Του Γιώργου Φιντικάκη
Ένα έτοιμο μαγαζί που μπορεί να πρωταγωνιστήσει στη νέα μεγάλη «μπίζνα» για την Ελλάδα που λέγεται φυσικό αέριο, βλέπουν στη ΔΕΠΑ, οι σημερινοί και αυριανοί της μνηστήρες.
Και αυτός είναι ο λόγος που μέσα σε δύο ημέρες, και μόλις έγινε γνωστό από τον υπ. Ενέργειας, Γ.Σταθάκη, το μοντέλο αποκρατικοποίησης της εταιρείας, δημοσιοποίησαν την πρόθεσή τους να διεκδικήσουν το εμπορικό της κομμάτι, δύο μεγάλοι παίκτες της εγχώριας αγοράς : Η Μυτιληναίος και τα ΕΛΠΕ, που ούτως ή άλλως κατέχουν το 35% της ΔΕΠΑ.
Βλέπουν αμφότεροι, όπως και άλλοι που ακόμη δεν έχουν κάνει γνωστές τις διαθέσεις τους, μια έτοιμη εταιρεία, με εμπειρία, πελάτες, και συμφωνίες με το εξωτερικό. Κυρίως όμως βλέπουν μια επιχείρηση, που μετά και την σχεδόν κλεισμένη εξαγορά του μεριδίου 49% της ολλανδικής Shell στην ΕΠΑ Αττικής, θα κατέχει το 100% της εταιρείας που μονοπωλούσε μέχρι πρότινος την λιανική αγορά αερίου στο Λεκανοπέδιο.
Σε αυτή την εταιρεία, και πιο συγκεκριμένα στη «ΔΕΠΑ Εμπορίας», τη μία εκ των δύο θυγατρικών στις οποίες θα σπάσει από το Σεπτέμβριο η σημερινή ΔΕΠΑ, και η οποία θα πουληθεί αυτόνομα από τη «ΔΕΠΑ Υποδομών», στρέφουν το ενδιαφέρον τους οι παίκτες του χώρου. Διότι το Δημόσιο πρόκειται σύμφωνα με τον κ. Σταθάκη να πουλήσει το 50,1% των μετοχών της «ΔΕΠΑ Εμπορίας» και να κρατήσει ποσοστό 14,9%, διατηρώντας ωστόσο δικαιώματα βέτο σε μια σειρά θεμάτων στρατηγικής σημασίας, και κυρίως στα διακρατικά συμβόλαια προμήθειας αερίου (με Socar, Sonatrac, Botas, κ.ο.κ).
Σε αυτή την επιχείρηση, αναφέρθηκε χθες και ο Ευ.Μυτιληναίος, λέγοντας από το βήμα της γενικής συνέλευσης της ομώνυμης εταιρείας, ότι το ενδιαφέρον του είναι αυτονόητο. Όπως χαρακτηριστικά είπε, τα συμφέροντα στο φυσικό αέριο είναι πολύ μεγάλα, μεγαλύτερα από τον ηλεκτρισμό, και τα απόνερα από τις διεργασίες αρκούν να προκαλέσουν μεγάλες επιχειρηματικές και όχι μόνο αναταράξεις. Σημειωτέον ότι η εταιρεία που καλύπτει περίπου το 30% της κατανάλωσης αερίου στην Ελλάδα (1,5 δισ. κυβικά), βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με μεγάλο όνομα του κλάδου, εκτός από την πρόσφατη συμφωνία απευθείας προμήθειας από τη Gazprom.
Στην ίδια επιχείρηση, τη «ΔΕΠΑ Εμπορία», αναφέρθηκε προχθές και η διοίκηση των ΕΛΠΕ, τα οποία έχουν το κλειδί στην υπόθεση, αφού ελέγχουν το 35% της ΔΕΠΑ. Κατά τα ΕΛΠΕ, η εμπορία στο φυσικό αέριο παραμένει στρατηγική τους επιλογή, και παρ' ότι τα πάντα θα κριθούν από το νέο τους στρατηγικό επενδυτή, εντούτοις η διοίκηση έχει πολλές φορές επισημάνει ότι στόχος της είναι η ενεργή παρουσία στην εμπορία αερίου, και όχι στα δίκτυα. Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι εφόσον μπορούσαν να αποκτήσουν πλειοψηφικό έλεγχο στη «ΔΕΠΑ Εμπορία», τότε θα επιχειρούσαν να διεκδικήσουν και το προς πώληση πακέτο μετοχών του Δημοσίου (50,1%) και να ενεργοποιηθούν περαιτέρω στον τομέα αυτό.
Καινούργια αγορά
Σήμερα Μυτιληναίος και ΕΛΠΕ, αύριο κάποιος άλλος μνηστήρας, το σίγουρο είναι ότι η ΔΕΠΑ αποτελεί «μαγαζί-γωνία» σε αυτή την καινούργια για την Ελλάδα αγορά φυσικού αερίου. Καινούργια με την έννοια ότι οι πανελλαδικές πωλήσεις αερίου εκτινάχθηκαν από τα 2,9 δισ κυβικά μέτρα το 2015, στα 5 δισ. κυβικά μέτρα πέρυσι, και ενώ οι βασικοί παίκτες έχουν πολλαπλασιαστεί τόσο στη χονδρεμπορική αγορά όσο και στην προμήθεια. Από φέτος μάλιστα που η αρχιτεκτονική της αγοράς έχει αλλάξει άρδην, οι εκτός ΔΕΠΑ παίκτες σχεδιάζουν να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την παρουσία και τα μερίδιά τους, με την πίτα της αγοράς να μην αποκλείεται να ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ.
Στην μεν λιανική έχουν εισέλθει πληθώρα νέοι παίκτες, με στόχο συνδυαστικά «πακέτα πώλησης αερίου-ρεύματος», στη δε, χονδρική, έχουμε επίσης ανατροπές. Όπως για παράδειγμα αυτό που επισήμανε χθες ο επικεφαλής της Μυτιληναίος, ότι η εταιρεία πρόκειται να φέρει τον Ιούλιο στην Ελλάδα το πρώτο φορτίο αερίου από την Qatar Gas.
Για την ιστορία, το 2016 σε σύνολο αγοράς 44,5 εκ. MWh, το μερίδιο της ΔΕΠΑ έφτανε το 96%, ήτοι 42,7 εκ. MWh. Το 2017 η εικόνα διαφοροποιήθηκε σημαντικά, με την Prometheus Gas, το κοινό σχήμα του ομίλου Κοπελούζου και της Gazpromexport, να εισάγει συνολικά 1 δισ. κυβικά μέτρα, δηλαδή το 20% των 5 δισ. κυβικών μέτρων, του συνόλου της αγοράς. Εκτός από τον Προμηθέα, ποσότητες αερίου μέσω του αγωγού που ενώνει το ελληνικό σύστημα με το βουλγαρικό, έχει εισάγει και η M&M Gas, η κοινή εταιρεία της Motor Oil Hellas και της Μυτιληναίος.
Φωτογραφία: Eurokinisi
