. Ο επόμενος γρίφος: Κατά πόσο οι καταναλωτές που είναι οικονομικά πιεσμένοι, θα προχωρήσουν φέτος το Πάσχα σε αγορές. Ποιες επιχειρήσεις έχουν το «πλεονέκτημα»;
Απαντήσεις προς το παρόν δεν υπάρχουν. Οι πολλές ταχύτητες με τις οποίες ξεκίνησε να λειτουργεί προ ημερών το λιανεμπόριο μετά από δύο και πλέον μήνες όπου ήταν κλειστό, οι προσδοκίες για την πασχαλινή αγορά που αποτελεί περίπου το 30% του ετήσιου τζίρου, αλλά και η μεγάλη ανάγκη των καταναλωτών να βρεθούν πάλι σε καταστήματα και να ψωνίζουν «φυσικά» και όχι μέσω e-shop, δίνουν τον τόνο στην αγορά.
Με τον πασχαλινό τζίρο, να φθάνει σε προ Covid εποχές κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ, το διακύβευμα είναι μεγάλο για το ποσοστό από το παραπάνω ποσό που θα μπορέσουν να καλύψουν οι επιχειρήσεις σε τόσο μικρό διάστημα.
Σημειώνεται ότι μέσα στο 2020 το λιανεμπόριο είχε απώλειες περίπου 4,5 δισ. ευρώ, ενώ από τηνα ρχή του έτους μέχρι και σήμερα, οπότε και τα που τα καταστήματα έχουν λειτουργήσει κανονικά ελάχιστες μέρες, έχουν χαθεί ήδη περίπου 614 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καθώς και τα σχεδόν 4,5 δισ. του τζίρου των χειμερινών εκπτώσεων.
Ο επόμενος γρίφος, όπως τονίζουν πηγές της αγοράς, είναι κατά πόσο οι καταναλωτές που είναι οικονομικά πιεσμένοι λόγω πανδημίας, ενώ μετά το Πάσχα έχουν να αντιμετωπίσουν και αρκετές υποχρεώσεις, θα προχωρήσουν σε αγορές ώστε να μπει στα ταμεία ένα σημαντικό μέρος του πασχαλινού τζίρου των προ covid εποχών.
Με δεδομένο ότι οι λιανέμποροι, από την μακρά περίοδο με τα ρολά κατεβασμένα τουλάχιστον στα προϊόντα ένδυσης και υπόδησης έχουν ξεμείνει από ρευστότητα, θα επιδιώξουν να γεμίσουν τα ταμεία σε σύντομο χρονικό διάστημα με όπλο τις προσφορές ώστε να κερδίσουν και αυτό το στοίχημα.
Ένδυση, υπόδηση, πασχαλινά παιχνίδια, λαμπάδες και καθετί πασχαλινό έχουν την τιμητική τους αυτή την περίοδο με τον μεγάλο παίκτη αυτής της αγοράς να είναι παραδοσιακά οι αλυσίδες παιχνιδιών οι οποίες αυτή την περίοδο εκτιμάται ότι τζιράρουν 250-300 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο καθώς οι αλυσίδες έχουν αλλάξει το μείγμα των προϊόντων που διακινούν, μεγάλο κομμάτι του τζίρου αναμένεται να προέλθει και από διακοσμητικά είδη, είδη δώρων και είδη σπιτιού, προϊόντα που σχεδόν όλες , άλλες σε μικρότερο και άλλες σε μεγαλύτερο βαθμό, διαθέτουν.
Μόνο που φέτος η χρονιά φαίνεται πως είναι διαφορετική καθώς στους «κερδισμένους» από την εφαρμογή την μεθόδου click inside στην αγορά, συγκαταλέγονται τα μικρά και συνοικιακά καταστήματα παιχνιδιών, αφού ενόψει Πάσχα, καταφέρνουν να αποσπάσουν μερίδιο από τον τζίρο που τις προηγούμενες χρονιές, συγκέντρωναν οι «μεγάλοι» του κλάδου.
Οι μικρότερες επιχειρήσεις έχουν το «πλεονέκτημα» της ευκολότερης διαχείρισης του αριθμού των πελατών που υποδέχονται στα καταστήματα, με αποτέλεσμα η εικόνα της πασχαλινής αγορά να αλλάζει εξαιτίας των συνθηκών.
Ειδικά σε περιοχές εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, λόγω του περιορισμού των διαδημοτικών μετακινήσεων, τα μικρά καταστήματα δουλεύουν ασυνήθιστα καλά και πωλούν λαμπάδες, πασχαλινά και παιχνίδια τα οποία τις προηγούμενες χρονιές, με την αγορά σε κανονική λειτουργία, οι καταναλωτές αγόραζαν από μεγάλα καταστήματα που βρίσκονταν σε κοντινές περιοχές.
Για τις μεγάλες αλυσίδες, η κατάσταση είναι διαφορετική, καθώς ο αριθμός των πελάτων που δέχονται είναι σαφώς μεγαλύτερος και δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για ευελιξία στα ραντεβού. Η αλυσίδα Jumbo για παράδειγμα, εφαρμόζει το click away με τον περιορισμό ότι η παραγγελία που γίνεται είναι άνω των 20 ευρώ ενώ για τις αγορές με είσοδο στο κατάστημα, το ραντεβού ισχύει μόνο για ένα άτομο και διαρκεί μόλις μισή ώρα.
Η παραδοχή για την καλύτερη εικόνα που παρουσιάζουν τα μικρά συνοικιακά καταστήματα δεν αφορά όμως μόνο την αγορά παιχνιδιών αλλά και όλα όσα εμπορεύονται ρούχα και παπούτσια, ενώ αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζεται και στα βιβλιοπωλεία.
Τα εμπορικά κέντρα
Την ίδια ώρα ο μεγάλος ασθενής του εμπορίου που άργησε να πάρει πράσινο φως ανοίγει πύλες με τα εμπορικά κέντρα να λειτουργούν με ραντεβού και τις μεθόδους click away και click inside όπως και το υπόλοιπο λιανεμπόριο, αποστολή sms στο 13032 και χρονικό περιορισμό 3 ωρών.
O μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός εντός των καταστημάτων είναι ένας πελάτης για κάθε 25 τ.μ. με μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό πελατών εντός των κοινόχρηστων χώρων των εμπορικών κέντρων (malls), εκπτωτικών χωριών: ένας πελάτης για κάθε 10 τ.μ. επιφάνειας κυρίως χώρου.
Πιο συγκεκριμένα, τα malls και τα εκπτωτικά χωριά λειτουργούν με click inside και click away σε όλη τη χώρα ενώ με την click inside θα μπορεί να δουλεύει το λιανεμπόριο στις περιφερειακές ενότητες Θεσσαλονίκης και Κοζάνης.
Κοινή ευχή των εμπόρων πάντως, μικρών και μεγάλων, είναι να μην υπάρξει πισωγύρισμα και αναγκαστούν να ξανακλείσουν καθώς ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν καταστροφικό για πολλές επιχειρήσεις, ακόμη και αν αυτό συμβεί μετά την εορταστική περίοδο.
Ήδη χάθηκαν περί τα 10 δισ. ευρώ από το λιανεμπόριο μέσα στο 2020 και πλέον η επιστροφή σε μία “βελτιωμένη κανονικότητα” αποτελεί μονόδρομο για την οικονομία. Σύμφωνα εξάλλου και με πρόσφατη έρευνα του ΙΟΒΕ, σημαντικό ποσοστό των εμπορικών επιχειρήσεων εκτιμά ότι θα απαιτηθούν έως και 3 έτη για την επιστροφή στην κανονικότητα (38% των ερωτηθέντων), ενώ το 53% του δείγματος εκτιμά ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον 2 έτη.
Παράλληλα σύμφωνα με τα ευρήματα της Ετήσιας Έκθεσης Ελληνικού Εμπορίου 2020 της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, οι έμποροι βλέπουν «μακριά» την επιστροφή στην προ Covid εποχή καθώς μία στις τέσσερις επιχειρήσεις (ποσοστό 23%) θεωρεί πως θα απαιτηθεί 1 έτος, το 38% 2 με 3 χρόνια, ενώ το 15% πιστεύει πως θα απαιτηθούν περισσότερα από 3 έτη.
Σύμφωνα με την έκθεση 8 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις (ποσοστό 78%) εμφάνισαν μείωση του κύκλου εργασιών το πρώτο εξάμηνο του 2020 σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2019, ενώ ποσοστό 15% εμφάνισε στασιμότητα
Τέλος, σχεδόν 9 στις 10 επιχειρήσεις (88%) θεωρούν ότι η πανδημία θα επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο εργασιών τους με το 56% των επιχειρηματιών να θεωρεί πως η πτώση του τζίρου θα ξεπεράσει το 40%. Ο κύκλος εργασιών στο σύνολο του εμπορίου υποχώρησε το 2020 κατά 8,2%, όταν στο σύνολο της οικονομίας η πτώση ήταν ισχυρότερη (13,5%).
